«Άννα»: Κριτική του βιβλίου του Νικολό Αμανίτι

Βρισκόμαστε στη Σικελία όπου ένας θανατηφόρος ιός, η επονομαζόμενη Κόκκινη, έχει αφανίσει τον ενήλικο πληθυσμό του νησιού. Η Άννα έχει χάσει τους γονείς της από την ασθένεια και παλεύει, με νύχια και με δόντια, να εξασφαλίσει τροφή για εκείνη και τον μικρό της αδερφό Αστόρ. Πολύτιμος σύμβουλός της αποτελεί το τετράδιο στο οποίο η μητέρα της έχει καταγράψει με αγάπη σημαντικές πληροφορίες και συμβουλές. Ένα πρωί μια δυσάρεστη έκπληξη την περιμένει: ο Αστόρ έχει απαχθεί.
archive

Αδιαμφισβήτητα ο τρόπος γραφής του Νικολό Αμανίτι είναι μοναδικός : μαύρο χιούμορ, φαντασία, αλληγορία και σκληρές αλήθειες συνυπάρχουν σε αγαστή συνεργασία, υπηρετώντας με πάθος τη σπαρακτική ιστορία των ηρώων του. Η «Άννα» δεν αποτελεί εξαίρεση. Είναι ένα συνταρακτικό μυθιστόρημα που αποτυπώνει την απεγνωσμένη προσπάθεια της ομώνυμης ηρωίδας να επιβιώσει και να σώσει τον μικρό της αδερφό από την Κόκκινη και τον θάνατο που πλησιάζει απειλητικά. Είναι ένας δωρικός και λιτός ύμνος στη ζωή, στις απλές καθημερινές στιγμές που περνούν και χάνονται, στις μικρές απολαύσεις που μπορείς να γευθείς, ακόμα κι αν όλα γύρω σου καταρρέουν χωρίς επιστροφή.

Βρισκόμαστε στη Σικελία όπου ένας θανατηφόρος ιός, η επονομαζόμενη Κόκκινη, έχει αφανίσει τον ενήλικο πληθυσμό του νησιού. Η Άννα έχει χάσει τους γονείς της από την ασθένεια και παλεύει, με νύχια και με δόντια, να εξασφαλίσει τροφή για εκείνη και τον μικρό της αδερφό Αστόρ. Πολύτιμος σύμβουλός της αποτελεί το τετράδιο στο οποίο η μητέρα της έχει καταγράψει με αγάπη σημαντικές πληροφορίες και συμβουλές. Ένα πρωί μια δυσάρεστη έκπληξη την περιμένει: ο Αστόρ έχει απαχθεί. Με μια πρωτόγνωρη δύναμη και θέληση, η έφηβη κοπέλα θ' αναμετρηθεί με τις δυνάμεις της και θ' αντιμετωπίσει με τόλμη κάθε κίνδυνο, προκειμένου να μείνει πιστή στην υπόσχεση που έσωσε στην ετοιμοθάνατη μαμά της. Ξεκινά ένα δύσκολο και επώδυνο ταξίδι. Ένας πεισματάρης σκύλος και ένα αλλιώτικο αγόρι, θα γίνουν σύμμαχοί της και όλοι μαζί θα προσπαθήσουν να βρουν διέξοδο. Να ταξιδέψουν με βάρκα την ελπίδα σ' ένα καλύτερο μέλλον...

Η ελπίδα αναμετράται με το θάνατο και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τον τελικό νικητή.

Είναι δύσκολο ως ακατόρθωτο να μεταφέρεις με λέξεις την ιδιαιτερότητα της γραφής, του ύφους, του λόγου που διαπερνά κάθε σελίδα αυτού του βιβλίου. Κάθε πρόταση κρύβει μέσα της δεκάδες συναισθήματα που σε πληγώνουν, σε τρομάζουν, σε στοιχειώνουν και μένεις βουβός μπροστά στην δεξιοτεχνία του συγγραφέα. Γι' ακόμα μια φορά, ο Αμανίτι επιλέγει ένα νεαρό κορίτσι ως κεντρική πρωταγωνίστρια και άλλα δύο αγόρια για να την πλαισιώσουν, και όχι τυχαία. Ο ψυχικός κόσμος ενός έφηβου έχει τρομακτικές προεκτάσεις, χάνεται σε απύθμενα πηγάδια, μεταλλάσσεται με ξέφρενους ρυθμούς και προσφέρει ένταση και έναν απίστευτο ρυθμό στην εξέλιξη της ιστορίας.

Κάθε πράξη τους είναι απρόβλεπτη και χωρίς λογική. Τουλάχιστον όχι τη λογική που διέπει τη σκέψη και το μυαλό ενός ενήλικου. Η καρδιά τους σκιρτά για πρώτη φορά, ο έρωτας χαϊδεύει στοργικά τα πρόσωπά τους, η ορφάνια και η απώλεια έχει διαλύσει την ψυχή τους, η νεκρική σιγή που κυριαρχεί στις πόλεις καταστρέφει καθημερινά κάθε αίσθημα αισιοδοξίας. Βαλτώνουν στη μιζέρια και το ψέμα που καταδυναστεύει τις ζωές τους, μα πετυχαίνουν το ακατόρθωτο. Να πιστέψουν στο αύριο. Να πιστέψουν στην αγάπη. Να πιστέψουν στην ίδια την ελπίδα.

Ο συγγραφέας αυξάνει σταδιακά το τέμπο της πλοκής. Συστήνει τους χαρακτήρες του, βουτάει στα ενδόμυχα των ψυχών τους, πηγαινοέρχεται στο παρελθόν τους και στις φωτεινές οικογενειακές στιγμές που έχουν ζήσει, και ξεδιπλώνει αργά τη δυστυχία που τους περικυκλώνει χωρίς έλεος. Όσο το τέλος πλησιάζει, οι ανατροπές ελλοχεύουν και αλλάζουν διαρκώς την πορεία της μικρής παρέας. Τα γεγονότα, άλλοτε ευχάριστα και άλλοτε τραγικά, έρχονται να δώσουν λύσεις, απαντήσεις αλλά και ν΄ανοίξουν νέες πληγές. Ζοφερές εικόνες συνυπάρχουν μαγικά με την αθωότητα της παιδικής ψυχής και δημιουργούν ένα τοπίο γεμάτο αντιφάσεις. Η ελπίδα αναμετράται με το θάνατο και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τον τελικό νικητή.

Η «Άννα» αναδεικνύει την αγνότητα της αδερφικής αγάπης και την ομορφιά της ζωής, και διδάσκει την πίστη στον εαυτό μας, στα πιστεύω μας, στα όνειρά μας.

Δείτε περισσότερα στο blog Λογοτεχνικά Σοκάκια

Δημοφιλή