Οι υποκλαπείσες συνομιλίες μεταξύ των στελεχών του ΔΝΤ, που έλαβαν χώρα κατά την τελευταία ημέρα παραμονής τους στην Ελλάδα και δημοσιεύθηκαν στον ιστότοπο Wikileaks, εμφανίζουν το ταμείο να θεωρεί ότι τα υπό συζήτηση μέτρα ύψους €5,4 δις δεν επαρκούν για να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα €6,3 δις (= 3,5% του ΑΕΠ) το 2018. Αντίθετα, εκτιμά πως τα μισά φορολογικά μέτρα δε θα αποδώσουν, με συνέπεια το πλεόνασμα να είναι μόλις €2,7 δις (= 1,5% του ΑΕΠ) το 2018.
Κρίνει λοιπόν πως το πρόγραμμα δεν βγαίνει και θέτει το εξής εκβιαστικό δίλημμα προς την Ευρώπη:
•Ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, ώστε να αποδεχθεί τη διαφαινόμενη συμφωνία και να μην απαιτήσει νέα μέτρα ύψους €3,7 δις (όσα δηλαδή και η διαφορά 3,5% -1,5% του εκτιμώμενου πλεονάσματος το 2018)
•Εναλλακτικά, συμβιβασμός σε πλεόνασμα 2,5% το 2018. Αυτό όμως προϋποθέτει επιπλέον μέτρα €1,8 δις συν τα ήδη συμφωνηθέντα €5,4 δις. Συνολικός λογαριασμός €7,2 δις!
•Σε αντίθετη περίπτωση αποχώρησή του από το ελληνικό πρόγραμμα
Το δίλημμα έχει δευτερευόντως παραλήπτη την κυρία Μέρκελ: προτιμά ελάφρυνση του ελληνικού χρέους για να παραμείνει το ΔΝΤ ή αποχώρησή του, η οποία όμως θα προκαλέσει τεράστιους εσωτερικούς τριγμούς και αντιδράσεις στο γερμανικό κοινοβούλιο?
Το θετικό για τη χώρα μας είναι η μεγάλη πίεση που ασκεί το ΔΝΤ προς την Ευρώπη για τη μείωση του χρέους, είτε μέσω κουρέματος είτε μέσω επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής του (το πλέον πιθανό σενάριο).
Το αρνητικό είναι όμως η εμμονή του ταμείου σε επιπλέον μέτρα, κάτι το οποίο έχει αποδειχθεί καταστροφικό για την οικονομία. Παραμένει στενόμυαλα προσκόλλημένο στη λογική των οριζόντιων υφεσιακών μέτρων, αντί να δώσει το βάρος στην εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών που έχει ανάγκη η χώρα για να επανεκκινήσει.
Σε μια αποστροφή του λόγου του αναφέρει επίσης ο κ. Τόμσεν ότι μόνο αν καθυστερήσει η διαπραγμάτευση, όπως συνέβη και πέρυσι, και οι Έλληνες ξεμείνουν από χρήματα θα αναγκαστούν να πάρουν σκληρές αποφάσεις. Ο έμμεσος αυτός υπαινιγμός δείχνει και το σκληρό, κυνικό πρόσωπο του ταμείου. Παρακάτω όμως προσπαθεί να αμβλύνει τις εντυπώσεις, υποστηρίζοντας δύο φορές μάλιστα πως είναι για το συμφέρον των Ελλήνων να τελειώσει έγκαιρα η διαπραγμάτευση και πώς αυτός θα δουλέψει για να επιτευχθεί αυτό. Σε κάθε περίπτωση πάντως η Ευρώπη βιάζεται να τελειώσει με την αξιολόγηση πριν το δημοψήφισμα της Μεγάλης Βρετανίας στις 23/6 για Brexit. Το ΔΝΤ θα προσπαθήσει να το εκμετάλλευτει αυτό πιέζοντας για να γίνουν αποδεκτά τα αιτήματά του, με κίνδυνο η κατάσταση να οδηγηθεί στα άκρα αν δεν εξελιχθούν οι διαβουλεύσεις μεταξύ των δανειστών ομαλά.
Οι Ευρωπαίοι από την πλευρά τους τα θέλουν όλα υπέρ τους: και το ΔΝΤ να παραμείνει στο πρόγραμμα, ως άλλοθι προς τα κοινοβούλια τους, αλλά και να μην προβούν σε ελάφρυνση χρέους στην παρούσα φάση. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Η Ελλάδα πρέπει να επιδιώξει το καλό σενάριο και να εκμεταλλευτεί προς όφελος της την πίεση του ΔΝΤ. Να πιέσει δηλαδή τους εταίρους να δεχθούν ελάφρυνση του χρέους, χωρίς να υποχρεωθεί να πάρει επιπλέον μέτρα, πέραν των €5,4 δις που έχει ήδη συμφωνήσει μαζί τους. Αυτή θα είναι και η προϋπόθεση για να συνεχίσει να εμπλέκεται το ΔΝΤ, αλλιώς θα πρέπει να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα. Σε αντίθετη περίπτωση, κινδυνεύει να μείνει με το «μουτζούρη» και να βρεθεί αντιμέτωπη με το κακό σενάριο: επιπλέον επαχθή μέτρα €1,8 δις, ως δέλεαρ στο ΔΝΤ να παραμείνει, και καμία συζήτηση για ελάφρυνση του χρέους.