Τα ΜΜΕ ένας πιθανός καταλύτης για το προσφυγικό;

Η διαχείριση του προσφυγικού ως media event με κυρίαρχη αφήγηση το συναίσθημα μέσα από τα ανθρωπιστικά ρεπορτάζ που δείχνουν τα πραγματικά πρόσωπα των προσφύγων, τις οικογένειες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αυτοί οι άνθρωποι έχουν αποτελέσει παράγοντα για να κάμψουν την κοινή γνώμη. Η ευαισθητοποίηση, η προσφορά και ο εθελοντισμός παρά την δυσμενή οικονομική κατάσταση έχουν αγγίξει νέα υψηλά και σε αυτό, θεωρώ, οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος η επίδραση που έχουν τα θετικά δημοσιεύματα και η καθημερνή προβολή.
Johannes Simon via Getty Images

Ο τρόπος προβολής του προσφυγικού ζητήματος από τα ΜΜΕ πιστεύω πως έχει συντελέσει στην θετική εικόνα που έχει ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής κοινής γνώμης.

Είναι συχνό φαινόμενο ακόμα και για αρκετά μεγάλα ΜΜΕ να συνθέτουν και να ενισχύουν πολλές φορές άθελά τους την στερεοτυπική εικόνα του «εγκληματία μετανάστη» με την εμμονή στην αναφορά της εθνικότητας και την συχνότερη προβολή εγκλημάτων από τους ξένους.

Τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας εδώ και χρόνια δείχνουν όμως το αντίθετο, πως οι Έλληνες τείνουν να εγκληματούν περισσότερο. Η συζήτηση γύρω από το έγκλημα πρέπει να οριοθετηθεί, καθώς δεν έχει την ίδια βαρύτητα η πλαστογραφία με την οπλοκατοχή ούτε η αρχαιοκαπηλία με την επαιτεία.

Σύμφωνα με την αναλυτική έκθεση της ΕΛ.ΑΣ για το 2014 οι μετανάστες έρχονται πρώτοι σε εγκλήματα όπως η πλαστογραφία, η επαιτεία και το λαθρεμπόριο. Στον αντίποδα οι Έλληνες βρίσκονται στην κορυφή σε ό,τι αφορά εγκλήματα σχετικά με τα ναρκωτικά, την οπλοκατοχή, την παραχάραξη και την αρχαιοκαπηλία. Το ίδιο μοτίβο δεδομένων παρατηρείται και το 2013.

Μέσα από μια κοινωνιολογική ανάλυση θα έβλεπε κάποιος πως οι μετανάστες καταφεύγουν σε εγκλήματα που σχετίζονται με τα πιστοποιητικά ταυτοποίησης και την οικονομική επιβίωση ενώ από την άλλη πλευρά οι Έλληνες εγκληματούν συνειδητά με στόχο το οικονομικό κέρδος επιτρέποντας να μιλάμε για «κουλτούρα εγκλήματος».

Επιστρέφοντας όμως στο προσφυγικό ζήτημα πρέπει να αναγνωρίσουμε πως υπάρχει μια στροφή 180 μοιρών σε ό,τι αφορά την προβολή από τα ΜΜΕ.

Η διαχείρισή του ως media event με κυρίαρχη αφήγηση το συναίσθημα μέσα από τα ανθρωπιστικά ρεπορτάζ που δείχνουν τα πραγματικά πρόσωπα των προσφύγων, τις οικογένειες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αυτοί οι άνθρωποι έχουν αποτελέσει παράγοντα για να κάμψουν την κοινή γνώμη.

Η ευαισθητοποίηση, η προσφορά και ο εθελοντισμός παρά την δυσμενή οικονομική κατάσταση έχουν αγγίξει νέα υψηλά και σε αυτό, θεωρώ, οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος η επίδραση που έχουν τα θετικά δημοσιεύματα και η καθημερνή προβολή.

Ένα ακόμα κομμάτι που αποτέλεσε παράγοντα για την ζύμωση της ελληνικής κοινής γνώμης κατά την εκτίμησή μου, είναι οι ιστορίες των κερδοσκόπων που λειτούργησαν αποτρεπτικά για το κοινό, καθώς δημιουργήθηκε σε αρκετούς Έλληνες ένα αίσθημα ενοχής για επιπρόσθετες δυσκολίες.

Με αριθμούς, η έρευνα της Public Issue που έγινε τον Φεβρουάριο έδειξε πως το 84% των Ελλήνων δείχνουν συμπάθεια προς τους πρόσφυγες ενώ το 67% θρέφει θετικά συναισθήματα.

Φαίνεται τελικά, πως η χρήση των Μέσων ως εργαλείων κινητοποίησης για την επίλυση ανθρωπιστικών προβλημάτων έχει θετικά αποτελέσματα παρά την μεγάλη δυσπιστία που διακατέχει την ελληνική κοινή γνώμη για την ποιότητα της ενημέρωσης, όπως έδειξε το Ευρωβαρόμετρο του Μαρτίου.

Δημοφιλή