Συρία: Πώς ερμηνεύονται οι πρόσφατες ανακατατάξεις δυνάμεων

Υπάρχουν τρεις ρεαλιστικές ερμηνείες των παραπάνω εξελίξεων. Η πρώτη είναι ότι η συνάντηση της του Τούρκου και του Ρώσου Προέδρου ήταν τεταμένη και οδήγησε σε διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο πλευρών, κάνοντας τη Μόσχα να κινηθεί στο Afrin και με τους Τούρκους να στέλνουν, μέσω των επιθετικών κινήσεων των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, το μήνυμα ότι είναι σε θέση να ξαναανακατέψουν την τράπουλα.
STRINGER via Getty Images

Τις τελευταίες μέρες παρατηρήσαμε απώλεια εδαφών για το καθεστώς του Άσαντ στη Συρία προς όφελος των δυνάμεων της συριακής αντιπολίτευσης. Άραγε αυτό σηματοδοτεί την ύπαρξη διεθνών αλλαγών που θα αλλάξουν τους συσχετισμούς στο συριακό πεδίο; Δύο μέρες μετά τις επιθέσεις της αντιπολίτευσης στις ανατολικές συνοικίες της πρωτεύουσας Δαμασκού, ξεκίνησε μια μαζική στρατιωτική επιχείρηση από τις συριακές ένοπλες δυνάμεις της αντιπολίτευσης στην ύπαιθρο της βόρειας επαρχίας της Χάμα, που είχε ως αποτέλεσμα την απόκτηση 215 τετραγωνικών χλμ. και την προσέγγιση μόλις 3 χλμ. από την πόλη της Χάμα και το στρατιωτικό αεροδρόμιο. Οι πηγές μου επιβεβαιώνουν ότι ο στόχος είναι ο μακροπρόθεσμος έλεγχός τους και ως εκ τούτου η πρόσβαση στην βόρεια ύπαιθρο της Χομς που πολιορκείται για περίπου 3 χρόνια.

Αυτές οι στρατιωτικές εξελίξεις προέκυψαν μετά την επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Μόσχα, την άρνηση της συριακής αντιπολίτευσης να συμμετάσχει στις διαβουλεύσεις της Αστάνα, αλλά και τις πρόσφατες ρωσικές κινήσεις στην περιοχή Afrin, στο μακρινό βορειοδυτικό τμήμα της Συρίας, που ελέγχεται από το PYD και το YPG, τις κουρδικές μονάδες που συνδέονται με το τρομοκρατικό ΡΚΚ. Η δημιουργία ρωσικής στρατιωτικής βάσης στην περιοχή, όπως ανακοινώθηκε από κουρδική πηγή, θα εμποδίσει οποιαδήποτε μελλοντική προσπάθεια στόχευσής της από την Τουρκία και τους συμμάχους.

Υπάρχουν τρεις ρεαλιστικές ερμηνείες των παραπάνω εξελίξεων. Η πρώτη είναι ότι η συνάντηση της του Τούρκου και του Ρώσου Προέδρου ήταν τεταμένη και οδήγησε σε διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο πλευρών, κάνοντας τη Μόσχα να κινηθεί στο Afrin και με τους Τούρκους να στέλνουν, μέσω των επιθετικών κινήσεων των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, το μήνυμα ότι είναι σε θέση να ξαναανακατέψουν την τράπουλα.

Η δεύτερη εξήγηση είναι ότι ο Ερντογάν και ο Πούτιν έφτασαν σε μυστική συμφωνία για την αύξηση του ελέγχου των δύο χωρών σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του συριακού εδάφους, η μεν Ρωσία προσεταιριζόμενη τους Κούρδους μέσω της ανάπτυξης νέων βάσεων στο Afrin εις βάρος των Αμερικανών και η Τουρκία υποστηρίζοντας τη συριακή ένοπλη αντιπολίτευση να επεκτείνει τον έλεγχό της στη Χάμα και στη Δαμασκό εις βάρος της ιρανικής παρουσίας στη Συρία.

Η τρίτη εξήγηση είναι ότι η συνάντηση μεταξύ των δύο προέδρων ήταν ήρεμη, αλλά η Τουρκία είναι πολύ απασχολημένη με το δημοψήφισμα για τις συνταγματικές τροποποιήσεις και τις προετοιμασίες για τη μάχη της Ράκκα, οπότε δεν έχει ανάμειξη στις εξελίξεις της Χάμα, ενώ η ρωσική κίνηση στο Afrin εντάσσεται στις προσπάθειες να απομακρύνει τους Κούρδους από την αμερικανική επιρροή.

Η τελευταία αυτή ερμηνεία είναι η πιο κοντινή στην πραγματικότητα. Η Τουρκία δεν είναι έτοιμη να απωλέσει τη ρωσική υποστήριξη υπό την παρουσία των μεγάλων ευρωπαϊκών και αμερικανικών πιέσεων. Επίσης, η Ρωσία, που προσπαθεί να επιβληθεί ως ο φορέας μιας τελικής λύσης της συριακής κρίσης, δεν είναι διατεθειμένη να χάσει την Τουρκία η οποία είναι σε θέση να επηρεάσει τις εξελίξεις στο συριακό έδαφος. Η τελευταία κίνηση της συριακής αντιπολίτευσης μπορεί να υποστηρίζεται από τα αραβικά κράτη, που τον τελευταίο καιρό αποστασιοποιήθηκαν από τις εξελίξεις της Συρίας κρίσης λόγω του φόβου της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ, οπότε είδαν ως ευκαιρία να επιδείξουν την ικανότητά τους να επηρεάζουν την πορεία της συριακής κρίσης και έτσι να επιβληθούν ως βασικός παράγοντας σε οποιαδήποτε μελλοντική λύση.

Δημοφιλή