Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Πώς η οικονομία διαμοιρασμού επιβίωσε του τρίτου μνημονίου

Παρά το γεγονός ότι εδώ και μήνες ο ΣΕΤΕ έχει εστιάσει επανειλημμένως στην ανάγκη καταπολέμησης της παραοικονομίας στον τουρισμό μέσω της συστηματικής καταγραφής των παράνομων καταλυμάτων στην Ελλάδα, το νέο καθεστώς για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, δηλαδή τις μισθώσεις για χρονικό διάστημα μικρότερο των τριάντα ημερών, φαίνεται να λειτουργεί - τουλάχιστον σε μία πρώτη ανάγνωση - προς την αντίθετη κατεύθυνση.
PRImageFactory via Getty Images

Παρά το γεγονός ότι εδώ και μήνες ο ΣΕΤΕ έχει εστιάσει επανειλημμένως στην ανάγκη καταπολέμησης της παραοικονομίας στον τουρισμό μέσω της συστηματικής καταγραφής των παράνομων καταλυμάτων στην Ελλάδα, το νέο καθεστώς για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, δηλαδή τις μισθώσεις για χρονικό διάστημα μικρότερο των τριάντα ημερών, φαίνεται να λειτουργεί - τουλάχιστον σε μία πρώτη ανάγνωση - προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Το προσφάτως τροποποιημένο ρυθμιστικό πλαίσιο (ΦΕΚ 94Α/2015, σελ. 935), όπως αυτό έχει τεθεί σε ισχύ από 1η Νοεμβρίου 2015, καταργεί τους όρους και τις προϋποθέσεις του ν. 4276/2014 για την ανάγκη έκδοσης Ειδικού Σήματος Λειτουργίας από τον ΕΟΤ και επαναπροσδιορίζει την έννοια του «τουριστικού καταλύματος» εξαιρώντας από αυτήν ακίνητα που εκμισθώνονται για βραχυχρόνια χρήση. Με άλλα λόγια, εξισώνει το καθεστώς της βραχυχρόνιας μίσθωσης με εκείνο της απλής αστικής μίσθωσης, απελευθερώνοντας άνευ όρων την αγορά εκμίσθωσης ακινήτων.

Σε φορολογικό και ασφαλιστικό επίπεδο, οι ιδιοκτήτες ακινήτων συνεχίζουν να υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος, καταργείται, ωστόσο, η υποχρέωσή τους για έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στην εφορία και εγγραφής τους στον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα σχετικά με την εκμίσθωση των ακινήτων αυτών. Πλέον, όσοι ιδιοκτήτες επιθυμούν να εκμισθώνουν τα ακίνητά τους οφείλουν μόνο να προβούν σε εμπρόθεσμη ηλεκτρονική καταχώρηση των στοιχείων της μίσθωσης μέσω της εφαρμογής της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) στον ιστότοπο www.gsis.gr και, ακολούθως, να λάβουν, το μοναδικό αριθμό καταχώρησης της μίσθωσης. Ειδική πρόβλεψη γίνεται στις περιπτώσεις συμβάσεων μίσθωσης με μισθωτές - κατοίκους του εξωτερικού, όπου το νέο πλαίσιο επιτρέπει τη δυνατότητα σύναψης του μισθωτηρίου συμβολαίου με απλή επίδειξη του διαβατηρίου του μισθωτή, χωρίς τη χρήση ΑΦΜ.

Είναι προφανές ότι η κατάργηση των προηγούμενων ρυθμίσεων και η αλλαγή του νομοθετικού και φορολογικού σκηνικού στα τουριστικά καταλύματα έγιναν στο πλαίσιο της τρίτης δανειακής σύμβασης και με σαφή την πρόθεση του αρμόδιου υπουργείου να διαμορφωθούν νέες προϋποθέσεις και ποιοτικές προδιαγραφές στην κατάταξη και λειτουργία ξενοδοχείων και ενοικιαζόμενων δωματίων. Ωστόσο - και με την επιφύλαξη της μόλις τρίμηνης παρουσίας του νέου ρυθμιστικού πλαισίου - έχει δημιουργηθεί από πολύ νωρίς η αίσθηση ενός κλίματος ιδιαιτέρως ευνοϊκού για την επονομαζόμενη οικονομία διαμοιρασμού σε βάρος των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Η κατάργηση του διαχωρισμού ανάμεσα σε αδειοδοτημένα και μη καταλύματα ξεκλείδωσε την αγορά, νομιμοποιώντας και εκτοξεύοντας αφενός τη μίσθωση ακινήτων μέσω των πλατφορμών διαμοιρασμού, όπως οι Airbnb, Homeaway, VRBO, κτλ. και προκαλώντας, αφετέρου, τη δυσαρέσκεια των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, οι οποίες βλέπουν τη δραστηριότητα και τα έσοδά τους να συρρικνώνονται σημαντικά και καταγγέλλουν αθέμιτο ανταγωνισμό.

Συνολικά, οι παραπάνω μεταρρυθμίσεις δίνουν την εντύπωση ενός νομοθετικού πλαισίου σε πιλοτική εφαρμογή με αρκετά ρυθμιστικά κενά και όχι ενός ολοκληρωμένου σχεδίου με σαφείς προδιαγραφές και δικλείδες ασφαλείας. Αναμένονται, ως εκ τούτου, τυχόν εφαρμοστικές διατάξεις και εγκύκλιοι που ενδεχομένως ξεκαθαρίσουν όσα ζητήματα παραμένουν χωρίς ρύθμιση, εξισορροπώντας τις ανάγκες της εθνικής οικονομίας και της οικονομίας διαμοιρασμού και διευκολύνοντας τη διάσωση της ελληνικής ξενοδοχειακής βιομηχανίας.

Δημοφιλή