Το μεταναστευτικό δοκιμάζει τις αξίες της ΕΕ

Και για να μην ξεχνιόμαστε, το πρόβλημα των συνεχιζόμενων και κλιμακούμενων πολεμικών συρράξεων στη γειτονία της ΕΕ, που είναι η βασική αιτία για τις εκατόμβες νεκρών προσφύγων στη Μεσόγειο, αφορά κατά κύριο λόγο τη διεθνή κοινότητα και όχι μόνο την Ευρώπη.
Anadolu Agency via Getty Images

Ουδείς αμφισβητεί ότι μετά την οικονομική κρίση, το μεταναστευτικό έχει αναδειχθεί ως το δεύτερο πιο σοβαρό πολιτικό ζήτημα, που διχάζει τους ευρωπαίους ηγέτες και ενδεχομένως δικαιώνει όσες φωνές θέλουν την Ευρώπη να διέρχεται τα τελευταία χρόνια μια βαθύτατη κρίση αξιών. Το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη της Ένωσης (βλ. Αυστρία, Ουγγαρία) παραμένουν συνειδητά αμέτοχα στην επίλυση του ζητήματος, αρνούμενα πεισματικά να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν και τηρώντας μια άκαμπτη πολιτική στάση με ακραία πολλές φορές αντί-μεταναστευτικά στοιχεία, αναδεικνύει την πολιτική χροιά του ζητήματος στην πραγματική του διάσταση.

Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς, πόσο πρόθυμη μπορεί να είναι μία κυβέρνηση να αναλάβει τις πολιτικές επιπτώσεις του «ανοίγματος» των συνόρων της χώρας της στους πρόσφυγες στο όνομα της πολυσυζητημένης ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, όταν μάλιστα οι τελευταίοι δεν προτιμούν τη χώρα αυτή ως προορισμό, δίνοντας έτσι αφορμή σε μια ατέρμονη κοινωνικό-πολιτική συζήτηση περί ενδεχόμενης αποδόμησης της κοινωνικής συνοχής, αύξησης της εγκληματικότητας και άλλων φαινομένων κοινωνικής παθογένειας και σοβαρής απειλής κατά της δημόσιας υγείας; Να μην ξεχνάμε βέβαια, ότι η αρχή της αλληλεγγύης ανακηρύσσεται στη Συνθήκη Λειτουργίας της ΕΕ ως ένας από τους θεμέλιους λίθους του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και μάλιστα με ειδική πρόβλεψη στο κεφάλαιο περί κοινής μεταναστευτικής πολιτικής και πολιτικής ασύλου. Εντούτοις, η πολιτική διάσταση του μεταναστευτικού ζητήματος υπαγορεύει μια στάση διαφορετική, πολιτικά «εγωκεντρική» και υστερόβουλη ακόμα και εντός ΕΕ.

Στον αντίποδα, αξίζει να πούμε ότι δεν ακολουθούν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη την ίδια ανεύθυνη πολιτική και οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε προς τιμήν εκείνων που αγωνίζονται για την ελάφρυνση των κρατών μελών που επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος.

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουμε κατ' επανάληψη εκφραστεί θετικά για τις φιλόδοξες πτυχές της προσφάτως ανακοινωθείσας νέας στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μεταναστευτικό. Το μόνο βέβαιο ετούτη τη στιγμή και υπό τις παρούσες συνθήκες είναι ότι δεν μπορούμε και δεν πρέπει να αρκεστούμε σε αυτό. Όσο η νέα στρατηγική στέκεται στον χαρακτήρα του κατεπείγοντος, που υποδηλώνει η πίεση της εξαιρετικά απρόβλεπτης και ανεξέλεγκτης άφιξης εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών στα ελληνικά και ιταλικά παράλια κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015, θα βρισκόμαστε πάντα στην αρχή της διαδρομής με αμφίβολα αποτελέσματα.

Το στοίχημα για όλους μας, έτσι όπως χαρακτηριστικά υποστηρίζεται από την πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ανεξαρτήτως εθνικής η πολιτικής προέλευσης - με εξαίρεση βεβαίως τις λίγες εμμονικά ακραίες και ανέκαθεν αντιδραστικές πολιτικές φωνές - είναι να προσδώσουμε στη στρατηγική αυτή μακρόπνοο, δεσμευτικό και μόνιμο χαρακτήρα, ώστε να εφαρμοστεί επιτέλους ολοκληρωμένα και σε όλες τις εκφάνσεις της η κοινή μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ με τη σύμπραξη όλων των εμπλεκομένων και μη μερών στα πλαίσια της αλληλεγγύης. Έτσι μόνο θα πάψει η μετανάστευση να αποτελεί πεδίο μικροπολιτικών αντιπαραθέσεων σε επίπεδο ευρωπαϊκού αλλά και εθνικών κοινοβουλίων και θα καταλάβουν ακόμα και αυτοί που σήμερα εσκεμμένα αδιαφορούν, ότι το πρόβλημα που σήμερα φαίνεται να μην τους αγγίζει, αύριο θα χτυπήσει και τη δική τους πόρτα. Το ίδιο, με την ίδια ή άλλη μορφή ή ίσως και κάποιο άλλο με πιο σκληρά χαρακτηριστικά.

Τότε λοιπόν, είναι νομοτελειακά βέβαιο ότι με περίσσια υποκρισία θα επικαλεστούν τις αρχές της ΕΕ εκείνοι που σήμερα επιδεικτικά τις σνομπάρουν... Σώφρον θα ήταν όμως ηθικά και πολιτικά, να αποδεικνύουν καθημερινά το φιλοευρωπαϊκό τους προσανατολισμό και όχι μόνο καθ' υπαγόρευση των δικών τους εθνικών ή πολιτικών συμφερόντων, για να έχουν λόγο να διεκδικήσουν ευσχήμως όσα δικαιούνται, όταν θα ανακύψει η ανάγκη γι' αυτούς.

Η μετεγκατάσταση 14.000 μεταναστών και μάλιστα σε εθελοντική βάση (σ.σ. τους δέχεται όποιο κράτος-μέλος θέλει και εάν θέλει) από την Ελλάδα των σχεδόν 50.000 μεταναστών μόνο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 και άλλων 2,5 εκατομμυρίων περίπου, που περιμένουν στα τουρκικά παράλια για να περάσουν στη χώρα μας, θέλω να πιστεύω ότι είναι μόνο ένα πρώτο μικρό βήμα, ένα έκτακτο και εντελώς προσωρινό μέτρο, που πρέπει επειγόντως να μετεξελιχθεί σε έναν δεσμευτικό μηχανισμό, ει δυνατόν, και υπό την απειλή σοβαρών κυρώσεων για τους σταθερά μη συμμορφωθέντες. Και τούτο διότι, έχει ήδη αποδειχτεί ότι δεν μπορεί ούτε ποσοτικά ούτε ουσιαστικά να αποτελέσει λύση στο διογκούμενο μεταναστευτικό πρόβλημα μιας χώρας μέλους στις πύλες της ΕΕ, που βρίσκεται ούτως ή άλλως σε βαθιά ανθρωπιστική κρίση και έχει κληθεί μέχρι σήμερα να το αντιμετωπίσει μόνη της.

Και για να μην ξεχνιόμαστε, το πρόβλημα των συνεχιζόμενων και κλιμακούμενων πολεμικών συρράξεων στη γειτονία της ΕΕ, που είναι η βασική αιτία για τις εκατόμβες νεκρών προσφύγων στη Μεσόγειο, αφορά κατά κύριο λόγο τη διεθνή κοινότητα και όχι μόνο την Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας αλληλεγγύης, ωστόσο καταλυτικός θα πρέπει να είναι και ο ρόλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την αποτελεσματική προστασία των συνανθρώπων μας που βρίσκονται σε ανάγκη.

Δημοφιλή