Περπατώντας στην Ειδομένη, με πλησίασε ένα παιδί ηλικίας περίπου 7 ετών κρατώντας ένα μπλοκ ζωγραφικής. Προφανώς είδε ότι είχα κάμερα μαζί μου και σταμάτησε μπροστά μου, όπου και άνοιξε το μπλοκ για να μου δείξει μια ζωγραφιά.
Έδειχνε μια οικογένεια στο ηλιοβασίλεμα, όπου ο πατέρας χαιρετούσε τη μητέρα και τα δύο παιδιά κρατώντας μια βαλίτσα, που θεώρησα ότι ήταν χαρτοφύλακας και πήγαινε για δουλειά. Θεώρησα ότι ήταν μια καθημερινή εικόνα από το παρελθόν του μικρού. Μάλιστα είχε και λεζάντα, γραμμένη στα αραβικά.
Τα όμορφα χρώματα και το θέμα που (νόμιζα ότι) έδειχνε, με έκαναν να χαμηλώσω και να το φωτογραφίσω, θεωρώντας το θέμα πολύ αισιόδοξο σε σχέση με το υπόλοιπο περιβάλλον, παρόλο που το βλέμμα του παιδιού ήταν λυπημένο και κενό...
Αφού έκανα το κλικ, πριν προλάβω να σηκωθώ, αμέσως γύρισε τη σελίδα. Σοκαρίστηκα. Τις αρχικές μου αισιόδοξες σκέψεις, τις διέλυσε η επόμενη εικόνα με βομβαρδισμούς και μια νεκρή γυναίκα...! Αμέσως πίστεψα ότι είναι η μητέρα του! Χωρίς να πολυσκεφτώ, τράβηξα και αυτή τη φωτογραφία!
Γύρισε ξανά τη σελίδα και άλλη μια ζωγραφιά πόνου με μια γυναίκα πνιγμένη και ένα παιδί να κλαίει...! Το σοκ το διαδέχτηκε η απορία και η περιέργεια (ήταν ή όχι η μητέρα του, πνίγηκε ή σκοτώθηκε κλπ), αλλά και η λύπη για όσα είχε δει και καταγράψει και μου έδειχνε μπροστά μου!
Οι σελίδες συνέχιζαν να γυρίζουν κι εγώ να φωτογραφίζω. Συνολικά 15 ζωγραφιές φρίκης, πολέμου, πόνου, αλλά και αισιοδοξίας από τη βοήθεια των εθελοντών, όλες με λεζάντες.
Όμως η επόμενη κίνηση ήταν ακόμα πιο σοκαριστική... Μόλις είδα και την τελευταία ζωγραφιά, έκλεισε το μπλοκ και μου το προσέφερε! Ταυτόχρονα, ένας ενήλικας που ήταν μαζί του (πατέρας του;) μου έκανε νόημα να πάρω το μπλοκ και για αντάλλαγμα να του δώσω φαγητό! Αρχικά δεν ήξερα πώς να αντιδράσω! Να λυπηθώ την κατάστασή τους, να λυπηθώ για όσα είχαν τραβήξει, να συγχαρώ το μικρό για το θάρρος του να ζωγραφίσει όλα αυτά, να απορήσω και να κατακρίνω τον πατέρα (;) για την προσπάθεια να εκμεταλλευτεί για λίγο φαγητό τη δουλειά του μικρού, να συμπάσχω μαζί του για τις συνθήκες που τον έφεραν σε αυτή την κατάσταση; Για λίγες στιγμές έμεινα απορημένος κοιτάζοντάς τον και μου έκανε ξανά νεύμα «πάρε το μπλοκ και δώσε μου φαγητό».
Τότε συνήλθα και θεώρησα σωστό να μην αποσπάσω τη δουλειά του παιδιού από την κατοχή του. Χάιδεψα το παιδί στο κεφάλι χαμογελώντας του φιλικά, όσο μπορεί να βγει ένα χαμόγελο υπό τέτοιες συνθήκες, είπα με νοήματα στον πατέρα ότι δε χρειάζεται να πάρω το μπλοκ γιατί ό,τι ήθελα το είχα στην κάμερα, τους έδωσα 2 μήλα που είχα μαζί μου, και συνέχισα την περιήγησή μου. Δυστυχώς δε μιλούσε καθόλου αγγλικά για να ρωτήσω ποιος ήταν και τη σχέση του με το παιδί. Έκανα καλά ή όχι; Όσο τα έφερνα στο μυαλό μου, τη σκέψη μου στοίχειωνε το κενό βλέμμα του παιδιού, που δεν ήξερε τι έπρεπε να νιώσει... Πόνο για όσα πέρασε, χαρά για το ότι ζει και μπορεί να τα θυμάται, απελπισία για την τωρινή του κατάσταση;
Την επόμενη μέρα βρήκα έναν Σύριο και μου μετέφρασε τις λεζάντες στις φωτογραφίες. Με καθησύχασε ότι δεν ήταν η μητέρα του παιδιού η γυναίκα στις ζωγραφιές, γιατί δεν το έγραφε κάπου. Θέλησα να τον πιστέψω... Άλλωστε, αυτή η ιστορία δεν είναι η μοναδική. Πολλά παιδιά έχουν περάσει τα ίδια και είναι στην ίδια κατάσταση, οπότε έτσι θέλησα να το δεχτώ. Είδα μια ιστορία που είναι κοινή για πολλούς Σύριους και όχι απαραίτητα ενός παιδιού που έχει χάσει τη μητέρα του...
Εύκολη λύση για τη συνείδησή μου, αποστασιοποίηση για μεγαλύτερη αντικειμενικότητα, άμυνα για να μην επηρεαστεί η δουλειά μου; Ό,τι και να είναι, η πραγματικότητα που κατέγραψα δεν αλλάζει. Ας προσπαθήσουμε να την αλλάξουμε από εδώ και στο εξής...!