Η ιδεαλιστική Αριστερά

Ας ελπίσουμε ότι δεν θα πληρώσει για ακόμα μια φορά η Αριστερά και κατ' επέκταση ολόκληρη η ελληνική κοινωνία την ιδεολογική ακαμψία τμήματός της εις το όνομα της ηθικής της υπεροχής.
Steve A Johnson/Flickr

Η Αριστερά, ανεξάρτητα από τις διάφορες μορφές της, εκκινεί, όσο και αν φαίνεται ή ακούγεται παράδοξο, από ιδεαλιστική αφετηρία. Η Αριστερά μπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να είναι μια κατεξοχήν υλιστική θεωρία - διαλεκτικός υλισμός - στο πεδίο της πράξης όμως σχεδόν πάντα λειτουργεί και δρα ιδεαλιστικά. Το υλιστικό θεωρητικό υπόβαθρό της συνίσταται και συγχρόνως περιορίζεται στη νοηματοδότηση και εν γένει υποστασιοποίηση και σύνθεση των ιδεών της. Από εκεί και πέρα το ιστορικό περιβάλλον θεάται, προσεγγίζεται και ερμηνεύεται υπό το πρίσμα αυτών των ιδεών. Η ενατένιση δηλαδή της ζώσας πραγματικότητας πραγματοποιείται μέσω του απολύτου των ιδεών. Ο κόσμος δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αντανάκλαση αυτών των ιδεών, ένα φαντασιακό μέγεθος οριοθετούμενο από αυτές τις ιδέες. Η πραγματικότητα είναι ένα στατικό πεδίο που ερμηνεύεται, προσαρμόζεται και εν τέλει υποτάσσεται στην καθαρότητα των ιδεών, στο απόλυτο και όχι ένα απτό, συγκεκριμένο και συγχρόνως ρευστό πλαίσιο που μεταβάλλεται αλληλεπιδρώντας και αναπτύσσοντας μια δυναμική σχέση με τις ιδέες.

Έτσι, στο πεδίο της πράξης η στάση της Αριστεράς, παρά τη φαινομενική παραδοξότητα, πιο πολύ ομοιάζει με τον αντικειμενικό ιδεαλισμό του Πλάτωνα ή αργότερα του Σέλινγκ παρά με τον διαλεκτικό υλισμό του Μαρξ. Ο υλισμός ζωντανεύει μόνο σε επίπεδο θεωρίας και δείχνει απλά μόνο να συνιστά τον αναγκαίο και απαραίτητο όρο διαμόρφωσης των ιδεών. Οι ιδέες όμως είναι αυτές που τροφοδοτούν και εν τέλει επικαθορίζουν τη στάση της Αριστεράς στο πεδίο της πράξης εντός της ιστορικής πραγματικότητας.

Αυτόν τον τρόπο προσέγγισης και ερμηνείας της πραγματικότητας, η προσπάθεια δηλαδή να φέρει την πραγματικότητα στα μέτρα των ιδεών της και όχι το αντίστροφο χωρίς βέβαια να εγκαταλείψει την ιδεολογία της, τον έχει πληρώσει πολλές φορές. Η σχεδόν δογματική προσήλωση της Αριστεράς στο απόλυτο των ιδεών της παραγνωρίζοντας πλήρως την ιστορική πραγματικότητα, τις συνθήκες και τις παραμέτρους της μπορεί να προσφέρει σε συνειδησιακό επίπεδο μια αίσθηση ανωτερότητας στο πεδίο όμως της ιστορικά οριοθετημένης πράξης οδηγεί σε μεγάλες ήττες που επικαθορίζουν και εν τέλει στιγματίζουν συλλογικά πεπρωμένα.

Η απομόνωση της Αριστεράς στο αυστηρώς περιχαρακωμένο και αποστειρωμένο από τη ζώσα πραγματικότητα εργαστήρι των ιδεών της, προκειμένου να διατηρήσει την ιδεολογική της καθαρότητα και συνεπώς να εμπεδώσει στη συλλογική συνείδηση την ηθική της υπεροχή, την έχει οδηγήσει και στη χώρα μας σε μεγάλες και ιστορικές ήττες και μάλιστα στο πρόσφατο παρελθόν.

Δυστυχώς όμως από ό,τι αποδεικνύεται η ελληνική Αριστερά δεν φαίνεται να έχει διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντός της και πράττει και σήμερα ανάλογα σφάλματα. Αριστεροί, εμμένοντας στη χιμαιρική προσπάθειά τους να προσαρμόσουν την ιστορική πραγματικότητα στο απόλυτο των ιδεών τους προκειμένου να (επι)βεβαιώσουν την ηθική τους υπεροχή και εν τέλει να ικανοποιήσουν το εγώ τους ως άλλοι πρωτοχριστιανοί, κινδυνεύουν έστω και άθελά τους να συνδράμουν καθοριστικά στην παλινόρθωση του παλαιού, φθαρμένου και διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική κοινωνία.

Αντί να ανασυνθέσουν τις ιδέες τους μέσα από μια διαλεκτική σχέση με τη ζώσα πραγματικότητα και ενωμένοι μαζί με τον υπόλοιπο ΣΥΡΙΖΑ να δώσουν τη μάχη για μια ισχυρή πολιτικά και κοινωνικά Αριστερά που θα έδινε έναν διαρκή αγώνα, για το γενικό καλό της ελληνικής κοινωνίας, επέλεξαν να διατηρήσουν την καθαρότητά τους τρέφοντας το «εγώ» τους βαυκαλιζόμενοι το απόλυτο της ηθικής τους ακεραιότητας.

Ας ελπίσουμε ότι δεν θα πληρώσει για ακόμα μια φορά η Αριστερά και κατ' επέκταση ολόκληρη η ελληνική κοινωνία την ιδεολογική ακαμψία τμήματός της εις το όνομα της ηθικής της υπεροχής.

Δημοφιλή