Το γυναικείο πρόσωπο της νόσου Αλτσχάιμερ

Μπορεί το «πορτραίτο» της νόσου Αλτσχάιμερ να μην είναι ολοκληρωμένο, ξέρουμε όμως ότι έχει γυναικείο πρόσωπο. Σήμερα, ο αριθμός των γυναικών που είτε ζουν με νόσο Αλτσχάιμερ, είτε φροντίζουν έναν άνθρωπο που έχει διαγνωστεί με τη νόσο, αγγίζει τα 13 εκατομμύρια παγκοσμίως. Από τα 47 εκατομμύρια των ανθρώπων με νόσο Αλτσχάιμερ, τα 2/3 είναι γυναίκες. Ο βασικός -αν και όχι ο μόνος- λόγος είναι προφανής: οι γυναίκες ζουν περισσότερα χρόνια από τους άνδρες - και η αύξηση της ηλικίας είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου.
FredFroese via Getty Images

Μπορεί το «πορτραίτο» της νόσου Αλτσχάιμερ να μην είναι ολοκληρωμένο, ξέρουμε όμως ότι έχει γυναικείο πρόσωπο. Σήμερα, ο αριθμός των γυναικών που είτε ζουν με νόσο Αλτσχάιμερ, είτε φροντίζουν έναν άνθρωπο που έχει διαγνωστεί με τη νόσο, αγγίζει τα 13 εκατομμύρια παγκοσμίως.

Η νόσος Αλτσχάιμερ «χτυπά» περισσότερο τις γυναίκες

•Από τα 47 εκατομμύρια των ανθρώπων με νόσο Αλτσχάιμερ, τα 2/3 είναι γυναίκες. Ο βασικός -αν και όχι ο μόνος- λόγος είναι προφανής: οι γυναίκες ζουν περισσότερα χρόνια από τους άνδρες - και η αύξηση της ηλικίας είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου.

•Ανάμεσα στους ηλικιωμένους 70+ ετών, το ποσοστό των γυναικών που έχουν Αλτσχάιμερ είναι 16%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες είναι 11%.

•Οι γυναίκες που ζουν με νόσο Αλτσχάιμερ έχουν σοβαρότερα συμπτώματα από τους άνδρες με την ίδια διάγνωση.

•Στα 65 τους, οι γυναίκες έχουν περισσότερες από 1 στις 6 πιθανότητες να εμφανίσουν στο μέλλον νόσο Αλτσχάιμερ, ενώ οι άνδρες 1 στις 11.

•Στην ηλικία των 60 ετών, οι γυναίκες έχουν 2 φορές περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με νόσο Αλτσχάιμερ κάποια στιγμή στο υπόλοιπο της ζωής τους απ' ότι με καρκίνο του στήθους.

Οι φροντιστές ανθρώπων που ζουν με νόσο Αλτσχάιμερ είναι κυρίως γυναίκες

•Τουλάχιστον το 60% των ανθρώπων που φροντίζουν ηλικιωμένους με άνοια παγκοσμίως είναι γυναίκες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα το ποσοστό αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο.

•Οι γυναίκες-φροντιστές έχουν σημαντικά μικρότερη βοήθεια και υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους συγκριτικά με τους άνδρες που βρίσκονται στην αντίστοιχη θέση.

•Το 1/3 των γυναικών που έχουν αναλάβει το ρόλο του φροντιστή φροντίζουν έναν ηλικιωμένο με νόσο Αλτσχάιμερ 24 ώρες το 24ωρο επί 7 ημέρες την εβδομάδα. Το 40% των γυναικών αυτών ανέφεραν ότι δεν είχαν την επιλογή να μην αναλάβουν εκείνες αυτή την ευθύνη.

•Οι γυναίκες που φροντίζουν ένα άτομο με νόσο Αλτσχάιμερ αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα άγχους και καταθλιπτικών συμπτωμάτων απ' ότι οι άνδρες που έχουν αναλάβει τον αντίστοιχο ρόλο.

•Οι γυναίκες-φροντιστές έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναγκαστούν να μειώσουν σημαντικά τις ώρες εργασίας τους ή ακόμα και να σταματήσουν να εργάζονται προκειμένου να φροντίσουν το μέλος της οικογένειας που έχει διαγνωστεί με άνοια.

•Η πλειοψηφία των επαγγελματιών υγείας και κοινωνικής πρόνοιας που στελεχώνουν δομές που απευθύνονται σε ανθρώπους με άνοια (π.χ. νοσοκομεία, κέντρα ημέρας, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων κλπ) είναι γυναίκες.

Η ανάγκη διενέργειας ερευνών που θα εστιάζουν στο πώς η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει ειδικά τις γυναίκες είναι επιτακτικός

•Ο αριθμός των μελετών που επικεντρώνονται στο πώς το φύλο του ανθρώπου που έχει Αλτσχάιμερ επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο βιώνει την εμπειρία του να ζει με τη νόσο είναι πολύ μικρός.

•Χρειάζεται να διερευνηθεί σε βάθος ο τρόπος με τον οποίο αλλάζει ο ρόλος και η ταυτότητα των γυναικών που διαγιγνώσκονται με νόσο Αλτσχάιμερ: η μετάβαση από τη θέση του ανθρώπου που φροντίζει όλα τα μέλη της οικογένειας στη θέση εκείνου που χρειάζεται τη βοήθεια και τη φροντίδα των άλλων είναι συχνά δύσκολη τόσο για τη γυναίκα που νοσεί, όσο και για τους ανθρώπους γύρω της.

Πριν δύο εβδομάδες, με αφορμή τη σύγκληση του Παγκόσμιου Συμβουλίου για την Άνοια, ειδικοί σε θέματα άνοιας από τον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία και την Ινδία συναντήθηκαν στο Λονδίνο προκειμένου να ζητήσουν από τα μέλη του Συμβουλίου να θέσουν τις γυναίκες ως προτεραιότητα στην ατζέντα τους. Οι γυναίκες όχι μόνο πλήττονται συχνότερα από τη νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά ταυτόχρονα, βρίσκονται και στην πρώτη γραμμή του μετώπου ενάντια στη νόσο φροντίζοντας τους ανθρώπους που ζουν με αυτή. Ήρθε λοιπόν η ώρα να τους δώσουμε τη σημασία που τους αξίζει.