Γύρω στο 1990 ένα πλοίο κατέπλευσε στο λιμάνι του Λονδίνου φορτωμένο πορτοκάλια από το Ισραήλ. Για την παραλαβή του φορτίου παρουσιάστηκαν με τις απαραίτητες φορτωτικές δύο εταιρείες (η Tropicana Orange Juice και η G. Wilking & Sons) και διεκδικούσαν η καθεμία ολόκληρο το ίδιο φορτίο των πορτοκαλιών.
Η σύγκρουση ήταν μεγάλη και συνεπώς κατατέθηκαν άμεσα ασφαλιστικά μέτρα στο αρμόδιο δικαστήριο από τις δύο εταιρείες. Σχετικά γρήγορα συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε να αντιμετωπίσουν δύο σοβαρά προβλήματα. Πρώτον, ο χρόνος πίεζε καθώς τα πορτοκάλια θα σάπιζαν στα αμπάρια του πλοίου και δεύτερον υπήρχαν υψηλά κόστη για την παραμονή του πλοίου στο λιμάνι, μέχρι να λυθεί το θέμα δικαστικά.
Οι δικηγόροι των δύο εταιρειών, ενήμεροι του νεοεφαρμοζόμενου τότε στην Αγγλία θεσμού της Διαμεσολάβησης και πιεσμένοι από τις συνθήκες, κατέφυγαν στη βοήθεια ενός Διαμεσολαβητή. Ο Διαμεσολαβητής -εφαρμόζοντας τις αρχές και διαδικασίες της Διαμεσολάβησης- συζήτησε και με τις δύο πλευρές σε πνεύμα απόλυτης εμπιστευτικότητας και αντικειμενικότητας. Δεν έλαβε καθόλου υπόψη την κλασική νομική προσέγγιση για το ποιος έχει επικρατέστερο δικαίωμα επί του φορτίου και ανάμεσα στις πολλές ερωτήσεις του, ρώτησε την κάθε εταιρεία γιατί ακριβώς ήθελαν τα πορτοκάλια. Η Tropicana Orange Juice τα χρειαζόταν για το χυμό τους, ενώ η G Wilkins & Sons παρήγαγε μαρμελάδες από το φλοιό τους.
Τελικά η συμφωνία που επετεύχθη έστειλε το φορτίο στο πρώτο εργοστάσιο όπου συλλέχθηκαν οι χυμοί και μετά στο δεύτερο όπου αξιοποιήθηκαν οι φλοιοί. Οι δύο εταιρείες συνειδητοποίησαν τις συνέργειες που δημιουργήθηκαν και αποφάσισαν να εκμεταλλεύονται μαζί και επόμενα φορτία!
Αν η υπόθεση αυτή εξεταζόταν στο Δικαστήριο, ο Δικαστής θα αναζητούσε ποιος έχει ισχυρό τίτλο κυριότητας και θα απέδιδε αποκλειστικά σε αυτόν το φορτίο.
Αν η ίδια υπόθεση παραπεμπόταν σε Διαιτησία, η πιο πιθανή λύση θα ήταν από μισό φορτίο ο καθένας. Με τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης όμως είχαμε μια "win-win situation" και ένα από τα πρώτα success stories του θεσμού.
Αυτά στην Αγγλία... θα πει κανείς.
Όμως, τον Δεκέμβριο του 2010, ψηφίστηκε στη Βουλή ο νόμος που θεσμοθέτησε τη Διαμεσολάβηση και στην Ελλάδα. Πόσοι άραγε γνωρίζουμε αυτό το θεσμό; Και πόσοι είναι εκείνοι που αξιοποιούν την τεράστια δυνατότητα που παρέχει σε άμεσο και πρακτικό επίπεδο; Πόσοι απευθύνονται στους 1500 διαπιστευμένους διαμεσολαβητές σε όλη την Ελλάδα; Πόσοι γνωρίζουν πόση δουλειά έχει γίνει ώστε φορείς και πολίτες να αρχίσουν να εξοικειώνονται με τη δυνατότητα της διαμεσολάβησης; Μια δυνατότητα που όσο περισσότερο αξιοποιείται τόσο θα μετατρέπεται σε επιταχυντή για την έξοδο από την Κρίση.
Γιατί απότοκο της επταετούς Κρίσης είναι μια νέα γενιά δικών, ικανών να φορτώσουν τη Δικαιοσύνη τουλάχιστον μια δεκαετία επιπλέον. Πολίτες και επιχειρήσεις βασανίζονται στα ελληνικά δικαστήρια, ξοδεύοντας χρόνο, χρήμα και ψυχική δύναμη, λαμβάνοντας δικάσιμο για το 2020 και το 2022. Η καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης καταντά αρνησιδικία και σε πολλές περιπτώσεις ο χρόνος δρα καταλυτικά, αλλάζοντας τελείως τις συνθήκες (διάδικοι πεθαίνουν, εταιρείες χρεοκοπούν, το ενδιαφέρον υποχωρεί, αξίες χάνονται). Αυτή η καθυστέρηση καθιστά την τελική απόφαση του Δικαστή, απόφαση μειωμένου αποτελέσματος τόσο για τους εμπλεκόμενους όσο και για την ελληνική οικονομία.
Η δε γνώση αυτών των καθυστερήσεων κάνει τους υποψήφιους επενδυτές ιδιαίτερα επιφυλακτικούς απέναντι στη χώρα μας αφού το ρίσκο τους ανεβαίνει, καθώς η όποια πιθανή διαφορά θα χρειαστεί χρόνια και μεγάλο κόστος για να επιλυθεί.
Αν μιλάμε λοιπόν για Ανάπτυξη, πρέπει να γίνουμε ιδιοκτήτες των λύσεων που θα οδηγήσουν σε αυτή. Η εξοικείωση πολιτών και επιχειρήσεων με το θεσμό της Διαμεσολάβησης είναι μία από αυτές τις λύσεις, ρεαλιστική και αποτελεσματική.
Είναι η λύση που θα επιταχύνει την επίλυση συγκρούσεων, θα αποφορτίσει τη Δικαιοσύνη και που τελικά θα «ξεβαλτώσει» επενδύσεις και παραγωγικές δραστηριότητες . Είναι η λύση που θα πρέπει να ενταχθεί αξιόπιστα και στην διαχείριση των δανείων υπερχρεωμένων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Στη Διαμεσολάβηση δεν υπάρχει νικητής και ηττημένος αλλά αμοιβαία συμφωνημένες λύσεις με νομική ισχή. Λύσεις που συμφωνούνται ελεύθερα από δύο υπεύθυνα μέρη και δεν επιβάλλονται αναγκαστικά από τον Δικαστή- Κηδεμόνα. Λύσεις δηλαδή απόλυτα σύμφωνες με το πνεύμα της Νέας Οικονομίας, της Νέας Εποχής και ενός ανώτερου πολιτισμικού επιπέδου, όπου αξίες όπως η εμπιστοσύνη, η υπευθυνότητα, η κατανόηση, ο σεβασμός και η δικαιοσύνη είναι κυρίαρχες και είναι αυτές που εξασφαλίζουν την ατομική και συλλογική πρόοδο στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες.