Αλέξη, πριν ξένοιαστος φωτογραφηθείς στην «Απαγορευμένη Πόλη», θυμήσου: η Ελλάδα έχει δημοκρατία.
Τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης επί μέρες ασχολούνται με το ταξίδι της ελληνικής αντιπροσωπείας στο Πεκίνο: Τι φόρεσε ο Πρωθυπουργός, τι φόρεσε η σύζυγός του, που πήγε. Το τι συζητήθηκε, ποιο είναι το πολιτικό κλίμα στο Πεκίνο, κανέναν δεν απασχόλησε.
Βέβαια, η εμμονή των μέσων δικτύωσης δεν είναι άδικη: η διάχυτη χαρά της παραμονής του Πρωθυπουργού στην Κίνα είναι εμφανής, και οι φωτογραφίες τον απαθανατίζουν σε σκηνές που κάποιος θα περίμενε να δει σε ένα γάμο πολύ στενού φίλου του-τουλάχιστον.
Σε επιφανειακό επίπεδο, η εμφάνιση του Πρωθυπουργού μας είναι τουλάχιστον επιπόλαιη, εφόσον ως εκπρόσωπος ενός έθνους και ως επικεφαλής, θα έπρεπε να διαθέτει κάποια σοβαροφάνεια.
Αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Η άλλη πλευρά είναι ότι, πολιτισμικά, τόσο οι Έλληνες όσο και οι Κινέζοι αμφότεροι θαυμάζουν τους πολιτισμούς εκατέρωθεν και όλοι ανεξαρτήτως οι Πρωθυπουργοί έχουν εκφράσει δέος και σεβασμό σε όλες τις αμοιβαίες επισκέψεις του. Μάλιστα ο Πρωθυπουργός της Κίνας στην επίσκεψή του το 2014 στο Ελληνοκινέζικο Φόρουμ Ναυτιλιακής Συνεργασίας είχε πει το εξής: «Κάτω από το δέρμα ενός Κινέζου κρύβεται ένας Έλληνας, και κάτω από το δέρμα ενός Έλληνα κρύβεται ένας Κινέζος». Ενώ αντίστοιχα, με δέος και θαυμασμό ελληνικές εφημερίδες απαθανατίζουν την κινέζικη αντιπροσωπεία να κοιτάει ψηλά την Ακρόπολη, λέγοντας «είναι υπέροχα εδώ».
Τι είναι αυτό που προκαλεί δέος στους μεγάλους άνδρες του τόπου μας; Ο Λάο Τζε και ο Κομφούκιος της Κίνας από την μία, ο Σωκράτης και ο Αριστοτέλης από την δική μας πλευρά, χάραξαν το αποτύπωμα τους στην παγκόσμια κουλτούρα. Η αρετή, το ήθος και η ευπρέπεια που πρέπει να διακρίνει τους ανθρώπους στην πολιτική συζητήθηκαν τόσο από τον Κομφούκιο στα Ανάλεκτα, όσο και από τον Πλάτωνα στην ένδοξη «Πολιτεία» του. Ό,τι άφησαν ως κληρονομιά στον κόσμο είναι ανεκτίμητο και όλοι οι σύγχρονοι συγγραφείς ανατρέχουν σε αυτά τα μεγαθήρια της σοφίας για να αναμετρήσουν τις δυνάμεις τους, να βρουν στήριγμα και παρηγοριά σε χαλεπούς καιρούς. Έλληνες και Κινέζοι είναι οι κυρίαρχες πολιτιστικές κουλτούρες, που έδωσαν τα φώτα τους στην ανθρωπότητα και που οι φιλόσοφοί τους ακόμα επηρεάζουν τον σκεπτόμενο κόσμο. Έτσι όταν ο πρωθυπουργός μας με περίσσια χαρά φωτογραφίζεται μπροστά στο Σινικό τείχος, περίτρανα αποδεικνύει ότι υπάρχει συλλογικό θυμικό που γνωρίζει την αξία του πολιτισμού και την σύνδεση των δύο ένδοξων εθνών. Αυτή η προσέγγιση είναι η μία όψη. Η καλή πλευρά.
Η άλλη όψη είναι η πολιτική πλευρά. Είναι το τι είναι σήμερα η Κίνα και που θέλει να πάει η Ελλάδα. Στο β΄ μισό του 21ου αιώνα, η Κίνα αποφάσισε να στηρίξει το κουμμουνιστικό μπλοκ, εφαρμόζοντας την «Πολιτισμική Επανάσταση» και την εγκαθίδρυση του ΚΚ. Εμείς συμπράξαμε με τις δυτικές δυνάμεις και διαλέξαμε τη δημοκρατία για την χώρα μας. Αυτή η απόφαση αν και πολιτική, υποδήλωσε εν τέλει και μία πολιτισμική επιλογή. Όσο κι αν αυτοαμφισβητούμαστε, είμαστε δημοκράτες, ακόμη κι αν «σε χαλεπούς καιρούς η δημοκρατία γίνεται οχλοκρατία και βάλλεται από δημαγωγούς», όπως εύστοχα είπε στο έργο του Πολιτικά ο Αριστοτέλης. Το να είσαι δημοκράτης σημαίνει: σεβασμός στον άνθρωπο, σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, σεβασμός στο Σύνταγμα και σεβασμός στους θεσμούς. Αν και η διαφθορά συχνά βάλλει τα δύο τελευταία, για τα δύο πρώτα είμαστε πάντα εξασφαλισμένοι: οι πολίτες ελεύθερα λένε τη γνώμη τους-πάρα πολύ ίσως κάποιες φορές- και πλήθος ανθρωπιστικών οργανώσεων θα βοηθήσει τους πολίτες ανεξαρτήτως φυλής, έθνους, φύλου ή καταγωγής, όταν ζητήσουν βοήθεια. Επίσης υπάρχουν νόμοι που αν και μπορεί να καταπατηθούν, εν τέλει με κόπο και χρόνο, ο πολίτης μπορεί να δικαιωθεί-ή και όχι. Έχει το δικαίωμα προσφυγής. Έχει το δικαίωμα.
Η Κίνα από την άλλη είναι μία βαθιά αντιδημοκρατική κοινωνία. Περισσότερα από 100.000 ετησίως φυλακίζονται για λόγους συνείδησης στα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας της Κίνας, κινδυνεύοντας να υποστούν βίαιη αφαίρεση των οργάνων τους, ενώ τα ΜΜΕ είναι στον πλήρη έλεγχο του Κουμμουνιστικού Καθεστώτος. Οι πολίτες υπογράφουν δηλώσεις μετανοίας προς το ΚΚ-σας θυμίζει κάτι από τα χρόνια της Χούντας;-, και αυτοί που πραγματικά παράγουν πλούτο σε αυτή τη χώρα είναι αυτοί που έχουν δηλώσει πλήρη πίστη στην κυβέρνηση. Βλέπουμε λοιπόν, ότι ο πλούτος της Κίνας δε συμβαδίζει με την δημοκρατία και ο αυταρχισμός της είναι κάτι που δεν έχει προηγούμενο σε καμία αναπτυγμένη χώρα του κόσμου.
Η Ελλάδα και με τις προηγούμενες κυβερνήσεις έχει κάνει πολιτικά ανοίγματα προς την Κίνα και η Cosco είναι ένα από αυτά. Προτού όμως χαρούμε ότι σωθήκαμε, ή αρχίζουμε να φερόμαστε στους Κινέζους ως μάννα εξ ουρανού, ας αναλογιστούμε τις βαθιές ευθύνες μας απέναντι σε αυτή την χώρα. Ο Α.Παπανδρέου σε μία προσπάθεια να αποκτήσει πολιτικό προβάδισμα, απείλησε το ΝΑΤΟ ότι θα συμπράξει με το Αραβικό Μπλοκ, και τελικά, κατέληξε με το ΝΑΤΟ. Ο Α. Τσίπρας, ακολουθώντας παρόμοια λογική, φλέρταρε με τη Ρωσία, απείλησε με grexit και τελικά, παρέμεινε στον ελεύθερο κόσμο.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι στο τέλος, οι ηγέτες μας έπραξαν το ορθό και κρατήθηκαν γερά στο άρμα των ελεύθερων κρατών. Είναι πολύ σοβαρό να λέμε «ελεύθερο κράτος». Δεν έχουμε ιδέα τι υποφέρουν οι λαοί που έχουν κατ'επίφαση δημοκρατία. Και πριν πούμε ότι εμείς έχουμε τους πουλημένους, διεφθαρμένους και διωκόμαστε, κακοποιούμαστε και άλλα που ακούσαμε στο περίφημο δημοψήφισμα, να κάτσουμε να σκεφτούμε που κατατάσσουμε τους εαυτούς μας. Ας μην προβάλλουμε μόνο το οικονομικό μας συμφέρον, καλύπτοντάς το με εθνικιστικές κορώνες. Υπάρχει και η πολιτική συνείδηση. Όπου η πολιτική συνείδηση ενέχει μέσα της και μία βαθιά πολιτισμική προσέγγιση.
Να γίνει συνείδηση λοιπόν ότι όλοι εμείς που ακούσαμε τις φράσεις «Γερμανοτσολιάδες», «καθεστωτικοί» και άλλα παρόμοια, πιστεύουμε βαθιά στη δημοκρατία. Και είμαστε πατριώτες. Που σημαίνει ότι ναι, όποιος έχει να συνεισφέρει στη χώρα μας οικονομικά, ας το κάνει (Cosco). Αλλά θα είμαστε σε επιφυλακή, αν τις δικές τους απόψεις πάνω στο τι σημαίνει δημοκρατία, προσπαθήσουν να μας τις επιβάλουν παρελκυστικά είτε μέσω των πρεσβειών τους είτε με άλλα πολιτικά ή οικονομικά ανταλλάγματα που βάλλουν την δημοκρατία μας.