Γιατί οι Αμερικανοί δεν είναι καταδικασμένοι μετεκλογικά όπως οι Έλληνες

Ο Πρόεδρος είναι ένας μόνο εκ των μελών της ηγεσίας της χώρας. Ό,τι και αν έχει πει ο Trump, το αν θα γίνει νόμος και πράξη του κράτους θα κριθεί από ένα εχθρικό προς αυτόν Κογκρέσο το οποίο έχει την αποκλειστική νομοθετική αρμοδιότητα, και από το Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. το οποίο αναμένεται να ακυρώσει ως αντισυνταγματικές την πλειοψηφία των προβληματικών προτάσεων του νέου προέδρου. Με απλά λόγια, η Βουλή και τα δικαστήρια δεν δουλεύουν για τον Πρόεδρο, αλλά με τον Πρόεδρο.
Joshua Roberts / Reuters

Προβληματισμένοι οι Αμερικανοί συνειδητοποιούν την εκλογή Trump στο υψηλότερο πολιτικό αξίωμα της χώρας τους. Ο προβληματισμός είναι εύλογος καθώς είχαν ακουστεί πολλά αμφιλεγόμενα και όντως προβληματικά δια στόματος του νέου τους προέδρου, τα οποία τους είχαν θορυβήσει. Δεν αποδείχθηκαν αρκετά ωστόσο για να τους αποθαρρύνουν από την επιλογή τους. Το κυριότερο όμως, δεν αποδεικνύονται αρκετά για να τους φοβίσουν για την επόμενη μέρα.

Ο λόγος είναι απλός και ονομάζεται διάκριση των εξουσιών. Μια βασική δημοκρατική προϋπόθεση την οποία πρώτος ο Αριστοτέλης εξήγησε στα Πολιτικά του. Σύμφωνα με την αρχή αυτή, οι τρεις εξουσίες (νομοθετική, εκτελεστική, δικαστική) δεν αρκεί να είναι απλά διακριτές - όπως συμβαίνει στην Ελλάδα - αλλά πρέπει να είναι και ανεξάρτητες και αυτοδύναμες για ζητήματα των αρμοδιοτήτων τους. Ελλείψει αυτής της βασικής αρχής στο Σύνταγμα μιας χώρας, το πολίτευμα της εν λόγω χώρας δεν αναγνωρίζεται από την επιστήμη ως δημοκρατικό. Αυτή είναι ίσως και μία από τις μεγαλύτερες απάτες στη χώρα μας - τη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία και κατέληξε χωρίς αυτήν.

Ενώ λοιπόν στην Ελλάδα δεν εξασφαλίζεται πραγματική διάκριση των εξουσιών, και ένας πρωθυπουργός, μπορεί υπεράνω νόμου και ανεξέλεγκτος να τινάξει τα πάντα στον αέρα (όπως παραλίγο να γίνει στα περσινά Ιουλιανά), στις Η.Π.Α. η κατάσταση είναι διαφορετική.

Ο Πρόεδρος είναι ένας μόνο εκ των μελών της ηγεσίας της χώρας. Ό,τι και αν έχει πει ο Trump, το αν θα γίνει νόμος και πράξη του κράτους θα κριθεί από ένα εχθρικό προς αυτόν Κογκρέσο το οποίο έχει την αποκλειστική νομοθετική αρμοδιότητα, και από το Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. το οποίο αναμένεται να ακυρώσει ως αντισυνταγματικές την πλειοψηφία των προβληματικών προτάσεων του νέου προέδρου. Με απλά λόγια, η Βουλή και τα δικαστήρια δεν δουλεύουν για τον Πρόεδρο, αλλά με τον Πρόεδρο.

Στον αντίποδα δηλαδή του επικίνδυνου και εν δυνάμει καταστροφικού πρωθυπουργού - δυνάστη (με την αυλική του ακολουθία - το κόμμα και το Μαξίμου), το Αμερικανικό σύστημα προβάλει άλλες δύο εξουσίες, ισοδύναμες και έτοιμες να ελέγξουν και να περιορίσουν τις παρεκτροπές του εκάστοτε προέδρου των Η.Π.Α.

Επιπλέον, στην ελληνική περίπτωση γίνεται εύκολα κατανοητό, ότι ακόμα και ο πιο ηθικός και τίμιος άνθρωπος διαφθείρεται λόγω της παντοδυναμίας της θέσης του πρωθυπουργού. Από τη μία η διαφθορά και από την άλλη η ενδεχομένη προσωπική αποτυχία ενός πρωθυπουργού μπορούν εύκολα να οδηγήσουν στη συνολική αποτυχία και καταδίκη ενός ολόκληρου έθνους. Στην αμερικανική περίπτωση από την άλλη, παρατηρείται η ανέλιξη ικανών προσωπικοτήτων και στις τρεις εξουσίες (και όχι μόνο στην εκτελεστική), οι οποίες προσθέτουν με τη διανοητική και πολιτική τους γνώση και κατάρτιση στο πολιτικό κεφάλαιο της χώρας.

Σε αυτό το σύστημα «ελέγχων και ισορροπιών», και προσωπικοτήτων που συνεργάζονται, αλληλοελέγχονται και αλληλοϋποστηρίζονται αναφερόταν ο Thomas Jefferson, κατά τη διάρκεια ανάληψης των προεδρικών του καθηκόντων όταν εξέφραζε την βεβαιότητά του πως η ύπαρξη μεγάλων ηγετών στη Βουλή και το Ανώτατο Δικαστήριο θα του προσφέρει «αποθέματα σοφίας, αρετής, και ανταγωνισμού τα οποία θα τον βοηθήσουν σε όλες του τις δυσκολίες». Ακόμα, ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του τυχερό για την «υποστήριξη, και καθοδήγηση» που θα λάμβανε από τους συνεργάτες του από τις άλλες δύο εξουσίες.

Εν κατακλείδι, οι Αμερικανοί δεν είναι καταδικασμένοι όπως είμαστε εμείς την επόμενη των εκλογών, και δεν έχουν να φοβούνται τίποτα. Οι άλλες δύο εξουσίες της χώρας τους δεσμεύονται να αντιταχθούν στις προσπάθειες του προέδρου για θέματα που διαφωνούν, να τον ελέγχουν και να τον μέμφονται για τις τυχόν αυθαιρεσίες του, καθώς και να αναλαμβάνουν το βάρος της διακυβέρνησης της χώρας σε περίπτωση δικής του ανεπάρκειας, ανικανότητας ή και προδοσίας. Οι πολίτες της Ελλάδας πρέπει να διεκδικήσουμε τις απαραίτητες πολιτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις για να μην είμαστε καταδικασμένοι στο πολιτικό προσωπικό. Πρέπει να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα, για να ξεκινήσουμε να ελπίζουμε και να δημιουργούμε. Αυτό κάνει στη χώρα μας το πολιτικό κίνημα «δέλτα».

Μάθε περισσότερα και πάρε μέρος: www.todelta.gr

Δημοφιλή