Τσάντες, μαϊμούδες και ψέματα

Μια από τις πιο σημαντικές αποκαλύψεις της έρευνας είναι πως οι γυναίκες που κρατούν ψεύτικες Louis Vuitton και Chanel ή φορούν ψεύτικα Rolex και Cartier έχουν περισσότερες πιθανότητες να πουν ψέμματα, να απατήσουν ή να κλέψουν από ότι οι άλλες γυναίκες.
Eurokinissi

Την περασμένη εβδομάδα η Φωτεινή Πιπιλή τάραξε με μια διαφορετική νότα τα ήδη ταραγμένα νερά του ελληνικού κοινοβουλίου. Σε ραδιοφωνική της συνέντευξη είπε συγκεκριμένα απευθυνόμενη στις συναδέλφους της βουλευτίνες : "Κυκλοφορεί πολύ μαϊμού τσάντα στη Βουλή. Αφού δεν μπορείς να την πάρεις την ρημάδα την αυθεντική - που την πήραμε εμείς όταν μπορούσαμε- πάρε μια τσάντα του ελληνικού εμπορίου. Γιατί φωνάζει, σκούζει ότι είναι μαϊμού. Εγώ μπορώ να τις διακρίνω από χιλιόμετρα μακριά." Το γάντι σήκωσε η Έλενα Ακρίτα η οποία και την κάλεσε να απαντήσει στο εξής κουίζ : ''Είναι μαϊμού η δική μου τσάντα ή όχι, έτσι για να μιλήσουμε για μόδα Φωτεινή, όταν κάποιοι πηδάνε από τα παράθυρα; ''

Δεν θα επικεντρωθώ στην ίδια τη διένεξη - που συνεχίζεται - αλλά με αφορμή αυτήν σε ένα βαθύτερο ερώτημα. Τι είναι αυτό που κάνει εμάς τις γυναίκες να θέλουμε να κρατάμε επώνυμες τσάντες έστω κι αν αυτές δεν είναι αυθεντικές; Σίγουρα το status quo που σηματοδοτούν, για όσες νοιώθουν την ανάγκη να το επιδείξουν, κάνει τις μαϊμού τσάντες μια δελεαστική και προσιτή επιλογή. Μήπως όμως θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικές γιατί αποκαλύπτουμε και στοιχεία του χαρακτήρα μας που δεν είναι και τόσο δελεαστικά;

Σύμφωνα με τον Dan Ariely, καθηγητή Συμπεριφορικών Οικονομικών στο πανεπιστήμιο Duke, και το βιβλίο του- που ο τίτλος του μεταφρασμένος στα ελληνικά θα ήταν- " Η ειλικρινής αλήθεια σχετικά με την ανειλικρίνεια: Πώς λέμε ψέμματα σε όλους - ακόμη και στους εαυτούς μας'' θα έπρεπε να το σκεφτούμε διπλά. Σε αυτό περιγράφει πρόσφατη έρευνα που έκανε ο ίδιος και η ομάδα του και που ρίχνει φως στις ψυχολογικές δυνάμεις που μας κάνουν να λέμε ψέμματα.

Μια από τις πιο σημαντικές αποκαλύψεις της έρευνας είναι πως οι γυναίκες που κρατούν ψεύτικες Louis Vuitton και Chanel ή φορούν ψεύτικα Rolex και Cartier έχουν περισσότερες πιθανότητες να πουν ψέμματα, να απατήσουν ή να κλέψουν από ότι οι άλλες γυναίκες. Μπορεί αυτό πράγματι να ισχύει; Μπορεί το γεγονός ότι κρατάμε μια ρέπλικα των 100 ευρώ ενώ η αυθεντική κάνει 1000 ή και 10.000 ευρώ να σηματοδοτεί πράγματι βαθύτερες ηθικές μας αδυναμίες; Δεν λέμε όλοι ψέματα κάποιες φορές;

Όπως εξηγεί ο Ariely, οι περισσότεροι άνθρωποι λέμε ψέματα ενίοτε. Όμως σύμφωνα με την έρευνα του όσοι από εμάς είμαστε πρόθυμοι να φορέσουμε τα ψέματα στο λαιμό μας ( π.χ. τα μαϊμού Burberry κασκόλ) ή να τα κρατήσουμε στο χέρι μας ( π.χ. οι μαϊμού επώνυμες τσάντες) είμαστε ιδιαίτερα αναξιόπιστοι. Κι αυτό γιατί συγχρόνως λέμε ψέμματα σε πολλά επίπεδα.

Πρώτον, είμαστε πρόθυμοι να κλέψουμε τις εταιρείες που δημιούργησαν τα επώνυμα προϊόντα τους από τα χρήματα που λόγω πνευματικών δικαιωμάτων τους ανήκουν. Διότι αυτές οι εταιρείες εκτός του ότι σχεδίασαν μοναδικά και μερικές φορές θρυλικά σχέδια - όπως η Kelly ή η Birkin bag του Hermes - επένδυσαν πολλά χρήματα στη διαφήμιση και στο μάρκετινγκ προσφέροντας συγχρόνως πολλές θέσεις εργασίες σε ικανούς ανθρώπους προκειμένου να κάνουν τις μάρκες τους κορυφαίες.

Δεύτερον, είμαστε πρόθυμοι να πούμε ψέματα σε όσους μας βλέπουν να κρατάμε ή να φοράμε τις ρέπλικες για να τους κάνουμε να πιστέψουν πως έχουμε το γούστο ή τα χρήματα για να επιλέγουμε και να αγοράζουμε αυτά τα προϊόντα. Διψάμε τόσο γι' αυτή την επίφαση στιλ που παρανομούμε συνειδητά προκειμένου να την αποκτήσουμε.

Τρίτον- και ίσως πιο προβληματικό και τοξικό - λέμε ψέμματα στους εαυτούς μας. Κι αυτό γιατί σύμφωνα με την έρευνα σχεδόν ξεχνάμε την απάτη όποτε κρατάμε μια τσάντα η οποία μας κάνει να πιστεύουμε ότι έχουμε κάτι που στην πραγματικότητα δεν έχουμε και ότι είμαστε κάτι που στην πραγματικότητα δεν είμαστε. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είμαστε πιο ευάλωτοι στις όποιες προκλήσεις λόγω της αναντιστοιχίας μεταξύ του είναι και του φαίνεσθαι.

Άρα την επόμενη φορά που θα κοντοσταθούμε στους συμπαθείς πλανόδιους της Ερμού ή που θα σερφάρουμε στα websites με τις χιλιάδες απομιμήσεις ίσως να πρέπει ν' απομακρυνθούμε γρήγορα. Γιατί η αυθεντικότητα μας σε τελική ανάλυση συμβαδίζει -σύμφωνα πάντα με τον Ariely- με την αυθεντικότητα της τσάντας μας...

Δημοφιλή