Όταν το παράλογο γίνεται...τραγικό

Γιατί το Ισλαμικό Κράτος επέλεξε τυφλά, μαζικά, φονικά κτυπήματα στο κέντρο της Ευρώπης, μετά από την ανάληψη της ευθύνης και για τη διπλή, πολύνεκρη επίθεση αυτοκτονίας σε σιϊτικό προάστιο της Βηρυτού, 24 ώρες νωρίτερα, στις 12 Νοεμβρίου; Πρόκειται για επίδειξη δύναμης ώστε να δημιουργηθεί κλίμα εκφοβισμού; Μια πρώτη - εν θερμώ - απάντηση στα πιο πάνω ερωτήματα θα μπορούσε να είναι καταφατική. Ειδικά μάλιστα από τη στιγμή που τα πολλαπλά κτυπήματα στη γαλλική πρωτεύουσα είχαν παγκόσμιο αντίκτυπο, φέρνοντας το Ισλαμικό Κράτος στο επίκεντρο της δημοσιότητας. Ωστόσο τα επικοινωνιακά οφέλη μάλλον προβλέπονται πρόσκαιρα.
Guillaume Payen via Getty Images

Οι μνήμες της εκατόμβης των θυμάτων και των πρωτόγνωρων εικόνων από την πόλη του Φωτός, σίγουρα θα αργήσουν να σβήσουν και θα θέτουν το ερώτημα «γιατί;».

Γιατί το Ισλαμικό Κράτος επέλεξε τυφλά, μαζικά, φονικά κτυπήματα στο κέντρο της Ευρώπης, μετά από την ανάληψη της ευθύνης και για τη διπλή, πολύνεκρη επίθεση αυτοκτονίας σε σιϊτικό προάστιο της Βηρυτού, 24 ώρες νωρίτερα, στις 12 Νοεμβρίου; Πρόκειται για επίδειξη δύναμης ώστε να δημιουργηθεί κλίμα εκφοβισμού;

Μια πρώτη - εν θερμώ - απάντηση στα πιο πάνω ερωτήματα θα μπορούσε να είναι καταφατική. Ειδικά μάλιστα από τη στιγμή που τα πολλαπλά κτυπήματα στη γαλλική πρωτεύουσα είχαν παγκόσμιο αντίκτυπο, φέρνοντας το Ισλαμικό Κράτος στο επίκεντρο της δημοσιότητας.

Ωστόσο τα επικοινωνιακά οφέλη μάλλον προβλέπονται πρόσκαιρα. Τα πρώτα, θετικά αποτελέσματα των ερευνών της γαλλικής αστυνομίας για τον εντοπισμό του τρομοκρατικού δικτύου σε Γαλλία και Βέλγιο καθώς και η στροφή της γαλλικής κυβέρνησης στην κατεύθυνση δημιουργίας διεθνούς συμμαχίας κατά της οργάνωσης, είναι βέβαιο ότι θα έχουν καταλυτικά αποτελέσματα για το μέλλον της - εντός κι εκτός Συρίας...

Τι ήταν όμως εκείνο που έσπρωξε το Ισλαμικό Κράτος σε αυτό το «μπαράζ» πολύνεκρων τρομοκρατικών επιθέσεων και μάλιστα στην καρδιά της Ευρώπης - μια επιλογή, που ήταν σίγουρο ότι θα πυροδοτούσε έντονες αντιδράσεις;

Μία ανάγνωση των εξελίξεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή τους τελευταίους μήνες, είναι άκρως διαφωτιστική. Δύο γεγονότα λειτούργησαν ως game changers, αλλάζοντας καταλυτικά τα δεδομένα σε σχέση με το Ισλαμικό Κράτος.

Πρώτον, η συμφωνία, στα μέσα Ιουλίου φέτος, στη Βιέννη, για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Μετά από 22 μήνες έντονης και δύσκολης διαπραγμάτευσης με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ιράν βγήκε από τη διεθνή του απομόνωση, εξομαλύνοντας τις σχέσεις του με τις δυτικές χώρες και δημιουργώντας νέα δεδομένα στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Προκαλώντας παράλληλα τεράστιο πλήγμα στην στρατηγική του Ισλαμικού Κράτους που είναι ένας από τους μεγαλύτερους αντιπάλους του - ας μην ξεχνάμε ότι τα περισσότερα θύματα του ΙΚ δεν είναι δυτικοί αλλά μουσουλμάνοι, κυρίως σιίτες. «Δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο για το Ισλαμικό Κράτος από τη συνεργασία μεταξύ «Δύσης» και μουσουλμανικού κόσμου, γιατί κάτι τέτοιο ανατρέπει το αφήγημα της σύγκρουσης των πολιτισμών που επιχειρεί να αναζωογονήσει η οργάνωση», έγραφε η Φεντερίκα Μογκερίνι, η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, με αφορμή τη συμφωνία.

Δεύτερον, απόρροια του πρώτου, αφορά την πρόσκληση του Ιράν, στις 28 Οκτωβρίου, να πάρει μέρος στο νέο γύρο διαπραγματεύσεων στη Βιέννη για τον πόλεμο στη Συρία. Πρόσκληση - κόλαφος για τη Σαουδική Αραβία που επεδίωκε με όλες της τις δυνάμεις να μείνει η Τεχεράνη μακριά από αυτές τις διαπραγματεύσεις. Η πρόσκληση έγινε από τη Μόσχα, με το «πράσινο φως» των ΗΠΑ. Άλλη μία εξέλιξη που περιέπλεξε το τοπίο για το Ισλαμικό Κράτος...

Οι δύο αυτές εξελίξεις «σκίασαν» επικινδύνως τον ορίζοντα του ΙΚ, περιόρισαν τις στρατηγικές του δυνατότητες και ώθησαν τους ηγετικούς του κύκλους σε μια επιλογή που μένει να αξιολογηθεί ως επιλογή... «αυτοκτονίας»: τα πολύνεκρα τρομοκρατικά χτυπήματα στο κέντρο της Ευρώπης... Μια παράλογη επιλογή - ωστόσο, γιατί όπως έχει αναλύσει ένας βαθύς γνώστης της διεθνούς σκηνής, ο Βύρων Θεοδωρόπουλος, «το φαινόμενο του παράλογου στις διεθνείς σχέσεις αποτελεί ένα επαναλαμβανόμενο, σχεδόν διαρκές στοιχείο». Συχνά με τραγικές συνέπειες...

Δημοφιλή