Εξωτερικές προκλήσεις και απειλές: Αίτια και φόβοι

Προσωπική μου άποψη είναι ότι η αναφορά του Ερντογάν στην Συνθήκη της Λωζάνης δεν ήταν καθόλου τυχαία. Για το αν την έκανε για «λόγους εσωτερικής κατανάλωσης», όπως υποστηρίζουν πολλοί, αυτό δεν είμαστε ακόμα σε θέση να το κρίνουμε νομίζω. Η ιστορία θα δείξει. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών είναι ένας μεταξύ των πολλών που υποστηρίζουν ότι η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάνης έγινε για «λόγους εσωτερικής κατανάλωσης», ενώ παράλληλα από την άλλη προσπαθεί ουσιαστικά στο να καθησυχάσει την ελληνική «κοινή γνώμη» στην κατεύθυνση της δικής μας «εσωτερικής κατανάλωσης».
Florian Gaertner via Getty Images

Το τελευταίο διάστημα διάφορες γείτονες χώρες, όπως η Αλβανία, η ΠΓΔΜ και η Τουρκία, σκληραίνουν τις θέσεις τους για διάφορα εθνικά θέματα και ζητήματα εξωτερικής πολιτικής σκληραίνοντας έτσι τις σχέσεις τους με εμάς. Όλες αυτές οι γεωπολιτικές εξελίξεις θα πρέπει να μας ανησυχούν σε αρκετά μεγάλο βαθμό. Δεν κινδυνολογώ αλλά αλλοίμονο αν στην πληθώρα κρίσεων που περνά η χώρα μας (πολιτική, οικονομική, ηθική και κοινωνική) προστεθεί ακόμα μία κρίση ασφαλείας. Παρά τις διάφορες απειλές που δέχεται τελευταία η Ελλάδα από διάφορες γείτονες χώρες, πιστεύω πως το μεγάλο πρόβλημα για την χώρα μας παραμένει η Τουρκία (αναφορικά με το μέτωπο της εθνικής ασφάλειας).

Επίσης, ο «Πρόεδρος» Ερντογάν και η τουρκική κυβέρνηση δεν είναι ότι δείχνουν απλά να έχουν μια κάποια διάθεση για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης. Το λένε ξεκάθαρα! Αυτό δεν ξέρω που μπορεί να αποδοθεί. Αυτό πιστεύω πως οφείλεται στην προσπάθεια του ο Ερντογάν να δημιουργήσει αν όχι το δικό του, ένα νέο αυταρχικό καθεστώς, «μετα-κεμαλικό» όπως χαρακτηρίζουν πολλοί.

Οι θέσεις και οι απόψεις του Ερντογάν είναι άκρως επίφοβες και ανησυχητικές και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως λόγια του αέρα. Η στάση της Τουρκίας εδώ και πολλά χρόνια είναι επιβεβαίωση της λαϊκής ρήσης «Σκυλί που γαβγίζει δεν δαγκώνει». Παρόλα αυτά όμως, το γεγονός ότι η Τουρκία προβαίνει για πρώτη φορά σε μία κατά μέτωπον αμφισβήτηση της ιδρυτικής Συνθήκης της Λωζάνης, μία συνθήκη που ουσιαστικά ίδρυσε την σύγχρονη Τουρκία, είναι κάτι που θα πρέπει να μας ανησυχεί. Ο Ερντογάν είναι ένας πολιτικός «ηγέτης» ο οποίος νιώθει ότι απειλείται συνεχώς. Επίσης, είναι ένας άνθρωπος που χαρακτηρίζεται από υπέρμετρη αυτοπεποίθηση, φανατισμό και παρορμητικότητα, κάτι που ίσως τελικά τον οδηγήσει και στην καταστροφή-πτώση. Ο Ερντογάν δημιουργεί ένα ηγεμονικό κράτος, το οποίο ασκεί απόλυτη εσωτερική εξουσία, προβάλλοντας ταυτόχρονα την παράσταση της μεγάλης, περιφερειακής δύναμης, η οποία επιχειρεί να υπαγάγει τον διεθνή της περίγυρο στη δική της άμεση πολιτική επιρροή.

Προσωπική μου άποψη είναι ότι η αναφορά του Ερντογάν στην Συνθήκη της Λωζάνης δεν ήταν καθόλου τυχαία. Για το αν την έκανε για «λόγους εσωτερικής κατανάλωσης», όπως υποστηρίζουν πολλοί, αυτό δεν είμαστε ακόμα σε θέση να το κρίνουμε νομίζω. Η ιστορία θα δείξει. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών είναι ένας μεταξύ των πολλών που υποστηρίζουν ότι η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάνης έγινε για «λόγους εσωτερικής κατανάλωσης», ενώ παράλληλα από την άλλη προσπαθεί ουσιαστικά στο να καθησυχάσει την ελληνική «κοινή γνώμη» στην κατεύθυνση της δικής μας «εσωτερικής κατανάλωσης».

Η όξυνση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας στο Αιγαίο αφορά, αναμφισβήτητα, και στο σχεδιασμό της Άγκυρας στο συριακό Κουρδιστάν. Κάθε προσπάθεια να γεννηθεί μια κουρδική οντότητα στη Ροτζάβα, ή η πρόθεση των Κούρδων να παραμείνουν δυτικά του Ευφράτη, δημιουργεί έναν ιδιαίτερο εκνευρισμό στους Τούρκους. Ακόμα, βάσει των τρεχουσών εξελίξεων στην Τουρκία, συνάγεται το συμπέρασμα ότι ο Ερντογάν οξύνει την στάση του απέναντι στο Κουρδικό ζήτημα με απώτερο σκοπό να αποκομίσει την εμπιστοσύνη της εθνικιστικής ακροδεξιάς της Τουρκίας με απώτερο σκοπό να μαζέψει περισσότερους ψήφους τους οποίους επιθυμεί διακαώς για την συνταγματική αναθεώρηση που θέλει να προωθήσει. Άρα, ας μην υπάρχει αμφιβολία ότι οι εξελίξεις στο Αιγαίο, συνδέονται άμεσα με το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα των Κούρδων και τις εξελίξεις στη Συρία.

Δημοφιλή