Η ελπίδα πρέπει να ξεκινήσει από τους πολίτες

Ποτέ μα ποτέ δε ζητήσαμε εξηγήσεις γιατί δεν υλοποιήθηκαν αυτά που ευαγγελιζόταν ένα κόμμα πριν την εκλογή του. Τι πραγματικά έπραξε και τι όχι. Οι αρχαίοι Αθηναίοι (αυτό προφανώς θα το ακούτε για την εκατομμυριοστή φορά) είχαν λύσει αυτό το πρόβλημα περνώντας τους πολιτικούς τους από δικαστήριο στο τέλος της θητείας τους.
Christopher Furlong via Getty Images

Τρίτη φορά που προσφεύγουμε στις κάλπες για το 2015. Τρίτη φορά που καλούμαστε να ασκήσουμε το δημοκρατικό δικαίωμα μας. Η ερώτηση είναι...γιατί; Δεν ήμασταν σαφείς στις 25 Ιανουαρίου όταν βάλαμε πίσω το παλιό; Δεν ήμασταν σαφείς στις 5 Ιουλίου όταν βροντοφωνάξαμε όχι;

Υπάρχει κάποιο πρόβλημα και μας ζητούν να ψηφίσουμε τόσο συχνά; Κάνουμε κάτι λάθος; Δεν δώσαμε εντολή ξανά και ξανά; Δεν ευλογώ τα γένια μας βέβαια, ποτέ δεν φανήκαμε ως το πιο συνειδητοποιημένο εκλογικό σώμα. Τι λάθη κάνουμε την ώρα της κάλπης; Συνεχώς καταψηφίζουμε.

Συνεχώς το ρεύμα του νικητή κάθε εκλογικής αναμέτρησης προέρχεται από την δυσαρέσκεια που εμπνέουν οι υπόλοιποι και τη φθορά τους. Και εκεί βέβαια έρχεται το αντεπιχείρημα «το μη χείρον βέλτιστο» (Μεταξύ δύο κακών, το λιγότερο κακό είναι προτιμότερο), ωστόσο το ίδιο κακό που ηττήθηκε στην επόμενη αναμέτρηση όχι μόνο δεν έχει εξαλειφθεί αλλά διεκδικεί επάξια το επόμενο χρίσμα. Έτσι το 2009 καταψηφίσαμε τη ΝΔ και δεν ψηφίσαμε το ΠΑΣΟΚ, το 2012 καταψηφίσαμε το ΠΑΣΟΚ και δεν ψηφίσαμε στην πραγματικότητα τη ΝΔ και το 2015 καταψηφίσαμε τη ΝΔ και δεν ψηφίσαμε το ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό ακόμα περισσότερο αποδεικνύεται από το γεγονός πως ο,τιδήποτε και να ευαγγελιζόταν το «λιγότερο κακό» και πάλι στην εκάστοτε αναμέτρηση θα κέρδιζε. Αυτό δεν μπορούμε να το θεωρήσουμε ως πολιτικά υγιές καθώς κάθε ηττημένη παράταξη δεν θα χρειάζεται ( όπως γινόταν επί δεκαετίες) να ωριμάσει καθόλου πολιτικά για να διεκδικήσει ξανά τη λαϊκή εντολή, απλά θα περιμένει την φθορά του νικητή. Δεν ονομάζεται εξέλιξη του πολιτικού συστήματος αυτό, αυτό ονομάζεται «παίζουμε το ποντίκι με τη γάτα». Ούτε εμείς ωριμάζουμε πολιτικά, ούτε σκεφτόμαστε καν πολιτικά απλά εκτονώνουμε την οργή μας, το θυμικό μας στην κάλπη. Επιλέγουμε πάντα τα μεγάλα λόγια.

Μέχρι σήμερα έχω καταλήξει πως για να είμαστε στην Ευρώπη θα πρέπει να είμαστε κάπως αποδοτικοί (πράγμα που καλό είναι να κάνουμε όπως και να έχει) και να ακολουθούμε ορισμένα προγράμματα. Και ο ΣΥΡΙΖΑ με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης ήρθε και επικαλέστηκε πως μαγικά θα τα επαναφέρει σε εποχές προ-κρίσης, χωρίς να υπάρχει εναλλακτική χρηματοδότηση, παρουσιάζοντας μόνο μισές προτάσεις. Το 2009 η ΝΔ έλεγε πως είναι αναγκαίο να πάρουμε μέτρα μέχρι το 2011, και στον αντίποδα μότο του ΠΑΣΟΚ ήταν «λεφτά υπάρχουν, θα σας δώσουμε αυξήσεις όσο ο πληθωρισμός». Το 2012 η ΝΔ είχε μια σειρά από νέο-κεϋνσυανιστικές προτάσεις ονόματι Ζάππεια που επικαλούνταν εύκολες χρηματοδοτήσεις και ξαφνικά έξοδο από την κρίση, πλήρης ανασκευασμός του «λεφτά υπάρχουν». Μαντέψτε ποιοι νίκησαν κατά κράτος σε εκείνες τις εκλογικές αναμετρήσεις. Μαντέψτε αν πραγματικά έγινε ότι ευαγγελίζονταν στις προγραμματικές τους δηλώσεις.

Δε μηδενίζω τις ιδεολογίες κανενός από τα παραπάνω κόμματα, απλά ψέγω την εκλογική συμπεριφορά, όταν βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι επιλέγουμε πάντα την πιο εύκολη λύση, ασυζητητί. Αυτό το «ασυζητητί» με πειράζει, με κουράζει, με εκνευρίζει. Δεν θα σταθώ καθόλου στο ότι ποτέ δεν βγαίνουν τα νούμερα αυτών που προαναγγέλλουν. Δεν θα σταθώ καθόλου στην προφάνεια των ψεμάτων που μας αραδιάζουν. Δεν θα σταθώ καθόλου στο γεγονός πως θέλουμε να μας εξαπατήσουν. Δεν θα σταθώ σε πολιτικά επιχειρήματα. Ίσως είμαστε θύματα του δικού μας μεσογειακού χαρακτήρα, ίσως είμαστε θύματα της ελπίδας όταν ακούμε κάποιον να λέει «μπορούμε να τα καταφέρουμε χωρίς να κομπιάσουμε». Ρωτάω, πολύ απλά, αφελώς, ασαφώς και απλοϊκά, έτσι είναι η ζωή; Δεν μας έχει διδάξει τίποτα; Έτσι είναι στην πολύ, απλή, βασική της μορφή; Πετυχαίνουμε στόχους χωρίς κόπο; Όταν δουλεύουμε μια ολόκληρη ζωή, σπουδάζουμε, διαβάζουμε, μας απολύουν, ψάχνουμε για δουλειά, κοιμόμαστε, ερωτευόμαστε, προσπαθούμε το κοινωνικό σύνολο να μας αποδεχθεί, να βοηθάμε το συνάνθρωπο, κάνουμε οικογένεια, όταν μας καταπατούν τα δικαιώματα και τα διεκδικούμε, κομπιάζουμε τότε. Κομπιάζουμε συνέχεια. Ο πατέρας μου και οι μεγαλύτεροι συνεχώς μας λένε «Η ζωή είναι δύσκολη». Ο σοφός λαός λέει «Η ζωή είναι δύσκολη». Γιατί να πιστέψουμε (ασυζητητί, υπενθυμίζω αυτό είναι το κύριο πρόβλημα μου) ότι κάποιος μπορεί χωρίς κόπο να μας βοηθήσει; Δε με πειράζει να τον πιστέψουμε, δε με πειράζει να του δώσουμε την ευκαιρία, αλλά θέλω να κομπιάσει και αυτός να κερδίσει την ψήφο μας. Γιατί να είμαστε συνέχεια τα θύματα μεγάλων λόγων; Χωρίς αμφισβήτηση, χωρίς δυσπιστία, χωρίς αποδείξεις, χωρίς στοιχεία, μόνο με τα λόγια του. Μόνο αυτή η διαπίστωση δεν είναι αρκετή. Πρέπει να γίνει πράξη. Κάθε μέρα. Δε ζητάμε τίποτα.

Ποτέ μα ποτέ δε ζητήσαμε εξηγήσεις γιατί δεν υλοποιήθηκαν αυτά που ευαγγελιζόταν ένα κόμμα πριν την εκλογή του. Τι πραγματικά έπραξε και τι όχι. Οι αρχαίοι Αθηναίοι (αυτό προφανώς θα το ακούτε για την εκατομμυριοστή φορά) είχαν λύσει αυτό το πρόβλημα περνώντας τους πολιτικούς τους από δικαστήριο στο τέλος της θητείας τους. Αυτό είναι βέβαια ένα πρόβλημα εν μέρει δημιουργημένο από την ασάφεια των πολιτικών. Συνεχώς ερμηνεύουν «τη νωπή εντολή» ως κάτι αόριστο, όπως βολεύει στο εκάστοτε πάνελ. «Ο λαός θέλει συνεργασίες, γιαυτό δεν δίνει ψηλά ποσοστά αυτοδυναμίας σε ένα κόμμα», «Η λαϊκή εντολή είναι το ένα, η λαϊκή εντολή είναι το άλλο». Το τι κρύβεται πίσω από ένα ψηφοδέλτιο, πόσες παράγραφοι σκέψεων , το «γιατί σε ψήφισα» δεν επιδέχεται μεγάλη ανάλυση. Προσωπικά θα έλεγα ότι για να είναι κανείς απολύτως ασφαλής, πρέπει να μένει στο «ο λαός εξέλεξε τους τάδε». Ίσως αν θες να το διευρύνεις λίγο «ο λαός εξέλεξε τους τάδε για τις προγραμματικές τους δηλώσεις».

Είναι απίθανο να ζητήσουμε λίγο, λίγο περισσότερα πραγματικά επιχειρήματα και αποτελέσματα; Όταν το μότο των κυβερνήσεων από το 1977 μέχρι και το 2009 είναι «θα μειώσουμε την φοροδιαφυγή και έτσι θα εξοικονομήσουμε το Χ», τι περιμένουμε; Πως θα μειώσουμε την φοροδιαφυγή; Με περισσότερους ελέγχους; Δεν έχει ξαναδοκιμαστεί αυτό; Τι φωστήρας είσαι εσύ που δεν ήταν οι προηγούμενοι; Πως σου προκύπτει το Χ ποσό; (Το Χ ποσό κάθε φορά προέκυπτε από το μυαλό μας, ότι μας βόλευε εκείνη την ώρα και χρειαζόμασταν για να βγούμε κυβέρνηση.) Ίσως πρέπει να σταματήσουν να μας κυβερνούν με voodo-economics. Με οικονομικά δηλαδή υπολογιζόμενα χωρίς πραγματική θεώρηση της κατάστασης.

Καταλαβαίνω πως είναι και ζήτημα ενστίκτου όταν κάποιος σου προτείνει κόπο και κάποιος άλλος σου προτείνει ευκολία. Είναι άδικο να σε χτυπάει κάποιος στο ένστικτο. Είναι δύσκολο να το αντιμετωπίσουμε. Επίσης καταλαβαίνω πως δεν γίνεται να είμαστε όλοι τεχνοκράτες, γιάπηδες και με πτυχίο οικονομικών και νομικών. Το μόνο που ζητώ είναι λίγο κοινή λογική, λίγο, και μια μικρή ματιά στον προϋπολογισμό μια φορά το χρόνο. Να δούμε και εμείς από πού προκύπτουν τα έσοδα, αν ο ΕΝΦΙΑ πράγματι μπορεί να καταργηθεί (προσωπικά τον θεωρώ τον πιο κατάπτυστο φόρο), ώστε να μπορούμε έστω και λίγο να «ξεδιαλέγουμε» τι είναι υλοποιήσιμο και τι είναι του αέρα. Μόνο έτσι μπορούμε να έχουμε πραγματικά κάποια ελπίδα.

Δημοφιλή