Πού είναι η γραβάτα Αλέξη;

Το επόμενο διάστημα θα αποφασιστεί αν θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές και αυτό θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις σε θέματα όπως τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το κυπριακό, το προσφυγικό, τις νέες ισορροπίες που δημιουργούνται στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τις απαιτήσεις που θα έχει το ΔΝΤ για την υπογραφή του δικού του μνημονίου με την Ελλάδα, την εξέλιξη των φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων στις αρχές του 2017 και τη συνέχιση της ραγδαίας πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. Όσο γλυκιά κι αν είναι η κατοχή της εξουσίας, ο Αλέξης Τσίπρας θα αναγκαστεί να πάει σε εκλογές αν διαφανεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να χάσει ακόμα και τη δεύτερη θέση.
Remo Casilli / Reuters

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ βρίσκεται στην εξουσία κάτι λιγότερο από 2 χρόνια. Την ίδια στιγμή η κόπωση και η απογοήτευση του μεγάλου μέρους των πολιτών από αυτήν είναι αντίστοιχη μιας κυβέρνησης που βρίσκεται στην εξουσία πολλά χρόνια και που τείνει να εξελιχθεί σε καθεστώς. Πλήθος δημοσκοπήσεων τους τελευταίους μήνες επιβεβαιώνουν την κόπωση αυτή, με πιο πρόσφατη τη δημοσκόπηση της Pulse για το Action 24 που δημοσιεύτηκε την Τρίτη 06/12.

Σε αυτήν υπάρχουν ευρήματα που δε συναντάμε συχνά σε ελληνικές δημοσκοπήσεις. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κρίνεται καταλληλότερος για Πρωθυπουργός από το 33% των ερωτηθέντων, ενώ το 20% θεωρεί καταλληλότερο τον Αλέξη Τσίπρα. Είναι εξαιρετικά σπάνιο, ο εν ενεργεία Πρωθυπουργός να βρίσκεται τόσο πίσω σε αυτό το ερώτημα από τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Συνέβη μόνο το 2011 επί πρώτου μνημονίου, όταν ο Αντώνης Σαμαράς όδευε ακάθεκτος προς την εξουσία, έχοντας να αντιμετωπίσει τον Γιώργο Παπανδρέου, η δημοτικότητα του οποίου είχε πλήρως κατακρημνιστεί οδεύοντας προς την έξοδο.

Στην παράσταση νίκης η διαφορά πλέον είναι χαώδης και μη αναστρέψιμη. Το 61% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η Ν.Δ. θα είναι η νικήτρια των επόμενων βουλευτικών εκλογών, ποσοστό τριπλάσιο από το 20% του ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια στιγμή το 38% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι πρέπει άμεσα να διενεργηθούν πρόωρες βουλευτικές εκλογές, το 22% θεωρεί καλύτερη την παραμονή της σημερινής κυβέρνησης, ενώ το 24% επιθυμεί νέα κυβέρνηση από την παρούσα Βουλή. Η διαφορά στην πρόθεση ψήφου βρίσκεται πλέον στις 11 μονάδες (Ν.Δ. 31,5%, ΣΥΡΙΖΑ 20,5%) σε σχέση με τις 8 μονάδες διαφοράς στην δημοσκόπηση που είχε διενεργήσει η ίδια εταιρεία τον Σεπτέμβριο του 2016.

Είναι πρωτοφανές, μια κυβέρνηση που εκλέχτηκε με μεγάλη διαφορά μόλις 15 μήνες πριν κι ένας Πρωθυπουργός, η δημοτικότητα του οποίου είχε προσεγγίσει το 2015 ιλιγγιώδη επίπεδα θετικής αποδοχής, να κατακρημνίζεται τόσο απότομα, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Μια πτώση τόσο ραγδαία και απότομη όσο και η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ από το 4% στο 36% εντός ελάχιστου χρόνου. Όσες προσπάθειες κι αν έκανε ο Αλέξης Τσίπρας για να αλλάξει το κλίμα εις βάρος της κυβέρνησης του με πρωτοβουλίες για τον εκλογικό νόμο, την αναθεώρηση του Συντάγματος, τις τηλεοπτικές άδειες, την ρύθμιση του χρέους, η κατάσταση μοιάζει πλέον μη αναστρέψιμη.

Το επόμενο διάστημα θα αποφασιστεί αν θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές και αυτό θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις σε θέματα όπως τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το κυπριακό, το προσφυγικό, τις νέες ισορροπίες που δημιουργούνται στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τις απαιτήσεις που θα έχει το ΔΝΤ για την υπογραφή του δικού του μνημονίου με την Ελλάδα, την εξέλιξη των φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων στις αρχές του 2017 και τη συνέχιση της ραγδαίας πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. Όσο γλυκιά κι αν είναι η κατοχή της εξουσίας, ο Αλέξης Τσίπρας θα αναγκαστεί να πάει σε εκλογές, αν διαφανεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να χάσει ακόμα και τη δεύτερη θέση. Η καθυστέρηση της λήψης της απόφασης για πρόωρες εκλογές όμως διευκολύνει τον Κυριάκο Μητσοτάκη κι ας ζητά δημοσίως εκλογές, διότι όσο περνάει ο καιρός τόσο θα προσεγγίζει όλο και περισσότερο την αυτοδυναμία.

Όμως αυτή η καθυστέρηση ίσως αποδειχτεί ολέθρια για τη χώρα. Η Ελλάδα βρίσκεται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων ετών, η ψυχολογία των πολιτών έχει πλήρως καταβαραθρωθεί, τα αποθέματα υπομονής (αλλά και καταθέσεων για πληρωμή φόρων) τελειώνουν, η «εκτόξευση» της ελληνικής οικονομίας ακόμα να έρθει (κι ας πέρασε η Ανάσταση του 2016, όπως μας είχε υποσχεθεί ο Αλέξης Τσίπρας), οι προοπτικές για το μέλλον φαντάζουν μαύρες και δυσοίωνες για τη νέα γενιά που προτιμά τη μετανάστευση, κι ένα τέταρτο μνημόνιο προδιαγράφεται πλέον ξεκάθαρα στον ορίζοντα (σχεδόν 7 χρόνια μετά το πρώτο).

Ταυτόχρονα το διεθνές περιβάλλον αλλάζει ραγδαία, οι λαϊκίστικες δυνάμεις κερδίζουν διεθνώς έδαφος, το μέλλον της Ε.Ε. κρίνεται αβέβαιο, η Ελλάδα έχει πάψει πλέον να αποτελεί συστημικό κίνδυνο για την Ευρωζώνη και την ίδια ώρα βρίσκεται αδύναμη και μόνη στο μάτι του κυκλώνα, χάνοντας συνεχώς ισχυρούς φίλους (Ομπάμα, Ολάντ, Ρέντσι), περιτριγυρισμένη από κακόβουλους γείτονες που αρχίζουν ανοιχτά πλέον (αντιλαμβανόμενες την αδύναμη θέση της) να αμφισβητούν ζωτικά της συμφέροντα.

Το 2017 θα αποτελέσει έτος καθοριστικό για την Ελλάδα, το μέλλον της και της ευρύτερη γεωπολιτική της θέση στο νοτιοανατολικό άκρο της Μεσογείου. Η σύγκρουση που διαδραματίζεται διεθνώς δεν είναι ποια η παραδοσιακή σύγκρουση μεταξύ Αριστεράς - Δεξιάς, αλλά έχει μετασχηματιστεί σε μια παγκόσμια σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων της Λογικής με τις δυνάμεις του Λαϊκισμού. Κυρίως του Δεξιού Λαϊκισμού, αφού ο Αριστερός Λαϊκισμός υπέστη διεθνώς μια τεράστια ήττα (με το πείραμα ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα) και δεν αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους στο μέλλον. Το καλύτερο παράδειγμα αποτελούν οι Podemos στην Ισπανία, οι οποίοι ξεκίνησαν με πολύ μεγάλη δυναμική, αλλά τελικά δεν κατάφεραν καθόλου να επιβεβαιώσουν τις υψηλές προσδοκίες, ούτε να αποτρέψουν το σοσιαλιστικό κόμμα από το να δώσει ανοχή στον Ραχόι για το σχηματισμό νέας κυβέρνησης, πληρώνοντας βαρύ πολιτικό τίμημα για το κακό παράδειγμα της Ελλάδας.

Κλείνοντας, ένα σχόλιο για την συμφωνία της 5ης Δεκεμβρίου στο Eurogroup για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Στην ουσία, με τη συμφωνία αυτή αυξήθηκαν για τα αμέσως επόμενα χρόνια τα επιτόκια αποπληρωμής του ελληνικού χρέους σε σχέση με τα τρέχοντα επιτόκια (τουλάχιστον έως το 2022), με τη σημαντική εξοικονόμηση τόκων να προβλέπεται για μετά το 2040 και έως το 2060. Μια ελάφρυνση χρέους που δεν αναμένεται να ξεπεράσει σε λόγο ΑΕΠ τις 20 μονάδες έως το 2060, όταν το 2012 με το PSI η χώρα είχε καταφέρει άμεση ονομαστική μείωση του χρέους κατά 50%.

Για να λάβει η Ελλάδα αυτήν την έστω μικρή αλλά μακροπρόθεσμη ελάφρυνση, έδωσε μεταξύ άλλων την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% για διάστημα έως και 10 χρόνια. Δηλαδή με όρους ονομαστικού ΑΕΠ περί τα 6 με 7 δισ. ευρώ πλεόνασμα κατ' έτος (λέγε με σκληρή λιτότητα). Όσοι έχουν έστω μικρή σχέση με τα οικονομικά γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο είναι πρακτικώς αδύνατον. Καμία χώρα στην ιστορία δεν κατάφερε ποτέ να διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 3% ετησίως για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Που σημαίνει λοιπόν ότι η χώρα θα βρίσκεται στη μέγγενη των δανειστών για πολλά χρόνια ακόμα, ευελπιστώντας στην καλή τους διάθεση και μόνο.

Άραγε πώς θα αντιδρούσε ο Αλέξης Τσίπρας αν κάποια άλλη ελληνική κυβέρνηση παραχωρούσε τόσο μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα (δηλαδή κι άλλα μέτρα λιτότητας) για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, για να λάβει ένα τόσο μικρό όφελος και με χρονικό ορίζοντα το 2060; Μπορείτε να φανταστείτε τους βαρύγδουπους λόγους που θα εκφωνούσε από το βήμα της Βουλής περί εθνικής προδοσίας και επικοινωνιακών παιχνιδιών της κυβέρνησης;

Βέβαια, τώρα είναι ο ίδιος κυβέρνηση και θα πρέπει να πουλήσει την ελάφρυνση χρέους ως θείο δώρο και ως την έναρξη της εποχής της ανάπτυξης και της «ανάστασης» της ελληνικής οικονομίας.

Ίσως όμως θυμάστε επίσης ότι είχε υποσχεθεί να φορέσει γραβάτα όταν ρυθμιστεί το ελληνικό χρέος.

Πού είναι η γραβάτα Αλέξη;

Δημοφιλή