Το ΝΑΤΟ και οι προκλήσεις της εποχής

Αλλά και στο εσωτερικό της Συμμαχίας υπάρχουν τριβές. Τα στρατηγικά συμφέροντα των κρατών-μελών δεν ταυτίζονται. Οι Σύμμαχοι στα Ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ ανησυχούν, κυρίως, για τις ενέργειες της Ρωσίας. Τα κράτη μέλη στο Νότο για το μεταναστευτικό και την εξάπλωση του Ισλαμικού κράτους που συνιστούν τις κύριες απειλές για την ασφάλειά τους. Οι προσδοκίες των Συμμάχων για το ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει το ΝΑΤΟ στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον αποκλίνουν. Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση και το ζήτημα των αμυντικών δαπανών μεγεθύνει τις διαφορές μεταξύ τους.
ASSOCIATED PRESS

H επερχόμενη Σύνοδος Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία τον Ιούλιο είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξή του Οργανισμού. Η Σύνοδος θα πραγματοποιηθεί μέσα σε ένα δραματικά μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον και οι Σύμμαχοι καλούνται να βρουν την απαραίτητη πολιτική βούληση για την ολοκλήρωση της προσαρμογής του ΝΑΤΟ η οποία ξεκίνησε το 2012 στην Ουαλία: η παράνομη κατοχή και προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία στα Ανατολικά, η μεταναστευτική και προσφυγική κρίση και οι συνέπειες της για την ασφάλεια της Ευρώπης, η δράση και εξάπλωση του Ισλαμικού κράτους, είναι μερικές μόνο από τις κρίσιμες εξωτερικές εξελίξεις.

Αλλά και στο εσωτερικό της Συμμαχίας υπάρχουν τριβές. Τα στρατηγικά συμφέροντα των κρατών-μελών δεν ταυτίζονται. Οι Σύμμαχοι στα Ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ ανησυχούν, κυρίως, για τις ενέργειες της Ρωσίας. Τα κράτη μέλη στο Νότο για το μεταναστευτικό και την εξάπλωση του Ισλαμικού κράτους που συνιστούν τις κύριες απειλές για την ασφάλειά τους. Οι προσδοκίες των Συμμάχων για το ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει το ΝΑΤΟ στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον αποκλίνουν. Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση και το ζήτημα των αμυντικών δαπανών μεγεθύνει τις διαφορές μεταξύ τους. Η πιθανότητα ενός Brexit επίσης θέτει υπό αμφισβήτηση την ενότητα των Συμμάχων και είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπερκ έχει ταχθεί με δηλώσεις του υπέρ της παραμονής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα θέματα που θα έχουν κεντρική θέση στην ατζέντα της Συνόδου είναι τα εξής:

1. Συλλογική ασφάλεια

Η συλλογική ασφάλεια-στην πράξη η προστασία και υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών μελών- συνιστά την κεντρική αποστολή του ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ έκανε βήματα προς την κατεύθυνση αυτή μέσω της ενίσχυσης της Δύναμης Αντίδρασης και της ενίσχυσης της στρατιωτικής παρουσίας του στα ανατολικά σύνορἀ του ως απάντηση στις Ρωσικές ενέργειες. Οι Σύμμαχοι θα κληθούν τώρα να διαμορφώσουν τη μελλοντική τους στρατηγική απέναντι στη Ρωσία.

2. Συνεργασία με χώρες-εταίρους

Η αναθεώρηση και ενίσχυση των συνεργατικών σχέσεων του ΝΑΤΟ με χώρες-εταίρους είναι επιτακτική ανάγκη. Μέσω της συνεργασίας με τις χώρες αυτές το ΝΑΤΟ μπορεί να προωθήσει σταθερότητα και εκτός των συνόρων του στη λογική ότι αν οι γείτονες είναι περισσότερο ασφαλείς και τα κράτη-μέλη του θα είναι ασφαλή. Για να το πράξει αυτό, η Συμμαχία θα δώσει έμφαση στη συνεργασία στα πεδία του εκσυγχρονισμού των ενόπλων δυνάμεων, των μεταρρυθμίσεων των αμυντικών θεσμών, και της εκπαίδευσης τοπικών δυνάμεων ασφαλείας.

3. Ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-ΝΑΤΟ

Ο υβριδικός πόλεμος στην Ουκρανία κατέδειξε την ανάγκη για περισσότερη συνεργασία μεταξύ ΝΑΤΟ και ΕΕ. Η φύση των νέων ασύμμετρων απειλών είναι τέτοια που για την αντιμετώπισή τους θα απαιτηθεί ένας συνδυασμός στρατιωτικών και ημι-στρατιωτικών μέσων. Στη Βαρσοβία, ΝΑΤΟ και ΕΕ θα επιδιώξουν την ενίσχυση της συνεργασίας τους στους τομείς των υβριδικών απειλών, της κυβερνο-άμυνας και της ασφάλειας στη θάλασσα.

Οι Σύμμαχοι το 2012 στην Ουαλία με τις αποφάσεις που είχαν λάβει έδωσαν άμεση απάντηση στις γεωπολιτικές εξελίξεις που είχαν δημιουργηθεί. Με την επιστροφή στο Άρθρο 5 και στην πολιτική της συλλογικής ασφάλειας. Στη Βαρσοβία οι αποφάσεις που θα ληφθούν έχουν ορίζοντα μέλλοντα. Αφορούν τη μακροπρόθεσμη προσαρμογή του ΝΑΤΟ. Θα αντανακλούν, όμως, τις ανησυχίες όλων των κρατών-μελών;

Αυτό είναι το στοίχημα της Συνόδου.

Δημοφιλή