Πενήντα χρόνια ιππότης, δεκαοκτώ σερ, για πάντα έντομο

Παρά αυτή και πολλές άλλες αυθάδειες, οι τέσσερεις από το Λίβερπουλ, δυο χρόνια αργότερα, έγιναν ιππότες, όπως -απλοποιώντας- λέμε εμείς εδώ λακωνικά. Έλαβαν διάκριση ως χαμηλόβαθμα μέλη του «Most Honorable Order of the British Empire», όπως θα μας εξηγούσαν αυτοί εκεί. Το μάλλον ευχάριστο αυτό γεγονός προκάλεσε βεβαίως μία αμηχανία για το όλο ασυμβίβαστο του πράγματος, αλλά και αντιδράσεις, κυρίως από ανθρώπους που θεώρησαν ότι μια τιμή που πληρώνεται με αίμα εν καιρώ πολέμου έγινε αστείο για τους γιεγιέδες.
Floyd B. Bariscale/Flickr

Είναι ευτυχές ότι δεν τους βαφτίσαμε «τα κολεόπτερα», μετάφραση λιγότερο σέξι από «τα σκαθάρια», αλλά εξίσου ορθή. Ή ίσως εξίσου λανθασμένη, γιατί όποιος είναι ορθογράφος βλέπει ότι η λέξη «Beatles» φέρει λογοπαίγνιο και όποιος είναι ελαφρώς σπασίκλας ξέρει ότι το λογοπαίγνιο παραπέμπει στο παραποτάμιο μουσικό κίνημα Merseybeat, που σημείωσε στα τέλη των fifties μια επιστροφή των έντονων ρυθμών, σε αντιπαράθεση με την μελιστάλακτη μπαλάντα που επικράτησε μετά την πτώση της μόδας του rock 'n' roll.

Οι Beatles που έγιναν γίγαντες, το σημαντικότερο συγκρότημα της ιστορίας, ξεκίνησαν την καριέρα τους ως «ήρωες της εργατικής τάξης». Η συνείδηση της ιδιότητας αυτής αποτυπώνεται σφοδρά, λιτά και με δηκτική αυτοκριτική, στον στίχο από το συνονόματο τραγούδι του John Lennon: «νομίζετε ότι είστε τόσο έξυπνοι και αταξικοί και ελεύθεροι» - και δεν γράφω την συνέχεια γιατί είμαι σεμνός. Η εικόνα ήταν αυτή των παιδιών της γειτονιάς από το λιμανίσιο Λίβερπουλ που κατέκτησαν τον κόσμο, η εικόνα των πληβείων που έγιναν αυτοκράτορες. Και αστειεύτηκε από σκηνής ο Lennon, παρουσία της Αυτής Μεγαλειότητας, το Νοέμβριο του 1963 σε ετήσιο γκαλά της: «Για το τελευταίο μας τραγούδι, θα ήθελα να ζητήσω την βοήθειά σας. Ο κόσμος στις φθηνές θέσεις παρακαλώ να χειροκροτεί. Και οι υπόλοιποι, αν έχετε την καλοσύνη, να ταρακουνάτε τα κοσμήματά σας...».

Παρά αυτή και πολλές άλλες αυθάδειες, οι τέσσερεις από το Λίβερπουλ, δυο χρόνια αργότερα, έγιναν ιππότες, όπως -απλοποιώντας- λέμε εμείς εδώ λακωνικά. Έλαβαν διάκριση ως χαμηλόβαθμα μέλη του «Most Honorable Order of the British Empire», όπως θα μας εξηγούσαν αυτοί εκεί. Το μάλλον ευχάριστο αυτό γεγονός προκάλεσε βεβαίως μία αμηχανία για το όλο ασυμβίβαστο του πράγματος, αλλά και αντιδράσεις, κυρίως από ανθρώπους που θεώρησαν ότι μια τιμή που πληρώνεται με αίμα εν καιρώ πολέμου έγινε αστείο για τους γιεγιέδες. Πάντως, το σύμβολο παραμένει ισχυρό και εκείνα τα λαϊκά παιδιά, των οποίων τις αλητείες διηγείται ακόμα το Αμβούργο, μπήκαν στα σαλόνια με το σπαθί μιας νεανικής επανάστασης, μιας παγκόσμιας μουσικής ανατροπής.

Βέβαια, το συμβολικό σχήμα έγινε κουλουβάχατα με τον καιρό και η εξέλιξη καθεμιάς των περιπτώσεων σκορπά ηθικά διδάγματα κατά βούληση. Αναλόγως πόσο υπάκουο υπήρξε το κάθε σκαθάρι, χαράχθηκε και άλλη ιστορία. Ο John επέστρεψε την διάκριση διαμαρτυρόμενος, για χάρη του Βιετνάμ, της Μπιάφρας και της ελευθερίας της έκφρασης. Ο Paul τελικά έγινε κοτζάμ σερ, ο George αρνήθηκε μια μικρή αναβάθμιση της δικής του διάκρισης, πιθανώς ακριβώς επειδή ο Paul έγινε κοτζάμ σερ, ενώ απέναντι, στους αντίζηλους Rolling Stones, ο Mick Jagger έγινε κι αυτός σερ για να εξαγριωθεί ο Keith Richards, στον οποίο θα ήταν τουλάχιστον σουρεαλιστικό να προταθεί τίτλος ευγενείας, καθώς επίσης ο κολλητός του Jagger, o εξωγήινος David Bowie αρνήθηκε ντόμπρα να γίνει σερ, εξηγώντας ότι δεν εργάστηκε όλη του τη ζωή με αυτό τον σκοπό.

Ακόμη και στις ταινίες, με την πλαστή τους εικόνα, τεσσάρων καλόπαιδων με ομοιόμορφα κουστουμάκια, που δήθεν αγνοούν τον μεσσιανισμό τους και με χιούμορ ανατρέπουν το κατεστημένο, υπάρχει ένα ενδιαφέρον σχήμα ταξικής ακροβασίας που προφανώς δεν μεταφράστηκε στα ελληνικά, ακόμη κι όταν είχαμε και εμείς Βασιλείς. Ας συνεχίσουμε λοιπόν να αναρωτιόμαστε τουλάχιστον πώς θα αποδιδόταν καλύτερα το λογοπαίγνιο. Μήπως «Κολεόπτεροκ»; Μπα.

Δημοφιλή