Η Αριστερά νίκησε εκλογικά αλλά ηττήθηκε ιδεολογικά

Ωστόσο ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να πετύχει την σύνθεση δύο εντελώς αντίθετων αναγκών. Αφενός δεσμεύεται να υλοποιήσει τους όρους των δανειστών και αφετέρου πρέπει να εξομαλύνει την κοινωνική κρίση στην χώρα. Το μνημόνιο των 86 δισ. που υπέγραψε ο κ. Τσίπρας τον Αύγουστο συνδέεται με σκληρή λιτότητα. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση Τσίπρα δεν έχει άλλη επιλογή από το να υλοποιήσει τις «μεταρρυθμίσεις» τις οποίες συμφώνησε η ίδια με τους δανειστές.
Milos Bicanski via Getty Images

Μετά από μια μακρά περίοδο απίστευτων ψευδαισθήσεων η χώρα μας καταστάλαξε επιτέλους στην πολύτιμη απόφαση παραμονής στην στενή ευρωπαϊκή οικογένεια και στην ευρωζώνη. Οι υπερφίαλες ελπίδες που καλλιεργήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ περί κατάργησης της λιτότητας υποκαταστάθηκαν με κάποιες αμυδρές προσδοκίες επιδιορθωτικών κινήσεων μέσω αντίρροπων μέτρων.

Ενδόμυχα οι πολίτες γνωρίζουν απόλυτα ότι η πιθανότητα κατάργησης των μνημονίων είναι σχεδόν μηδαμινή, εκτός και αν η χώρα επιλέξει έναν δρόμο εκτός του ευρώ. Εντούτοις το εκλογικό σώμα επένδυσε στις προσδοκίας που καλλιέργησε το φαινομενικά άφθαρτο πολιτικό προσωπικό του ΣΥΡΙΖΑ.

Η Αριστερά στην Ελλάδα νίκησε εκλογικά αλλά ηττήθηκε ιδεολογικά. Αυτό είναι το τίμημα της εγκαθίδρυσης στην εξουσία.

Η αποστροφή από τις κατεστημένες πολιτικές δυνάμεις είναι τόσο μεγάλη που αρκεί για την επανεκλογή του ΣΥΡΙΖΑ , ακόμα και αν πρόδωσε τις προσδοκίες. Η διαμαρτυρία επομένως δεν εκφράστηκε δια της ψήφου τιμωρίας απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά μέσω της αποχής. Συνεπώς ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχτηκε σε καθαρό νικητή των εκλογών επειδή λόγω της αποχής έχασε ελάχιστα ποσοστά σε σχέση με τις εκλογές του Ιανουαρίου, ενώ ταυτόχρονα περιθωριοποίησε την Λαϊκή Ενότητα η οποία δεν μπήκε στην βουλή.

Υπό αυτές τις συνθήκες η δραστική πολιτικο-ιδεολογική στροφή ( U-TURN) του κυβερνώντος κόμματος που είχε ως απαύγασμα την υπογραφή του τρίτου μνημονίου δεν προκάλεσε την αναμενόμενη εκλογική ζημιά στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο το κυβερνών κόμμα δεν κατέκτησε ακόμα την πολιτική ηγεμονία αφού τα αντίστοιχα «αριστερά» ιδεολογήματα περί διαγραφής του χρέους, περί αποικίας χρέους, περί κατάργησης και επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου κ.ο.κ. ηττήθηκαν κατά κράτος. Η Αριστερά στην Ελλάδα νίκησε εκλογικά αλλά ηττήθηκε ιδεολογικά. Αυτό είναι το τίμημα της εγκαθίδρυσης στην εξουσία.

Μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε το ακατόρθωτο. Ψηφίζοντας ΣΥΡΙΖΑ οι πολίτες ψήφισαν «ναι» στο μνημόνιο. Με κάποιο μαγικό τρόπο στον τόπο μας οι θιασώτες της μυθολατρείας μετατρέπονται σε φορέα του πολιτικού ρεαλισμού!

Οι εκλογές επισφράγισαν την επιλογή της ρεαλιστικής λογικής. Το μνημόνιο θεωρείται πλέον αναπόφευκτο δεδομένο από την πλειοψηφία των πολιτών. Άρα το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με την πολιτική προπαγάνδα που εξέφρασε λειτούργησαν ως πολιτικό χωνευτήρι το οποίο δημιούργησε ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις στην βάση σταδιακής αποδοχής των μέτρων λιτότητας. Ακόμα και η πλευρά των δανειστών άλλωστε με κύριο εκφραστή την Γερμανία δηλώνει ότι υπάρχει πλέον μια σχέση εμπιστοσύνης προς τον κ. Τσίπρα. Η επανεκλογή του ΣΥΡΙΖΑ επομένως δεν προκαλεί καμία ανησυχία στο εξωτερικό. Αντίθετα μάλιστα πολλοί πολιτικοί αναλυτές θεωρούν την επανεκλογή Τσίπρα πολυτιμότερη από την εκλογή της αντιπολίτευσης. Διότι αν ο σημερινός κυβερνητικός συνασπισμός περνούσε στην αντιπολίτευση θα αποτελούσε ενοχλητικό παράγοντα.

Παρά την επιδείνωση των εξελίξεων για την Ελλάδα την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η πολιτική λογική που καθόρισε την εκλογική στάση των πολιτών καθορίστηκε από την απέχθεια απέναντι στα κατεστημένα πολιτικά κόμματα. Την απέχθεια αυτή εκμεταλλεύτηκαν τα στρατηγικά επιτελεία του ΣΥΡΙΖΑ θέτοντας έξυπνα ως κεντρικό δίλημμα των εκλογών την αντίθεση μεταξύ «παλιού» και «νέου» και όχι την αντίθεση «μνημόνιο» - αντομνημόνιο».

Πέραν της Χρυσής Αυγής όλα τα άλλα κόμματα που ενστερνίστηκαν το δίλημμα «μνημόνιο -αντιμνημόνιο» απέτυχαν οικτρά με κορυφαίο την Λαϊκή Ενότητα των Κωσταντοπούλου - Λαφαζάνη. Προς το παρόν λοιπόν το κόμμα του κ. Τσίπρα αποτελεί παραγωγό σταθερότητας υπό την έννοια ότι οι πολίτες το εμπιστεύονται για τρίτη φορά μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου και το δημοψήφισμα του Ιουλίου.

Ωστόσο ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να πετύχει την σύνθεση δύο εντελώς αντίθετων αναγκών. Αφενός δεσμεύεται να υλοποιήσει τους όρους των δανειστών και αφετέρου πρέπει να εξομαλύνει την κοινωνική κρίση στην χώρα. Το μνημόνιο των 86 δισ. που υπέγραψε ο κ. Τσίπρας τον Αύγουστο συνδέεται με σκληρή λιτότητα. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση Τσίπρα δεν έχει άλλη επιλογή από το να υλοποιήσει τις «μεταρρυθμίσεις» τις οποίες συμφώνησε η ίδια με τους δανειστές. Οτιδήποτε άλλο οδηγεί εκ νέου σε επισφαλή σενάρια χρεοκοπίας.

Το μνημόνιο θεωρείται πλέον αναπόφευκτο δεδομένο από την πλειοψηφία των πολιτών.

Σίγουρα οι επιπτώσεις των μέτρων θα συνδεθούν μελλοντικά με το πρόσωπο του κ. Τσίπρα και το κόμμα του ενώ δεν αναμένεται να έχει την υποστήριξη του πληθυσμού στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Παρά την αυξημένη πιθανότητα μελλοντικής σώρευσης του πολιτικού κόστους για τον ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν αφελές από την αντιπολίτευση να επενδύσει σε πολιτικούς αυτοματισμούς φθοράς του ΣΥΡΙΖΑ εν μέσω της τριβής με την διακυβέρνηση. Ο κ. Τσίπρας έχει αναπτύξει δίαυλο επικοινωνίας με τους πολίτες, οικοδομώντας σταδιακά μια σχέση εμπιστοσύνης. Καθαρά και μόνο μέσω της σχέσης αυτής ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να μακροημερεύσει στην εξουσία και να συγκροτήσει όρους πολιτικής ηγεμονίας, εισχωρώντας σε πεδία εξουσίας τα οποία μονοπωλούσε μέχρι πρότινος η κεντροαριστερά.

Για να αποδιαρθρωθεί το πλέγμα εξουσίας που συγκροτεί σταδιακά ο ΣΥΡΙΖΑ απαιτούνται πολιτικά σχήματα που θα προκαλέσουν πολιτικούς μετασχηματισμούς μέσα από ένα φρέσκο και συγκροτημένο πολιτικό αφήγημα με επίκεντρο μια Ελλάδα στον πυρήνα της Ευρώπης, μέσα από νέα οργανωτικά σχήματα, μέσα από φρέσκα άφθαρτα πρόσωπα που θα ενστερνίζονται μια νέα ειλικρίνεια και μια βαθιά κοινωνική ευαισθησία. Το όραμα της κοινωνικής αλληλεγγύης δεν μπορεί πλέον να θεμελιώνεται μονομερώς στο κράτος, αλλά πρέπει να συνδεθεί με την παραγωγική ανασυγκρότηση. Η ώρα της σοσιαλδημοκρατίας είναι ώριμη στην χώρα μας. Ακριβώς αυτή την πολιτική ανάγκη ενδέχεται να προσπαθήσει να καλύψει μελλοντικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Τότε τα πράγματα θα πάρουν εντελώς διαφορετική τροπή και οι εξελίξεις θα συντείνουν σε ευρύτερες συνθέσεις.

Δημοφιλή