Μέση Ανατολή: Ώρα για αλλαγή συνόρων;

Η μετατροπή των Κούρδων της Συρίας σε κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη απέναντι στο «Ισλαμικό Κράτος» και κυρίως οι συνεχείς επιτυχίες των Κουρδικών δυνάμεων, έχουν καταστήσει τους Κούρδους ως έναν εκ των σημαντικότερων παιχτών που θα διαδραματίσουν ρόλο κλειδί από την ημέρα που θα τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η επόμενη ημέρα στη Συρία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει τους Κούρδους της Συρίας ως παρακλάδι του Κουρδικού Αυτονομιστικού κινήματος της Τουρκίας, ως «τρομοκρατική οργάνωση», κάτι που περιπλέκει έτι περαιτέρω τη στάση που θα κρατήσει στον καθορισμό των συντεταγμένων μετά τη λήξη της συριακής κρίσης.
Ho New / Reuters

Η πολιτική ιστορία, και ειδικά η ιστορία που είναι συνυφασμένη με την ταλαιπωρημένη, αλλά άκρως ενδιαφέρουσα, περιοχή της Μέσης Ανατολής, έχει ένα βασικό συστατικό που την καθιστά άξια μελέτης. Αν ανατρέξει κανείς στις ιστορικές διαδρομές που έχουν δημιουργήσει τις γεωγραφικές και πολιτιστικές συντεταγμένες των χωρών της Μέσης Ανατολής, θα βγάλει το συμπέρασμα ότι η πολιτική και γεωγραφική οριοθέτηση των χωρών της Μέσης Ανατολής αποτελεί απόρροια αποφάσεων και διευθετήσεων από τις εκάστοτε Μεγάλες Δυνάμεις της περιόδου.

Η τελευταία φορά που τα εδάφη της Μέσης Ανατολής άλλαξαν ήταν 100 χρόνια πριν. Η αλλαγή όμως των συνόρων την περίοδο εκείνη συνδυάστηκε και με την πτώση δύο μεγάλων δυνάμεων της εποχής, τα Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει ανοίξει, μετά από πάνω 100 χρόνια, ξανά η συζήτηση για την πιθανότητα γεωγραφικού επανακαθορισμού των χωρών της Μέσης Ανατολής.

Το κύριο σημείο αναφοράς στον διάλογο που, ατύπως, έχει ξεκινήσει στον διεθνή τύπο, στην ακαδημαϊκή κοινότητα αλλά και στα διεθνή πολιτικά φόρα, είναι η πιθανότητα δημιουργίας αυτόνομου Κουρδικού Κράτους στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Οι Κούρδοι του Ιράκ έχοντας κατακτήσει ένα σημαντικό ποσοστό αυτοδυναμίας απέναντι στην κεντρική διοίκηση του Ιράκ, είναι έτοιμοι να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα: την πλήρη αυτονόμησή τους.

Η μετατροπή των Κούρδων της Συρίας σε κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη απέναντι στο «Ισλαμικό Κράτος» και κυρίως οι συνεχείς επιτυχίες των Κουρδικών δυνάμεων, έχουν καταστήσει τους Κούρδους ως έναν εκ των σημαντικότερων παιχτών που θα διαδραματίσουν ρόλο κλειδί από την ημέρα που θα τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η επόμενη ημέρα στη Συρία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει τους Κούρδους της Συρίας ως παρακλάδι του Κουρδικού Αυτονομιστικού κινήματος της Τουρκίας, ως «τρομοκρατική οργάνωση», κάτι που περιπλέκει έτι περαιτέρω τη στάση που θα κρατήσει στον καθορισμό των συντεταγμένων μετά τη λήξη της συριακής κρίσης.

Ένας άλλος παράγοντας που δεν έχει αναλυθεί όσο θα έπρεπε στην εξίσωση της συριακής κρίσης είναι και ο ρόλος των Κούρδων του Ιράκ. Οι Κούρδοι του Ιράκ έχοντας κατακτήσει ένα σημαντικό ποσοστό αυτοδυναμίας απέναντι στην κεντρική διοίκηση του Ιράκ, είναι έτοιμοι να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα: την πλήρη αυτονόμησή τους. Το δημοψήφισμα που αποφάσισε ο ηγέτης των Κούρδων του Ιράκ Μπαρζάνι, για τον ερχόμενη Σεπτέμβριο, αποτελεί για πολλούς αναλυτές μια βεβιασμένη απάντηση των Κούρδων του Ιράκ στους Κούρδους της Συρίας. Είναι φανερό ότι ο Μπαρζανί θέλει να αποκτήσει ένα ασφαλές προβάδισμα στη διεθνή αλλά και εσωτερική πολιτική σκηνή απέναντι στους Κούρδους της Συρίας και τη δεδηλωμένη πρόθεσή τους να αποκτήσουν και αυτοί μια αυτόνομη κρατική οντότητα ως ελάχιστη επιβράβευση των επιτυχιών τους στο πεδίο της μάχης απέναντι στους αντάρτες του «Ισλαμικού Κράτους». Επιτυχίες που δεν είναι μόνο ευεργετικές για το αυτονόητα θετικό αποτέλεσμά τους, αλλά και για τη δυνατότητα που έδωσαν στις μεγάλες δυνάμεις και κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να κερδίσουν έναν πόλεμο που δεν έδωσαν ποτέ άμεσα, αλλά δια μέσω αντιπροσώπων.

Αυτό αποτελεί και το γραμμάτιο που περιμένουν οι Κούρδοι της Συρίας ότι θα ξεπληρωθεί από τις ΗΠΑ και τις υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις μέσω της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου κράτους στην περιοχή της Συρίας.

Οι προθέσεις και οι πόθοι όμως των δύο Κουρδικών στοιχείων της περιοχής, της Συρίας και του Ιράκ, ενώ έχουν τη σπορά του αυτονοήτου, τελούν υπό την αίρεση όχι μόνο της εσωτερικής τους σύγκρουσης αλλά κυρίως από τη στάση που θα κρατήσουν μικρότεροι παίχτες της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν αλλά και η Τουρκία που έχουν μεν αντικρουόμενα συμφέροντα στην περιοχή, αλλά δεν γνωρίζει κανείς, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, ποιες είναι οι προθέσεις τους απέναντι στους Κούρδους. Εκτός από τους Τούρκους, που με τη στρατιωτική τους καταστολή εδώ και δεκαετίες έχουν στείλει το δικό τους πολεμοχαρές μήνυμα.

Δημοφιλή