Θα ευχηθώ το σχολείο να μπορέσει να εμπνεύσει...
Ωραία μέρα σήμερα. Ζωντανή. Πολύ κίνηση στους δρόμους, πολλή ζωντάνια, πολλά παιδιά και έφηβοι καθοδόν για το σχολείο τους. Παιδιά και έφηβοι στους δρόμους...
Πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς! Θες, δε θες, επηρεάζεσαι. Αν είσαι μαθητής επηρεάζεσαι πολύ, αν είσαι γονιός ακόμα περισσότερο, μα όποιος κι αν είσαι σίγουρα, κάνεις σήμερα μια σκέψη για την χρονιά που αρχίζει και για το σχολείο.
Έτσι κι αλλιώς όλοι μας - ανεξάρτητα από ηλικία - κρύβουμε ένα σχολικό Σεπτέμβρη μέσα σας, απομεινάδι από τα δικά μας σχολικά χρόνια. Και η χρονιά είναι σαν μόλις να αρχίζει, να έχει 10 γεμάτους μήνες με πολλή δουλειά, με μόχθο, με πράγματα που πρέπει να γίνουν, με μαθήματα που πρέπει όλοι να μάθουμε, με άλγεβρα, αρχαία και ιστορία αλλά και με διαλείμματα, ματιές στα απέναντι θρανία, με ποδόσφαιρο, μπαλέτο, τρεχάλα να τα προλάβουμε όλα... Μέχρι το επόμενο καλοκαίρι...
Μια σκέψη που κάνω σήμερα είναι τι «άλλο» θα μπορούσε να προσφέρει το σχολείο; Αν ήταν ένα πράγμα που θα μπορούσε να κάνει ποιο θα ήταν αυτό - το πιο σημαντικό; Σκέφτομαι με τι παθιάζονται τα παιδιά και οι νέοι; Τι τους ξεσηκώνει; Τι τους κάνει να βάλουν κάτι όχι μόνο στο μυαλό τους αλλά και στην καρδιά τους;
-«Μια συναυλία», μου απαντάω.
-«Ένας κύκλος από νέα επεισόδια από την αγαπημένη αμερικανική σειρά μυστηρίου», επίσης.
Και τώρα δηλαδή τι πρέπει να γίνει; Να κάνουμε τους τύπους την τριγωνομετρίας remix με dj Vegas και την Βυζαντινή Ιστορία σήριαλ μυστηρίου; Την Φυσική ταινία επιστημονικής φαντασίας; Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα...
Σκέφτομαι τι παθιάζει γενικά τον κόσμο σήμερα. Ή καλύτερα με τι εμπνέεται ο κόσμος; Τι μπορεί να δει και να ακούσει ένας άνθρωπος και από εκεί να εμπνευστεί, να πάρει έναυσμα και προτροπή, για να προχωρήσει σε κάτι που του αρέσει. Και να το ακολουθήσει...
Τι κάνει κάποιες εκδηλώσει επιτυχημένες; Γιατί ο κόσμος αγαπάει να πηγαίνει σε μέρη όπου μοιράζεται γνώση; Γιατί η TEDx, ας πούμε, έχει τόση επιτυχία; Γιατί ο κόσμος εκεί δε διδάσκεται κάτι αλλά έρχεται σε επαφή με κάτι για πρώτη φορά. Και συχνά αυτό γίνεται μέσα από μια ολιγόλεπτη, απλή αλλά ουσιαστική ιστορία. Το «story-telling» - όπως θα έλεγαν οι Αγγλοσάξωνες.
Το«story-telling», η εξιστόριση κατά το ελληνικότερο. Για αιώνες αυτός ήταν ο τρόπος που οι άνθρωποι δίδασκαν τους νέους. Μετά το αφήσαμε για τα εγχειρίδια σπουδών. Μετά όλα αρχίζουν με το βιβλίο του μαθήματος - όχι με τον άνθρωπο που λέει μια όμορφη ιστορία.
Νομίζω όμως ότι ίσως αυτός να είναι ο κρίκος που χάθηκε. Και δεν είναι πια τόσο διασκεδαστικό να μαθαίνει κανείς Φυσική και Γλώσσα. Χάθηκε η μαγεία και η ιστορία που την περιείχε. Και αν είναι να ευχηθώ κάτι σήμερα σε όλους τους δασκάλους που ξεκινούν μια νέα - δύσκολη κοινωνικά και οικονομικά - σχολική χρονιά, θα είναι αυτό:
Να βρουν τη δύναμη να εμπνεύσουν τους μαθητές τους! Να τους δώσουν κάτι να δουν σε σχέση με την επιστήμη τους. Και να τους το πουν με μια ωραία ιστορία, που οι ίδιοι πιστεύουν!
Να τους πουν για την θαυμαστή ιστορία του Ερατοσθένη, που 23 αιώνες πριν, χρησιμοποιώντας έναν δρομέα σταθερού βήματος (ένα βηματιστή) και έχοντας για μόνο εξάρτημα ένα κοντάρι, κατάφερε να μετρήσει με καταπληκτική (ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα) ακρίβεια, την ακτίνα της γης. Εκείνα τα παιδιά που έχουν μέσα τους τον σπόρο της Γεωμετρίας, ίσως βρουν σε αυτήν την ιστορία την δύναμη να την ακολουθήσουν. [Τα αστέρια της Βερενίκης, Ντάνι Γκετζ].
Να τους πουν για τα δραματικά και μεγαλειώδη γεγονότα της Βυζαντινής Ιστορίας, για τη δύναμη και την καλλιέργεια των αντρών αλλά και των γυναικών του Βυζαντίου, για τη θαυμαστή σχολή της εξωτερικής τους πολιτικής, για την τραγική πορεία προς το τέλος και τις τελευταίες μέρες πριν την άλωση που είχαν όλες και μια διαφορετική σημασία και βαρύτητα. [Ιωάννης Άγγελος, Μίκα Βάλταρι].
Να τους ταξιδέψουν στο σύμπαν, χωρίς φόβο και δέος. Γιατί η Φυσική τα εξηγεί όλα τόσο απλά και τελικά με ένα μόνο νόμο και πως αυτό πρέπει να έχουν στο μυαλό τους. Όχι τους δύσκολους μαθηματικούς τύπους και τις μονάδες μέτρησης. Ότι τίποτα δεν είναι σίγουρο αν δεν αποδειχθεί με ένα πείραμα, που κάποιος (μήπως κάποιος από τους μαθητές;) πρέπει να το σκεφτεί και να το σχεδιάσει - αλλιώς ούτε καν το βραβείο Νόμπελ δε μπορεί να αποδοθεί σε κάποιον Φυσικό... Είναι βέβαιο πως στα παιδιά που κρύβουν ένα ταλέντο στη Φυσική, αυτή η ιστορία θα γεννήσει κάτι, μια θέληση και μια έμπνευση. [Το σύμπαν στα χέρια σας, Christophe Galfard].
Νομίζω τελικά ότι αυτό θα ήθελα να ευχηθώ σήμερα σε όλους τους δασκάλους στα σχολεία. Να βρουν τη δύναμη, τη θέληση, το χρόνο και το θάρρος να πουν μια ιστορία μέσα στην τάξη, για την επιστήμη τους, που δεν θα είναι διδακτική στο αντικείμενο, αλλά θα εμπνέει!
Και στους μαθητές θα ευχηθώ, να έχουν την καρδιά τους ανοιχτή για να την ακούσουν! Κι ας «φάνε» ίσως έτσι 45 λεπτά από το ωρολόγιο πρόγραμμα της τάξης...
Καλή σχολική χρονιά!