Προς ένα γενναίο Νέο Κόσμο

Η διογκούμενη αίσθηση παγκόσμιας αταξίας δίνει τον τόνο στις τοποθετήσεις των ηγετών σχετικά με την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια. Πολλοί εξ αυτών ζητούν επιστροφή στον απομονωτισμό, δηλαδή λίγη ανθρωπιστική βοήθεια, μερικά hot spots και ελάχιστα από εκεί και πέρα. Άλλοι κραυγάζουν για περισσότερο «μάτσο» μορφές επέμβασης προκειμένου να εξαλείψουν (;) τον εξτρεμισμό στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Παρακολουθώντας τους καταλαβαίνει κανείς ότι στενεύουν συνεχώς τα περιθώρια για μετριοπάθεια και ισορροπία, για συνεννόηση και σοφούς χειρισμούς.
Omar Sanadiki / Reuters

Έχει απλωθεί στον πλανήτη μια γενική αίσθηση ανασφάλειας που στην Δύση δεν υπήρχε τις τελευταίες δεκαετίες. Πολιτικές και οικονομικές αβεβαιότητες, τρομοκρατικές επιθέσεις και νέα σημεία ανάφλεξης, τυφώνες και πλημμύρες που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. Ταυτόχρονα βρίσκεται σε εξέλιξη η αποκαλούμενη «Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση», που διαταράσσει κάθε τομέα της παραγωγής σε όλες τις χώρες, συνεισφέροντας και αυτή στη δημιουργία μιας άνευ προηγουμένου μεταβλητότητας.

Η Παγκόσμια Αστάθεια είναι η νέα νόρμα. Ένας γενναίος Νέος κόσμος έχει ήδη αναδυθεί και μοιάζει - προς το παρόν - δυστοπικός όπως και το ομώνυμο μυθιστόρημα του Άλντους Χάξλεϋ.

Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι αυτές οι εστίες συγκρούσεων παράγουν ιστορικού μεγέθους εκτοπίσεις πληθυσμών. Επιπλέον μεγαλώνει η λίστα των ανθρώπων που σκοτώνονται σε τρομοκρατικές επιθέσεις ιδιαιτέρως στη Μέση Ανατολή και την Αφρική αλλά και - για πρώτη φορά - στην Ευρώπη! Μεγάλη ανατροπή σε σχέση με την πτώση που είχε καταγράψει η οργανωμένη βία στις προηγούμενες δεκαετίες.

Η διογκούμενη αίσθηση παγκόσμιας αταξίας δίνει τον τόνο στις τοποθετήσεις των ηγετών σχετικά με την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια. Πολλοί εξ αυτών ζητούν επιστροφή στον απομονωτισμό, δηλαδή λίγη ανθρωπιστική βοήθεια, μερικά hot spots και ελάχιστα από εκεί και πέρα. Άλλοι κραυγάζουν για περισσότερο «μάτσο» μορφές επέμβασης προκειμένου να εξαλείψουν (;) τον εξτρεμισμό στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Παρακολουθώντας τους καταλαβαίνει κανείς ότι στενεύουν συνεχώς τα περιθώρια για μετριοπάθεια και ισορροπία, για συνεννόηση και σοφούς χειρισμούς.

Είναι η Ευρώπη αποφασισμένη να μετέχει στο γενναίο Νέο Κόσμο ως σημαντικός παγκόσμιος παίκτης και παράγοντας αλλαγής ή θα παρασυρθεί μέσα στις δίνες των τεράστιων απειλών που αναδύονται;

Από τον πόλεμο στη Συρία μέχρι τις τρομοκρατικές επιθέσεις σε Ευρώπη, την αναταραχή στην Τουρκία, τη βόρεια Αφρική, τις πρόσφατες επιθέσεις στην Ιορδανία, το πεδίο έντασης στην Ουκρανία αλλά και τις εντάσεις στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κίνας. Η βαρβαρότητα που σημαδεύει όλους εκείνους που καταφέρνουν να επιζήσουν στο Χαλέπι, στις επιθέσεις του Isis - όπου τελευταία ανακαλύφθηκαν και Γάλλοι στρατιώτες αναμεμειγμένοι! - βάζει τα θεμέλια για μια ολόκληρη γενιά διαταραγμένων ανθρώπων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ίδιους αλλά και για την παγκόσμια κοινότητα.

Τα Ηνωμένα Έθνη, παρά τις 16 εν ενεργεία ειρηνευτικές αποστολές κυανόκρανων παγκοσμίως, φαίνεται να μην τα καταφέρνουν. Είναι ενδεικτικό το ότι ποτέ άλλοτε δεν υπήρξαν τόσο πολλοί κυανόκρανοι σε πεδία δράσης όσοι είναι σήμερα - περισσότεροι από 125.000! Είναι όμως εμφανές ότι αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να γίνουν περισσότερα, σε διαφορετική κατεύθυνση.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναπροσαρμόσει και αυτή τη στρατηγική της σε ό,τι αφορά την ασφάλεια και την έγκαιρη διαμεσολαβητική παρέμβαση της στις ύποπτες εστίες σύγκρουσης πριν αυτές πάρουν φωτιά.

Ειδικότερα εμείς οι Έλληνες πρέπει να πιέζουμε σταθερά και να προωθούμε την ιδέα ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι σύνορα της Ευρώπης. Να επιχειρηματολογούμε άοκνα υπερασπιζόμενοι την άποψη ότι καμία χώρα δεν είναι αρκετά δυνατή σε όρους άμυνας και ασφάλειας στο σύγχρονο κόσμο, μόνο ενωμένοι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις ασύμμετρες απειλές. Ότι οι εστίες συγκρούσεων έχουν πλησιάσει και η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου που θεωρούσε ότι έχει στο παρελθόν για να αποφασίσει. Ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και διαμεσολάβηση με νέο πνεύμα αλλά και Ευρωπαϊκός στρατός οργανωμένος και παρών εκεί όπου χρειάζεται. Η έννοια της βιώσιμης ειρήνης εμπεριέχει την πρόληψη των συγκρούσεων αντί την εκ των υστέρων ειρηνευτική προσπάθεια. Και βέβαια χρειάζεται χρηματοδότηση και νέα στρατηγική.

Είναι η Ευρώπη αποφασισμένη να μετέχει στο γενναίο Νέο Κόσμο ως σημαντικός παγκόσμιος παίκτης και παράγοντας αλλαγής ή θα παρασυρθεί μέσα στις δίνες των τεράστιων απειλών που αναδύονται;

Και τελικά η Δύση επιθυμεί την ειρήνη ή αποτελεί ο πόλεμος για αυτήν, τη νέα αγορά που αντισταθμίζει τις απώλειες ανταγωνιστικότητας στις αγορές προϊόντων;

Δημοφιλή