Λίκνο της δημοκρατίας και φάρος του πολιτισμού

Οι χώρες και οι πολίτες τους φυσικά, που αισθάνονται ασφαλείς και ικανοποιημένες από το παρόν τους, δεν έχουν ανάγκη από την κολακεία των ξένων για το «ένδοξο παρελθόν τους». Μπορεί να αισθάνονται υπερήφανες γι' αυτό, να το μελετούν και να διδάσκονται από αυτό, αλλά δεν αισθάνονται την ανάγκη να τους το λογαριάζουν οι άλλοι ως έκπτωση σε αδυναμίες τους. Έχετε ακούσει ποτέ κάποιον ξένο ηγέτη που επισκέπτεται για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο να εκφωνεί ύμνους μπροστά στη βασίλισσα ή τον πρωθυπουργό για την «ένδοξη θαλασσοκράτειρα και την υπερήφανη αυτοκρατορία» των περασμένων αιώνων;
LOUISA GOULIAMAKI via Getty Images

Ένα από τα σημάδια, όταν η χώρα θα έχει αλλάξει οριστικά, όταν θα έχει πάρει την πάνω βόλτα-θα συμβεί κάποτε, μην απελπίζεστε-, θα είναι ότι ο τότε πρωθυπουργός θα δώσει μια ρητή, πάγια εντολή στους διπλωμάτες και την εθιμοτυπία. Να ενημερώνουν τους ξένους ηγέτες ότι, όταν επισκέπτονται τη χώρα μας, καλό θα είναι οι ομιλίες τους να εστιάζουν στο αντικείμενο της επίσκεψης και στα θέματα των συνομιλιών και να αποφεύγουν τις κολακευτικές αναφορές σε «λίκνα της δημοκρατίας και φάρους του πολιτισμού», διότι οι Έλληνες έχουμε ευαισθησία στη φραστική τους κατάχρηση.

Προτιμώ το πρόσφατο σκληρό ερώτημα-χαστούκι του Λεωνίδα Καββάκου «χωρίς τα αρχαία μνημεία, ποιος είναι ο πολιτισμός μας;» παρά το σχεδόν κοροϊδευτικό χτύπημα στην πλάτη των επισήμων προσφωνήσεων.

Παρακολούθησα ένα μέρος της ομιλίας Ολάντ στη Βουλή και οι μισές αναφορές ήταν τέτοιες. Πρόγονοι, φώτα δημοκρατίας, φάροι πολιτισμού. Μας εξηγούσε δηλαδή, πόσο ευγνώμων είναι η Ευρώπη για αυτά που της προσέφεραν αυτοί που ζούσαν εδώ πριν είκοσι αιώνες και βάλε. Προφανώς οι υπηρεσίες του, σε συνεργασία με τις δικές μας, τους συμβουλεύουν να μας βομβαρδίζουν με αυτές τις κοινότοπες αναφορές ευγνωμοσύνης για το παρελθόν μας. Οι δικοί μας βεβαίως είχαν ενημερώσει και για την ανάγκη μιας ισοδύναμης σπουδαιότητος, αν και ολιγότερο υψιπετούς αναφοράς. Την ανάγκη έναρξης διαπραγματεύσεων εξωραϊσμού του σύγχρονου χρηματικού χρέους μας προς την Ευρώπη.

Πρέπει επιτέλους να παραδεχτούμε, γνωρίζοντας τον λόγο για τον οποίο λέγονται αυτοί οι έπαινοι για το ένδοξο παρελθόν, ότι είναι προσβολή και όχι έπαινος, για κάθε νοήμονα πολίτη που τα ακούει. Και μάλιστα όσο καλύτερα γνωρίζει την ιστορία του τόπου του, τόσο μεγαλύτερη είναι η προσβολή που αισθάνεται. Προτιμώ το πρόσφατο σκληρό ερώτημα-χαστούκι του Λεωνίδα Καββάκου «χωρίς τα αρχαία μνημεία, ποιος είναι ο πολιτισμός μας;» παρά το σχεδόν κοροϊδευτικό χτύπημα στην πλάτη των επισήμων προσφωνήσεων.

Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι κάποια άγνωστη δύναμη του σύμπαντος, με τη βοήθεια του Κοέλιο φυσικά, έφερνε τους μεγάλους προγόνους μας στο σήμερα για να βάλουν ένα χεράκι, μόλις θα έπαιρναν χαμπάρι περί τίνος πρόκειται, μάλλον θα την κοπανούσαν. Οι περισσότεροι θα καταλάμβαναν έδρες στα μεγάλα πανεπιστήμια της Αμερικής και θα παίζανε τα έργα τους στο Μπροντγουέι. Ακόμη και οι Μύριοι θα προτιμούσαν να πολεμήσουν στη Συρία το ΙΚ, παρά να συνεννοηθούν με τον Καμμένο.

Οι χώρες και οι πολίτες τους φυσικά, που αισθάνονται ασφαλείς και ικανοποιημένες από το παρόν τους, δεν έχουν ανάγκη από την κολακεία των ξένων για το «ένδοξο παρελθόν τους». Μπορεί να αισθάνονται υπερήφανες γι' αυτό, να το μελετούν και να διδάσκονται από αυτό, αλλά δεν αισθάνονται την ανάγκη να τους το λογαριάζουν οι άλλοι ως έκπτωση σε αδυναμίες τους.

Έχετε ακούσει ποτέ κάποιον ξένο ηγέτη που επισκέπτεται για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο να εκφωνεί ύμνους μπροστά στη βασίλισσα ή τον πρωθυπουργό για την «ένδοξη θαλασσοκράτειρα και την υπερήφανη αυτοκρατορία» των περασμένων αιώνων; Μάλλον θα προκαλούσε γέλια ή διπλωματικό επεισόδιο.

Όταν επικαλούνται τους προγόνους σου είναι μάλλον γιατί δεν έχουν τίποτε καλό να πουν για σένα.

Δημοφιλή