Η χαμένη τέχνη της λογικής στο διάλογο

Παρατηρώντας τα όσα εκτυλίσσονται στη χώρα τα χρόνια της κρίσης, και με αφορμή τα «μείζονα» ζητήματα που έχουν ανακύψει τις τελευταίες ημέρες έπειτα από τα λεκτικά «ατοπήματα» (sic) Μουζάλα, Μπαλτά & ΣΙΑ, σκέφτομαι πόσο πολύ λείπουν από την Ελληνική Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση μαθήματα επάνω στη λογική και το διάλογο. Επάνω, δηλαδή, στο πως μπορεί κανείς να διαλέγεται αξιοπρεπώς και να επιχειρηματολογεί ακολουθώντας κάποια απλά βήματα λογικής, χωρίς να μπερδεύει σε μία κουβέντα άσχετα μεταξύ τους γεγονότα, χωρίς να δεσμεύεται από ιδεοληψίες και χωρίς να θεωρεί ως αλήθειες προσωπικές του απόψεις.
Christopher Furlong via Getty Images

Παρατηρώντας τα όσα εκτυλίσσονται στη χώρα τα χρόνια της κρίσης, και με αφορμή τα «μείζονα» ζητήματα που έχουν ανακύψει τις τελευταίες ημέρες έπειτα από τα λεκτικά «ατοπήματα» (sic) Μουζάλα, Μπαλτά & ΣΙΑ, σκέφτομαι πόσο πολύ λείπουν από την Ελληνική Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση μαθήματα επάνω στη λογική και το διάλογο.

Επάνω, δηλαδή, στο πως μπορεί κανείς να διαλέγεται αξιοπρεπώς και να επιχειρηματολογεί ακολουθώντας κάποια απλά βήματα λογικής, χωρίς να μπερδεύει σε μία κουβέντα άσχετα μεταξύ τους γεγονότα, χωρίς να δεσμεύεται από ιδεοληψίες και χωρίς να θεωρεί ως αλήθειες προσωπικές του απόψεις.

Δυστυχώς για τις δικές μας «μετα-σχολικές» ηλικίες, είναι πολύ αργά για να αλλάξει κάτι συνολικά. Προσωπικά είχα την τύχη ως μαθητής Γυμνασίου-Λυκείου να κάνω μαθήματα έκθεσης και λογοτεχνίας με έναν εξαιρετικό φροντιστή, τον Γεώργιο Ψαλτόπουλο (του οποίου και, δυστυχώς, έχω χάσει τα ίχνη τα τελευταία χρόνια). Φιλόλογος παλαιάς κοπής, απίστευτα διαβασμένος, κοσμοπολίτης, αυστηρός (γι'αυτόν το «Άριστα» στις εκθέσεις που γράφαμε ήταν κάπου στο 16), μα πάνω απ' όλα δάσκαλος, από αυτούς που επιδιώκουν να σε κάνουν να σκέφτεσαι και όχι να παπαγαλίζεις. Παρέμεινε πιστός στον τρόπο διδασκαλίας του όσα χρόνια δίδασκε, κόντρα στην τακτική των περισσοτέρων φροντιστών και στην φρενίτιδα των πολύωρων φροντιστηριακών μαθημάτων (η οποία ειδικά την περίοδο 1999-2000 με το νέο σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων γνώριζε την έξαρσή της).

Αυτός, αντίθετα, προτιμούσε να μας διαβάζει Παπανούτσο, ποίηση και λογοτεχνία εκτός σχολικών βιβλίων/βοηθημάτων, αρχαίους φιλοσόφους, και να μας εξηγεί πως μπορεί κανείς να αναλύσει ένα κείμενο βήμα προς βήμα, πως μπορεί να ανακαλύψει το νόημά του, και από εκεί και πέρα πως μπορεί να δομήσει το δικό του λόγο ώστε να έχει νόημα. Το τελευταίο είναι αναπόσπαστο χαρακτηριστικό ενός καλού ομιλητή-συνομιλητή, και είναι αυτό που τόσο λείπει από την πλειοψηφία των όσων λέγονται και γράφονται (ειδικά) τα τελευταία χρόνια.

Δεν ξέρω σε ποιο βαθμό κατάφερε να κάνει εμένα καλό ομιλητή-συνομιλητή o δικός μου δάσκαλος, αν μη τι άλλο όμως πιστεύω ότι κατάφερε να με κάνει να ξεχωρίζω έναν όταν τον συναντώ, με έμαθε να ακούω και με έμαθε να σκέφτομαι πριν μιλήσω.

Είναι κι αυτό ένα «κάτι» μέσα στη σημερινή σύγχυση.

Αναδημοσίευση από το blog Mind Pieces

Δημοφιλή