Ο Γιάννης Σαρακατσάνης, ηθοποιός, σκηνοθέτης, συμμετέχων στην ομάδα AbOvo και δημιουργός του Bob Theatre Festival απαντά πώς είναι η ζωή ενός ηθοποιού στην εποχή της κρίσης, συμβουλεύει τους νέους ηθοποιούς που θα ακολουθήσουν το όνειρό του και εξομολογείται ότι στη δουλειά του είναι εργασιομανής και τελειομανής.
Πρωταγωνιστεί στην παιδική παράσταση «Ο Σέρλοκ Χολμς και το γαλάζιο ρουμπίνι» στο Θέατρο Τέχνης, ενώ το «Δάνειο» του Τζόρντι Γκαλθεράν ανεβαίνει για 2η συνεχή χρονια, αυτή τη φορά στο Θέατρο Γκλόρια.
-Ποια ήταν τα πρώτα σου συναισθήματα όταν συνειδητοποίησες ότι θα ακολουθήσεις το δρόμο της υποκριτικής και όχι αυτόν των Μαθηματικών;
-Μόλις ανακοίνωσα στους γονείς μου ότι θα εγκαταλείψω τη Σχολή στην οποία φοιτούσα υπήρξε η αναμενόμενη κόντρα. Δεν ήταν και εύκολο να συνειδητοποιήσουν ότι θα την εγκαταλείψω μετά από 6 χρόνια φοίτησης εκεί. Βέβαια, από τα 17 μου ασχολιόμουν με το θέατρο σε ερασιτεχνικές ομάδες και σε ομάδες πανεπιστημίων. Η κόντρα κάμφθηκε γρήγορα και μέσα σε ένα χρόνο διαπίστωσαν ότι αυτό μου ταίριαζε περισσότερο. Με το που μπήκα στη Δραματική Σχολή ένιωθα πιο ζωντανός. Στο Μαθηματικό θα ήμουν ένας αιώνιος φοιτητής.
-Πως είναι να κάνει κανείς θεατρικό ντεμπούτο στην Επίδαυρο;
-Ήμουν ακόμη σπουδαστής όταν συνέβη αυτό. Βέβαια, το λέω και για πλάκα ότι έπαιξα στην Επίδαυρο. Έπαιξα το παιδί του Τειρεσία, Στρατιώτη Β' και χορό. Ήταν μια φοβερή εκπαιδευτική εμπειρία. Φαντάσου να παίζεις σε κοινό 10000 θεατών! Το δίμηνο του χορού ήταν συγκλονιστικό. Έμαθα πολλά πράγματα, αγάπησα το σοβαρό θέατρο. Η αίθηση του τοίχου από τον κόσμο είναι πραγματικά ολοκληρωτική εμπειρία.
-Έχεις υποδυθεί παλαιότερα τηλεοπτικούς ρόλους τόσο στην «Πολυκατοικία», όσο και στην τηλεοπτικοποίηση του «Ιδρύματος» στο ΣΚΑΙ. Σου λείπει;
-Δεν είναι κάτι που είχα και μου λείπει. Θα ήθελα να κάνω περισσότερη τηλεόραση αλλά και κινηματογράφο. Θα ήθελα πολύ να παίξω ρόλο σε σίριαλ ή σε μια ταινία. Δεν έχω εμπειρία σε αυτό το τομέα, δεν έχω την αίσθηση, τη χαρά. Ακόμα, δηλαδή, τα παιδάκια που έρχονται στο Θέατρο Τέχνης με ρωτάνε «Εσείς παίζατε στην Πολυκατοικία;» Αυτοί οι ρόλοι μένουν.
-Πώς είναι η ζωή ενός ηθοποιού στην Ελλάδα της κρίσης;
-Εγώ πάντα έκανα πολλά πράγματα. Έπαιζα σε 1-2 παραστάσεις, σκηνοθετούσα, έκανα κανά σεμινάριο. Τα τελευταία χρόνια όμως αναγκάζονται και το κάνουν όλοι. Επειδή καμία παράσταση δεν πληρώνει αρκετά και δεν παίζουν καθημερινά ή κάνουν μισές σεζόν, αναγκάζεσαι να κάνεις πολλά πράγματα. Η ζωή σου είναι από πρόβα σε πρόβα και από παράσταση σε παράσταση. Το Δεκέμβριο, να φανταστείς, έπαιξα 15 παραστάσεις σε μια βδομάδα. Τέσσερις διαφορετικές! Νιώθεις περήφανος να το λες αλλά κάπου εξαντλείσαι σε όλο αυτό.
-Σχολίασε την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα της χώρας.
-Προσωπικά, περιμένω να δω ποιος είναι ο πάτος. Πότε θα φτάσουμε στο σημείο να πούμε «Τέλεια, φτάσαμε στον πάτο. Τώρα ανεβαίνουμε!» Πάντα νομίζουμε ότι φτάσαμε και κάθε φορά είναι και χειρότερα. Έχω άποψη για την πολιτική αλλά το πρόβλημα είναι δικό μας, του λαού. Εμείς δεν παίρνουμε μπρος, εμείς πιστεύουμε ότι θα έρθει ένας Σώρρας να μας σώσει. Πιστεύουμε ότι η υπάρχει η εύκολη λύση, κάτι πιο αναίμακτο από αυτό που κάνουμε τώρα, με αποτέλεσμα 8 χρόνια που είμαστε στην κρίση να μην έχουμε αποφασίσει πως να την αντιμετωπίσουμε.
-Η θεατρική παράσταση «Δάνειο» τι μηνύματα δίνει για την όλη κατάσταση;
-Το «Δάνειο» ενώ σε πρώτη όψη είναι μια κωμωδία που εκτυλίσσεται σε μια τράπεζα με ένα διευθυντή να μη μπορεί να εξυπηρετήσει έναν πελάτη, σε δεύτερη όψη μιλά με ένα στοχευμένο τρόπο για την κρίση. Οι δυο αυτοί ήρωες συμβολίζουν το δίπολο της οικονομικής κρίσης: ο ένας πόλος είναι το κεφάλαιο (οι τράπεζες, τα χρήματα, ενδεχομένως η Γερμανία) και ο δεύτερος- ο Antonio που υποδύομαι-αντικατοπτρίζει τα άτομα που δεν έχουν λεφτά (ενδεχομένως η Ελλάδα). Αυτές οι δυο οντότητες, λοιπόν, προσπαθούν να συνενοηθούν στο έργο. Θέλουν να βρουν μια κοινή γραμμή πλεύσης, όμως, μιλούν άλλη γλώσσα. Ο Antonio δεσμεύεται «Θα στα δώσω τα λεφτά, έχεις το λόγο μου». Ο διευθυντής δε μπορεί να αρκεστεί στο λόγο του αν και θέλει να τον βοηθήσει. Έτσι, λοιπόν και οι Γερμανοί έχουν δίκιο, ζητούν τα λεφτά τους, αλλά κι εμείς όντως δεν έχουμε.
-Τα θέλω ενός ηθοποιού στην Ελλάδα συμβαδίζουν με τη γενικότερη κατάσταση;
-Καλή ερώτηση. Κοίταξε να δεις, η κρίση είναι ένα υπαρκτό φαινόμενο που μας επηρεάζει αρνητικά όλους. Αυτό μοιραία συντονίζει τα θέλω των ανθρώπων. Συντονιζόμαστε πως θα βγούμε από την κρίση (προσωπικά, οικογενειακά κλπ). Αν ένας ηθοποιός έχει ανοιχτούς τους αισθητήρες του θα συμβιβαστεί και θα κάνει καλό και στον εαυτό του και στην κατάσταση. Εξάλλου, ο καλλιτέχνης εμπνέει κόσμο. Ας εμπνευστεί, λοιπόν, από αυτό το φαινόμενο και να υλοποιήσει κατάλληλες για την εποχή δουλειές.
-Ποιες συμβουλές θα έδινες στους νέους ηθοποιούς;
-Θυμάμαι όταν ήμουν στη Δραματική Σχολή δεν ξέραμε τι είναι το θέατρο ή τι είναι ένας ηθοποιός βγαίνοντας. Δεν έχουν ιδέα που πάνε. Για αυτό κάποιοι θα φύγουν, καποιοι θα μείνουν. Σε αυτούς που θα μείνουν αναφερόμενος τους συνιστώ να κυνηγήσουν και να διεκδικήσουν την προσωπική δημιουργία. Είστε καλλιτέχνες, βάλτε το μυαλό σας κάτω, σκεφτείτε το, κάντε το. Όταν είναι κάτι δικό σου εξάλλου το κάνεις καλύτερα, το ευχαριστιέσαι, το απολαμβάνει το κοινό.
-Ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί ρόλοι που έχεις υποδυθεί;
-Λοιπόν, η πρώτη παράσταση που είχαμε ανεβάσει με τους AbOvo , το «Εκεί εκεί στην Κόλαση» έπαιζα δυο ρόλους. Ο ένας από αυτούς ήταν ο Γιαχβέ, ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης. Ήταν πολύ απολαυστικός ρόλος αλλά πέρα από αυτό ήταν πολύ ωραίο να ξεκινάς την καριέρα σου και να σε φωνάζουν στα casting «Ο Θεός» (γέλια). Το πρωταγωνιστιλίκι μου συμβαίνει τώρα τελευταία και σίγουρα ξεχωρίζω τον Antonio.
-Με ποιο ρόλο έχεις ταυτιστεί και ποιος ρόλος πιστεύεις ότι δε σου ταίριαζε καθόλου;
-Στις παραστάσεις με τους AbOvo μοιραία τους ρόλους που έπαιζα τους δημιουργούσα εγώ. Κατασκευαστικά, ήταν κομμάτια του εαυτού μου. Οι ρόλοι που απολαμβάνω να παίζω-που σίγουρα είναι κομμάτια του εαυτού μου-είναι άνθρωποι ξερόλες, καταχραστές της εξουσίας, αστείοι μέσω της αντιπάθειας που προκαλούν. Ξορκίζω τον κακό μου εαυτό έτσι. Από την άλλη, με τον Antonio είχα ένα ένστικτο να μην τον υποδυθώ κατευθείαν. Με τη βοήθεια των σκηνοθετών όμως, όλα έγιναν όπως θέλαμε.
-Υποδύεσαι τον Σέρλοκ Χολμς. Είσαι τόσο εργασιομανής στη δουλειά σου όσο εκείνος;
-Πάρα πολύ. Μου αρέσει η δουλειά μου. Λέω ναι σχεδόν σε όλα, με αποτέλεσμα μετά να μην προλαβαίνω να τις κάνω (γέλια).
-Τελειομανής;
-Και τελειομανής είμαι. Της δικιάς μου λεπτομέρειας. Εκεί που δε σηκώνω μύγα στο σπαθί μου είναι ότι τα πράγματα πρέπει να έχουν ένα νόημα από πίσω. Και κατ'επέκταση κατά πόσο είναι σημαντικά αυτά που θέλουμε να πούμε. Αλλιώς το πράγμα είναι στον αέρα και δεν υπάρχει λόγος να γίνεται.
-Έχεις δηλώσει παλιότερα ότι δεν έχεις προσωπική ζωή. Αυτή την περίοδο τα καταφέρνεις;
-Ακριβώς επειδή μπήκα στο θέατρο μέσω ομάδας- η οποία είναι η παρέα μου, η οικογένειά μου-νομίζω ότι στην πραγματικότητα ένα μεγάλο κομμάτι της δουλειάς περιέχει την προσωπική μου ζωή και το αντίστροφο.
-Τι σήμαινε η παράσταση «Ντόλη η Προξενήτρα» για σένα;
-Πρώτα απ' όλα ήταν η πρώτη μου-και μοναδική μέχρι στιγμής- εμπορική παρουσία μου στο θέατρο. Πέρασα πάρα πολύ ωραία, αγάπησα την παράσταση. Δημιουργήθηκε ένα ονειρικό κλίμα που δεν πίστευα ότι υπάρχει σε τέτοιες εμπορικές δουλειές. Αυτό οφείλεται κυρίως στον Μαρκουλάκη, ο οποίος έδωσε το στίγμα του ότι εδώ θα δώσουμε τον «καλό» μας εαυτό. Θα το ξαναέκανα. Επίσης, σε αυτή την παράσταση γνώρισα τη σύζυγό μου. Και εδώ τελειώνουν τα κουτσομπολιά (γέλια).
-Ποιους ρόλους θα ήθελες να υποδυθείς μελλοντικά και ποιο έργο να σκηνοθετήσεις;
-Όπως προανέφερα, λόγω των παραστάσεων με τους AbOvo που ήταν δικά μας κείμενα, δεν έχω διαβάσει όσα έργα είθισται να έχει διαβάσει ένας ηθοποιός της εμπειρίας μου. Να σου πω την αλήθεια, θέλω να παίξω όλους τους μεγάλους ρόλους. Και Σαίξπηρ και Τσέχωφ και τραγωδία και κωμωδία, τα πάντα. Και κάποιες φορές διερωτώμαι: Ανεβαίνει Σαίξπηρ στην εποχή μας ή πρέπει να του κάνεις μια χοντρή διασκευή για να προσεγγίσεις το κοινό; Πολύ θα ήθελα να ανεβάσουμε το «δικό μας» Άμλετ ας πούμε.
-Με ποιους ηθοποιούς θα ήθελες να συνεργαστείς;
-Θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ με τον Νίκο Καραθάνο. Δημιουργεί ένα συλλογικό αίσθημα στο θίασο και μετά όλοι συντονίζονται σε αυτό. Φοβάμαι όμως ότι αν αρχίσω να λέω ηθοποιούς θα ξεχάσω κάποιον και θα δημιουργηθεί θέμα (γέλια). Με τον Μαρκουλάκη θα ήθελα να παίξω πολύ. Και με τον Κιμούλη αν και τον φοβάμαι πολύ γιατί ήταν δάσκαλός μου. Τέλος, με τον Παπαγεωργίου που το συζητάμε κάθε φορά και όλο δε μας κάθεται.
-•Είσαι φύσει η θέσει κωμικός;
Για να πρωτοτυπήσω είμαι και φύσει και θέσει ηθοποιός. Και συνειδητά και υποσυνείδητα. Το χιούμορ είναι εργαλείο της ζωής μου το οποίο το χρησιμοποιώ από πολύ μικρή ηλικία για να μπορέσω να λειτουργήσω στον κόσμο. Με βοηθά στην κοινωνικοποίηση, στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, στις αλήθειες που βλέπω και δε μπορώ να τις πω αλλιώς. Αλλά και σκηνικά και θεατρικά είναι εξίσου απίστευτο μέσο για να μεταδώσεις τα μηνύματα που θέλεις. Μου αρέσει να γελά ο κόσμος και από σκηνής και από κοντά.
-Έχεις νιώσει μέχρι στιγμής πλήρης;
Ευτυχώς έχω νιώσει σε κάποιες φάσεις της ζωής μου πλήρης. Γενικά είμαι πολύ ευχαριστημένος με τη ζωή μου, ξύλο να χτυπήσει δηλαδή. Ευχαριστημένος με την έννοια ότι από πολύ νωρίς ζω από τη δουλειά μου, με το που τελείωσα το στρατό πήραμε μπρος με τους AbOvo , κάνω πράγματα που με γεμίζουν ψυχικά, παντρεύτηκα. Οπότε όλα μια χαρά!
-Ποιανού την κριτική εμπιστέυεσαι;
-Εμπιστεύομαι την καλοπροαίρετη κριτική. Ο θεατής που θα σου πει κάτι- ο οποίος μπορεί να είναι κολλητός σου μπορεί να είναι και άγνωστος- την ώρα που σου μιλά καταλαβαίνεις αν αυτά που λέει έρχονται καλοπροαίρετα. Το δύσκολο για έναν ηθοποιό είναι να είναι ανοιχτός σε κάθε κριτική, να ακούει και να μη μιλάει. Και αυτό η αλήθεια είναι ότι δεν τα πολυκαταφέρνω ακόμη και πολύ.
-Ποιους κινδύνους κρύβει ο χώρος;
-Ο μεγαλύτερος κίνδυνος στο χώρο είναι να σε φωνάζουν για μια παράσταση, να μιλήσεις με το σκηνοθέτη, να σου πει την πρόθεσή του για το έργο, να δεις τους υπόλοιπους ηθοποιούς, να σου αρέσει όλο αυτό, να διαβάσεις και ένα κείμενο που είναι μια χαρά και δύο μήνες μετά το έργο που ανεβαίνει είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που σκεφτόσουν. Και σε αυτό δε φταίει κανένας. Συμβαίνει. Έρχεται ο κόσμος, δεν του αρέσει η παράσταση που είδε, ούτε στον εαυτό σου αρέσει και για μήνες παίζεις κάτι που δε σου αρέσει. Πρέπει να παίξεις όσο καλύτερα μπορείς έστω για το Χ.
-Λίγα λόγια συγκεντρωτικά για τη θεατρική ομάδα AbOvo και το Bob Theatre Festival;
Με τους AbOvo ξεκινήσαμε το 2005 με την παράσταση «Εκεί εκεί στην Κόλαση». Ήμασταν κάθε χρόνο ενεργοί μέχρι και το 2013. Είναι η θεατρική μου οικογένεια, οι άνθρωποι που μου επέτρεψαν να πειραματιστώ πάνω τους συγγραφικά, σκηνοθετικά όπως κι εγώ τους το επέτρεψα αυτό. Μεγαλώσαμε μαζί, μάθαμε μαζί, ό,τι ήξερε ο ένας το έμαθαν και οι άλλοι και τους χρωστάω τουλάχιστον τη μισή μου καριέρα. Η ομάδα υπάρχει ακόμα, το Bob Theatre Festival εξάλλου το κάνουμε μαζί και πιστεύω ότι σύντομα θα κάνουμε και παραστάσεις ξανά. Απλά οι εκάστοτε υποχρεώσεις μας το απαγορεύουν προς το παρόν. Όσον αφορά το Bob, θελήσαμε να φτιάξουμε ένα περιβάλλον όπου θα βοηθήσουμε τις ομάδες που είναι όπως ήμασταν εμείς τότε. Υπάρχει πολλή δημιουργικότητα και πολύ ταλέντο και βοηθάμε να αναδειχτεί αυτό το πράγμα κάθε χρόνο. Ο κόσμος το μαθαίνει, έρχεται, οι ομάδες γίνονται πιο αναγνωρίσιμες. Το ότι εμείς επιβιώσαμε τόσα χρόνια σαν ομάδα να ξέρεις είναι κατόρθωμα.
-Πες μου 3 πράγματα που περιμένεις να σου φέρει ο νέος χρόνος .
-Ελπίζω μέσα στο 2017 να κάνω μια δικιά μου παράσταση, ομαδική δουλειά όπως τότε με τους AbOvo , το οποίο μου έχει λείψει. Επίσης, το «Δάνειο» να συνεχίσει με πολύ κόσμο και να καταφέρει να σπάσει τα σύνορα του μικρού εμπορικού θεάτρου, όπως ήταν πέρυσι στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, και να καταφέρει να αντεπεξέλθει στο θεατρικό Αθηναϊκό Κέντρο. Τέλος, φέτος που το Bob Theatre Festival κλείνει 10 χρόνια να είναι το καλύτερο που έχουμε κάνει ποτέ.
