Από την Καλλιπάτειρα... στη Μπεκατώρου

Στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες οι γυναίκες απαγορευόταν να εισέρχονται στο στάδιο όπου διεξάγονταν τα αθλήματα. Έτσι, η γυναικεία συμμετοχή γινόταν μέσω... αντιπροσώπου. Οι γυναίκες συμμετείχαν ως ιδιοκτήτριες ίππων για τα ιππικά αγωνίσματα ή τις αρματοδρομίες, εφόσον βεβαίως είχαν την αντίστοιχη οικονομική δυνατότητα. Έτσι, πέρασε στην ιστορία η Κυνίσκα, κόρη και αδελφή δύο βασιλέων της Σπάρτης, του Αρχίδαμου και του Αγησίλαου, που το 396 π.Χ. κερδίζει στο τέθριππο. Είναι γνωστή επίσης η ιστορία της Καλλιπάτειρας που μεταμφιέζεται σε γυμναστή προκειμένου να μπει στον αθλητικό χώρο των Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαιότητας και να παρακολουθήσει το γιο της να αγωνίζεται στην πάλη. Όταν αποκαλύπτεται η πραγματική της ταυτότητα, γλιτώνει την τιμωρία της θανατικής ποινής, μόνον γιατί οι άνδρες της οικογένειάς της ήταν Ολυμπιονίκες.
John Kolesidis / Reuters

Χαμένοι στην μετάφραση των νέων φόρων και δυσκολιών που μας περιμένουν από τον Σεπτέμβριο, διανύουμε ένα ακόμη καλοκαίρι, αυτής της δίχως τέλος κρίσης, που μας ταλανίζει. Ένα ακόμη δύσκολο, γκρίζο και σκυθρωπό από πολλές απόψεις καλοκαίρι. Ένα καλοκαίρι γεμάτο άλυτα προβλήματα.

Αυτή την κατάσταση των πολλαπλών προβλημάτων που μας στερεί πλέον την κάθε είδους περηφάνεια, εθνική και προσωπική, ήρθε να ανατρέψει ένα εικοσάχρονο κορίτσι από την Δράμα. Η Κατερίνα Κορακάκη που με δύο μετάλλια, εκ των οποίων το ένα χρυσό, μας έκανε να χαμογελάσουμε. Η Ελλάδα είχε να κερδίσει χρυσό μετάλλιο από το 2004! Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο μας έκαναν να χαμογελάσουμε αρκετές φορές καθώς η συλλογή μεταλλίων συνεχίσθηκε και από άλλους σπουδαίους αθλητές μας!

Αυτοί οι Ολυμπιακοί Αγώνες, όμως, είχαν και μια πρωτοτυπία για την χώρα μας.

Η Σοφία Μπεκατώρου είναι η πρώτη γυναίκα σημαιοφόρος σε ελληνική αποστολή στους Ολυμπιακούς Αγώνες!

Έχουμε έντονη γυναικεία παρουσία λοιπόν σε αυτούς τους αγώνες! Τα πράγματα όμως δεν ήταν πάντα έτσι. Η γυναίκα παλεύει για αιώνες να υπάρξει μέσα από τα κενά των κανόνων που έθεταν οι άνδρες στις αθλητικές διοργανώσεις.

Στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες οι γυναίκες απαγορευόταν να εισέρχονται στο στάδιο όπου διεξάγονταν τα αθλήματα. Έτσι, η γυναικεία συμμετοχή γινόταν μέσω... αντιπροσώπου. Οι γυναίκες συμμετείχαν ως ιδιοκτήτριες ίππων για τα ιππικά αγωνίσματα ή τις αρματοδρομίες, εφόσον βεβαίως είχαν την αντίστοιχη οικονομική δυνατότητα. Έτσι, πέρασε στην ιστορία η Κυνίσκα, κόρη και αδελφή δύο βασιλέων της Σπάρτης, του Αρχίδαμου και του Αγησίλαου, που το 396 π.Χ. κερδίζει στο τέθριππο. Είναι γνωστή επίσης η ιστορία της Καλλιπάτειρας που μεταμφιέζεται σε γυμναστή προκειμένου να μπει στον αθλητικό χώρο των Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαιότητας και να παρακολουθήσει το γιο της να αγωνίζεται στην πάλη. Όταν αποκαλύπτεται η πραγματική της ταυτότητα, γλιτώνει την τιμωρία της θανατικής ποινής, μόνον γιατί οι άνδρες της οικογένειάς της ήταν Ολυμπιονίκες.

Στη σύγχρονη εποχή, τα πρώτα βήματα ξεκίνησαν στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν οι γυναίκες κάνουν τις πρώτες κατακτήσεις στα ανδροκρατούμενα «άβατα», στην κοινωνία, στην πολιτική, στην οικονομία, στην επιστήμη. Η πρώτη γυναίκα Ολυμπιονίκης, η Charlotte Cooper κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στο τένις, το 1900, στους δεύτερους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν στο Παρίσι, στους οποίους συμμετείχαν μόνον 22 γυναίκες σε σύνολο 997 αθλητών.

Το επόμενο άθλημα όπου επετράπη η συμμετοχή γυναικών ήταν το γκολφ. Το 1912 στα ολυμπιακά αθλήματα γυναικών προστέθηκε η κολύμβηση. Ωστόσο, η γυναικεία συμμετοχή παρέμεινε συμβολική μέχρι το 1924, όταν η ΔΟΕ αποφάσισε να επιτρέψει μεγαλύτερη γυναικεία συμμετοχή στους Αγώνες. Χρειάστηκε να φθάσουμε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012 όπου οι γυναίκες αγωνίστηκαν σε κάθε άθλημα. Οι αγώνες του Ρίο έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών αθλητριών, περίπου το 45% των συμμετεχόντων.

Στη Δ.Ο.Ε. μόλις το 1981 επετράπη η εκλογή γυναικών, μετά από την πρωτοβουλία του πρόεδρου της Juan Antonio Samaranch.

Επί δεκαετίες, ο γυναικείος αθλητισμός συνέχισε να μη θεωρείται αρκετά ελκυστικός ώστε να προβάλλεται από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Παράλληλα, ο γυναικείος πληθυσμός δε φαινόταν να προσελκύεται ιδιαίτερα από τον αθλητισμό, ίσως γιατί η συμμετοχή των κοριτσιών αποθαρρυνόταν άμεσα ή έμμεσα από την κοινωνία.

Στο μεταξύ, τα οφέλη του αθλητισμού για την υγεία και των δύο φύλων έγιναν ευρέως γνωστά. Βοήθησε ακόμη περισσότερο η προβολή γυναικών αθλητριών που έφθασαν στην κορυφή της αθλητικής πυραμίδας.

Παρόλα αυτά, ο αθλητισμός ακόμη και σήμερα παραμένει προνομιακός χώρος των ανδρών. Ένα πεδίο όπου εξακολουθούν να επιβιώνουν αναχρονιστικές αντιλήψεις.

Οι πρόεδροι των ομάδων, οι προπονητές, οι διαιτητές, οι αθλητικοί παράγοντες, ακόμη και οι αθλητικογράφοι, είναι άνδρες. Όμως οι μαζορέτες είναι πάντα γυναίκες! Αν πραγματικά θέλουμε να πάρουμε πολλές ακόμη χαρές από τον αθλητισμό έχουμε πολλά να κάνουμε προκειμένου να διπλασιάσουμε τις πιθανότητες!

Θα πρέπει να υποστηριχθεί η επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών σε όλα τα επίπεδα της προπόνησης, στις αθλητικές διοργανώσεις, αλλά και στη διοίκηση του αθλητισμού. Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες στις ηγετικές θέσεις σε όλα τα επίπεδα των αθλητικών δραστηριοτήτων, ώστε να αντιπροσωπεύσουν επαρκώς το γυναικείο λόγο στην ανάπτυξη πολιτικών και προγραμμάτων στον τομέα του αθλητισμού.

Αλλά θα μου πείτε από ποιον τα ζητάς αυτά;

Από μια πολιτεία που επιτρέπει να λειτουργούν παντού, μικρά και μεγάλα κυκλώματα που υπονομεύουν κάθε έννοια αξιοκρατίας, δικαιοσύνης ή εύρυθμης λειτουργίας θεσμών, διοίκησης και φορέων; Κυκλώματα που προσπάθησαν να παρεμποδίσουν μέχρι και την συμμετοχή της Κατερίνας Κορακάκη στους αγώνες... Κυκλώματα που παλιότερα απέκλεισαν τον Νίκο Κακλαμανάκη.

Κατά τα άλλα μιλάμε για μεγάλες μεταρρυθμίσεις...

Δημοφιλή