Οι Γυναίκες του Τείχους

Από το 1989 έως σήμερα, η οργάνωση «Γυναίκες του Τείχους», δίνει έναν αγώνα για το δικαίωμά τους να προσεύχονται με την Τορά και όλα τα θρησκευτικά σύμβολα στο Τείχος των Δακρύων. Σκοπός τους είναι να υπάρξει ισότιμη αντιμετώπιση και ίση μεταχείριση κατά τη διάρκεια της προσευχής στο Τείχος, με τους άντρες αλλά και με την ορθόδοξη εβραϊκή κοινότητα η οποία μονοπωλεί τη θρησκευτική και πολιτική ζωή του τόπου. Μέχρι και σήμερα, η θρησκευτική και πολιτική σκηνή του Ισραήλ όχι μόνο δεν είδε με καλό μάτι την κίνησή τους, αλλά έχει προβεί σε συλλήψεις των γυναικών κατά τη διάρκεια της προσευχής τους και στην πρόκληση σωματικής βίας, προσπαθώντας να αποθαρρύνει οποιαδήποτε πράξη «αντίστασης».
THOMAS COEX via Getty Images

Η αρχή

Ήταν 1η Μαΐου του 1989, όταν μία ομάδα γυναικών κρατώντας την Τορά και φορώντας το ταλίτ, το παραδοσιακό ένδυμα της εβραϊκής προσευχής, προσπάθησε να προσευχηθεί δυνατά στο Τείχος των Δακρύων για το Rosh Hodesh (η λειτουργία που γίνεται για την έναρξη του μήνα στο εβραϊκό ημερολόγιο). Υπέρ-ορθόδοξοι άντρες και γυναίκες κινήθηκαν απειλητικά εναντίον τους και με φυσική και λεκτική βία, κατάφεραν να τις εκδιώξουν από το Kotel (το Τείχος των Δακρύων στα εβραϊκά) με το επιχείρημα ότι οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να προσεύχονται στο Τείχος και ότι προσβάλλουν τα καθιερωμένα ήθη και την ίδια τη θρησκεία τους. Έκτοτε, στο Ισραήλ έχει ανοίξει ένας τεράστιος διάλογος όπου το κοσμικό και το θρησκευτικό κράτος έρχονται συνέχεια σε σύγκρουση, κάνοντας ελάχιστα βήματα για συμφιλίωση. Όπως είπε και η Riki Shapira, μέλος της οργάνωσης «Γυναίκες του Τείχους -- Women of the Wall», στην εκπομπή του Reza Aslan "Believer", «Εάν η κοινωνία του Ισραήλ δεν είναι ανοιχτή έτσι ώστε να λύσει τα δικά της εσωτερικά προβλήματα και διαμάχες, τότε δεν θα είναι ποτέ ανοιχτή και έτοιμη να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της με τους άλλους».

Η σύγκρουση

Από το 1989 έως σήμερα, η οργάνωση «Γυναίκες του Τείχους», δίνει έναν αγώνα για το δικαίωμά τους να προσεύχονται με την Τορά και όλα τα θρησκευτικά σύμβολα στο Τείχος των Δακρύων. Σκοπός τους είναι να υπάρξει ισότιμη αντιμετώπιση και ίση μεταχείριση κατά τη διάρκεια της προσευχής στο Τείχος, με τους άντρες αλλά και με την ορθόδοξη εβραϊκή κοινότητα η οποία μονοπωλεί τη θρησκευτική και πολιτική ζωή του τόπου. Μέχρι και σήμερα, η θρησκευτική και πολιτική σκηνή του Ισραήλ όχι μόνο δεν είδε με καλό μάτι την κίνησή τους, αλλά έχει προβεί σε συλλήψεις των γυναικών κατά τη διάρκεια της προσευχής τους και στην πρόκληση σωματικής βίας, προσπαθώντας να αποθαρρύνει οποιαδήποτε πράξη «αντίστασης». Το 2003, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ, ύστερα από προσφυγή της οργάνωσης «Γυναίκες του Τείχους» εξέδωσε την απόφαση ότι οι γυναίκες απαγορεύεται να προσεύχονται στο Τείχος με την Τορά και το ένδυμα προσευχής. Βάση αυτής της απόφασης ήταν ότι η οργάνωση «σπάει] την παράδοση του μέρους και θίγει το θρησκευτικό συναίσθημα των υπολοίπων.

Το Western Wall Heritage Foundation κρατάει τον απόλυτο έλεγχο του Τείχους των Δακρύων τις τελευταίες δεκαετίες και όπως φαίνεται έχει την απόλυτη στήριξη των πολιτικών. Ο Διευθυντής του WWHF, Ραβίνος Shmuel Rabbinowitz, αναφερόμενος στη διαμάχη με τις Γυναίκες του Τείχους, έχει πει: «Το Τείχος δεν μπορεί να είναι τόπος για καμία μορφή πολιτικής διαμαρτυρίας, δεν μπορεί να είναι ένα μέρος για την ικανοποίηση του εγωισμού όπου ο καθένας θα κάνει ό,τι θέλει. Οι Γυναίκες του Τείχους δεν μπορούν να αλλάξουν τους κανόνες και να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους. Φοβάμαι ότι θέλουν να δημιουργήσουν μία κατάσταση εμφυλίου.»

Η εβραϊκή διασπορά

Οι συλλήψεις των Γυναικών του Τείχους και η αντιμετώπιση τους από την κυβέρνηση έχει προκαλέσει την οργή και την αντίδραση της εβραϊκής διασποράς, κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών. Η εβραϊκή διασπορά διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην οικοδόμηση του κράτους του Ισραήλ και συνεχίζει να προσφέρει μεγάλη στήριξη μέχρι και σήμερα. Παρόλα αυτά, η στάση της κυβέρνησης του Ισραήλ για το θέμα του Τείχους των Δακρύων έχει ξεσηκώσει τις αναμορφωμένες και συντηρητικές (αλλά όχι ορθόδοξες) εβραϊκές κοινότητες της διασποράς οι οποίες κατηγορούν το Ισραήλ για την μετατροπή ενός εθνικού μνημείου που ανήκει σε όλους τους Εβραίους σε μία υπέρ-ορθόδοξη συναγωγή. Πρόσφατα, ο Υπουργός Θρησκευτικών Υποθέσεων, David Azoulay προκάλεσε μεγάλο ξεσηκωμό όταν ανέφερε ότι δεν θεωρεί πραγματικούς Εβραίους όσους ανήκουν στις αναμορφωμένες εβραϊκές κοινότητες και ότι αυτή η νέα μορφή Ιουδαϊσμού η οποία παράλληλα ενθαρρύνει μεταρρυθμιστικές κινήσεις όπως αυτές των Γυναικών του Τείχους, θα αποτελέσει μία καταστροφή για το Ισραήλ.

Μετά την οργισμένη αντίδραση των Εβραίων της διασποράς και τις συλλήψεις γυναικών βουλευτών του Ισραήλ οι οποίες ενώθηκαν με τις ΓτΤ για την προσευχή τους στο Τείχος καθώς και δύο γυναικών ραβίνων από την Αμερική, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου ανέθεσε στο Natan Sharansky, πρόεδρο του Εβραϊκού Πρακτορείου (Jewish Agency) να βρει σύντομα μία συμβιβαστική λύση η οποία να εξυπηρετεί όλες τις πλευρές και να κάνει το Τείχος των Δακρύων προσιτό σε όλους τους Εβραίους ανεξαιρέτως.

Το Jewish Agency αποτελεί μία ημι-κυβερνητική οργάνωση η οποία εργάζεται για τις σχέσεις του Ισραήλ με την εβραϊκή διασπορά και αποτελείται από μέλη όλων των διαφορετικών εβραϊκών κοινοτήτων. Δύο μέρες μετά την ανακοίνωση για αυτή την ανάθεση, ο Sharansky έλαβε 10.000 emails από Εβραίους της διασποράς έτσι ώστε να βιαστεί και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το θέμα της προσευχής στο Τείχος. «Πρέπει να βρούμε μία λύση όπου κανένας δεν θα νιώθει ότι έχει υποστεί διάκριση προς όφελος κάποιου άλλου και δεν θα χρειαστεί να δούμε ξανά εικόνες βίας στο Τείχος. Δεν είναι καθόλου εύκολο αλλά οι Εβραίοι μάθαμε ότι δεν είναι τίποτα εύκολο.» Μέχρι το 2013, αρκετές επιτροπές είχαν συσταθεί με σκοπό να βρουν μία λύση. Παρόλα αυτά, όλες απέτυχαν να προτείνουν ρεαλιστικές λύσεις ή δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν στο χρονικό πλαίσιο το οποίο τους είχε τεθεί, για δύο και πλέον δεκαετίες.

Η πορεία για το Robinson's Arch

Το Jewish Agency ξεκίνησε έναν αγώνα δρόμου έτσι ώστε να διευθετήσει το θέμα της ισότητας της προσευχής στο Kotel. Οι αντιδράσεις πολλές και οι ισορροπίες εξαιρετικά ευαίσθητες έτσι ώστε να μην θίξει το θρησκευτικό συναίσθημα των υπέρ-ορθόδοξων Εβραίων οι οποίοι καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση και την άσκηση επίσημης πολιτικής. Με γνώμονα τη διατήρηση του δημοκρατικού και κοσμικού χαρακτήρα του Ισραήλ, το 2013, ο Δικαστής του Περιφερειακού Δικαστηρίου της Ιερουσαλήμ, Moshe Sobel, καταδίκασε τη σύλληψη πέντε γυναικών τον Απρίλιο του 2013, οι οποίες προσπάθησαν να προσευχηθούν δυνατά με την Τορά και το ένδυμα προσευχής. Επίσης, έβγαλε το συμπέρασμα ότι το δικαίωμα των γυναικών για προσευχή στο Τείχος δεν παραβιάζει κανένα «τοπικό έθιμο» και καμία θρησκευτική συνείδηση.

Τον Αύγουστο του 2013, η ισραηλινή κυβέρνηση ψήφισε την πρόταση του Jewish Agency για τη δημιουργία ενός ξεχωριστού χώρου προσευχής και περισυλλογής για γυναίκες και μη -- ορθόδοξους Εβραίους. Στο συγκεκριμένο χώρο προσευχής, άντρες και γυναίκες θα μπορούν να προσεύχονται μαζί αλλά και να κάνουν τις λειτουργίες τους στις μεγάλες εβραϊκές γιορτές. Ο χώρος θα παρέμενε ανοιχτός και προσβάσιμος όλο το 24ωρο και επτά ημέρες την εβδομάδα ενώ θα είναι διαθέσιμοι κύλινδροι της Τορά, βιβλία προσευχών και ενδύματα προσευχής καθώς και βοηθοί που θα εξυπηρετούν όσους θέλουν να προσευχηθούν. Για αυτό το μέρος, επιλέχθηκε η τοποθεσία του Robinson's Arch. Το Robinson's Arch αποτελεί ένα ξεχωριστό μέρος, στην άλλη άκρη του Τείχους το οποίο δεν έχει φυσική επαφή με το Τείχος. Οι άνθρωποι που συρρέουν στο Robinson's Arch για να προσευχηθούν, στέκονται σε μία εξέδρα (τη λεγόμενη Ezrat Yisrael) αρκετά μέτρα μακρυά από το Τείχος χωρίς καμία δυνατότητα να το αγγίξουν. Ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου το περιέγραψε ως μία δίκαιη και αποτελεσματική λύση καθώς και ως ένα συμβιβασμό ο οποίος θα ενώσει τον εβραϊκό λαό.

Οι αντιδράσεις

«Η Κυβέρνηση του Ισραήλ μας έκανε ένα δώρο... ένα ντεκ για να βάλουμε τις ξαπλώστρες μας ως απάντηση στα αιτήματά μας. Το μόνο που κατάφεραν είναι η δημιουργία ενός Τείχους για Εβραίους δεύτερης κατηγορίας. Αρνούμαι να το δεχτώ.», είπε η Anat Hoffman, πρόεδρος των Γυναικών του Τείχους. Οι ΓτΤ θεωρούν ότι η δημιουργία της Ezrat Yisrael αποτελεί πολλά βήματα πίσω και έναν τρόπο να φιμώσουν τις φωνές τους χωρίς να ταρακουνήσουν τις ήδη εύθραυστες ισορροπίες. «Η απόλυτη ισότητα για προσευχή στο Τείχος είναι πολλά βήματα μακρυά.», είπε με επίσημη ανακοίνωση της η Ένωση για τον Αναμορφωμένο Ιουδαϊσμό. Η επιθυμία των Εβραίων να προσευχηθούν στο Τείχος αφορά το συναίσθημα και όχι τις πέτρες. Το μέλλον θα δείξει κατά πόσο το Ισραήλ θα καταφέρει να φέρει την ισότητα μέσα στην ίδια του την κοινωνία και κατά πόσο θα καταφέρει να ισορροπήσει τον κοσμικό και θρησκευτικό του χαρακτήρα.

Δημοφιλή