Στην Ελλάδα του 2015 ακούμε συχνά το ρητό, κυρίως από την πλευρά της Δεξιάς και της Κεντροδεξιάς, ότι η Αριστερά είναι ιδεολογικά κυρίαρχη σε όλη η διάρκεια ζωής της τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτή η συζήτηση, ωστόσο, οφείλεται στις χαμηλές εκλογικές πτήσεις της Νέας Δημοκρατίας, στην παλαιά παντοκρατορία του ΠΑΣΟΚ και στον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ, όπου σε μία εποχή πολυκομματικού πλέον συστήματος διατήρησε τις δυνάμεις του πάνω από το 35%.
Παρόλα αυτά, η συζήτηση περί ιδεολογικής ηγεμονίας δεν μπορεί να στρέφεται γύρω από τις εκλογικές επιδόσεις των μεγάλων κομμάτων, ούτε να θεωρούμε κυρίαρχη ιδεολογία αυτή που εκφράζει το κυβερνόν κόμμα, χωρίς να κινείται όσο βρίσκεται στην εξουσία σύμφωνα με αυτήν. Στη χώρα μας για πολλά χρόνια αυτό που ηγεμονεύει ιδεολογικά είναι η εξατομίκευση. Το κάθε άτομο προσπαθεί να ευτυχήσει μέσα στην ελληνική κοινωνία, χωρίς να έχει στο μυαλό του τη συλλογική ευτυχία ή κάποια υψηλά ιδανικά. Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά, μάλιστα, θα διαπιστώσουμε ότι η εξατομίκευση πέρασε και στη ρητορική ενός κόμματος που ο ιδρυτής του ύμνησε τη συλλογικότητα, απευθυνόμενος στον «λαό», ενώ ο γιος του στη δεκαετία του 2000 απευθυνόταν στον «πολίτη».
Η πολιτική που εφάρμοσε το εκλογικά κυρίαρχο ΠΑΣΟΚ από το 1981 και μετά δεν έχει καμία σχέση με την Αριστερά. Η παραίτηση του πρώτου υπουργού Οικονομικών Μανώλη Δρεττάκη, εξαιτίας του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ), που στόχευε στην φορολόγηση της μεγάλης περιουσίας, για να χρηματοδοτηθεί η πολιτική παροχών εκείνη την εποχή είναι ενδεικτική για το ποιος ηγεμονεύει ιδεολογικά σε αυτό που συμβατικά ονομάστηκε Μεταπολίτευση.
Στη χώρα μας για πολλά χρόνια αυτό που ηγεμονεύει ιδεολογικά είναι η εξατομίκευση.
Η ικανοποίηση κάθε είδους απαιτήσεων ορισμένων συνδικαλιστικών ομάδων (ανεξαρτήτως κόστους για την υπόλοιπη ελληνική κοινωνία), η θέσπιση φοροαπαλλαγών για το μεγάλο κεφάλαιο και η στρατολόγηση στο Δημόσιο των υμετέρων είναι τακτική που ακολουθήθηκε κατά κόρον και από τα δύο μεγάλα κόμματα, μέχρι να εμφανιστεί η οικονομική κρίση που μας ταλανίζει σήμερα.
Από την άλλη πλευρά, αν θέλουμε να δούμε με αισιόδοξο μάτι την κατάσταση, πέρα από την οικονομική πολιτική, θα μπορούσαμε να κάνουμε λόγο για μία ιδεολογική ηγεμονίας της προόδου, λαμβάνοντας υπόψη τον εκσυγχρονισμό που πραγματικά υπήρξε ως ένα βαθμό από το 1974 μέχρι σήμερα και συνοψίζεται στην παραχώρηση εκτεταμένων ευκαιριών πολιτικής δράσης αλλά και προσωπικής εξέλιξης μέσα από μία σειρά ευκαιριών.
Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι παρά την προσπάθεια να εμφανιστεί η Αριστερά ή η Δεξιά κυρίαρχη ιδεολογικά για να συσπειρωθεί ο κόσμος τους και να δοθεί μία πολιτική μάχη ανάμεσα σε αυτές τις δύο, η πραγματική ιδεολογικά κυρίαρχη ιδέα στην ελληνική κοινωνία σήμερα αλλά και για ένα μεγάλο διάστημα τα τελευταία σαράντα χρόνια είναι αυτή του «ατόμου». Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που βρισκόμαστε για μία ακόμα φορά σε ένα αδιέξοδο οικονομικής ύφεσης και πολιτικού τέλματος. Μία ευρεία συζήτηση, πάντως, πάνω στον συγκεκριμένο προβληματισμό θα μπορούσε να μας φανεί χρήσιμη στο ζήτημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα.