Όταν η ρωσική αρκούδα «γητεύεται» από τον Έλληνα Βάκχο

Όταν η ρωσική αρκούδα «γητεύεται» από τον Έλληνα Βάκχο
Ιπτάμενος χορός: Ο Χορός των Βακχών καταρρίπτει τους νόμους της βαρύτητας.
Ιπτάμενος χορός: Ο Χορός των Βακχών καταρρίπτει τους νόμους της βαρύτητας.
Johanna Weber

Ο Θόδωρος Τερζοπουλος εγκαινίασε με τις «Βάκχες» το ιστορικό θέατρο Στανισλάβσκι. Στην παράστασή του δεν υποκλίθηκαν μονο οι κορυφαίοι Ρώσοι καλλιτέχνες αλλα και οι Ρώσοι ολιγάρχες. Άλλωστε, ήταν εκείνοι που χορήγησαν με ενα δισεκατομμύριο ρούβλια την ανακαίνιση της μοσχωβίτικης σκηνής.

Ανταπόκριση από τη Μόσχα.

Η χώρα στην κατάψυξη, το ρούβλι στα τάρταρα και το ουκρανικό μέτωπο ξανά «ανοικτό». Η Μόσχα, με άλλα λόγια, σε χορό ροκ-εν-ρολ αλλά –ποιος θα το έλεγε;- και στο χορό της βακχείας. Παρότι «μουδιασμένη» από τον καταποντισμό του νομίσματός της (οι Ρώσοι περιμένουν με κομμένη ανάσα να ξαναζήσουν καταστάσεις που πίστευαν πώς έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί), η ρωσική πρωτεύουσα κατόρθωσε κι ανέβασε θερμοκρασία. Κι αυτό δεν οφείλεται σε πολιτικές αποφάσεις, αλλά σε ένα αμιγώς καλλιτεχνικό γεγονός, που δύσκολα θα προέβλεπες ότι θα εξελισσόταν και στην κοσμικότητα που θα μονοπωλούσε τα media. Ιδίως λόγω του πρωταγωνιστή της. Ο Ελληνας διεθνής σκηνοθέτης Θόδωρος Τερζόπουλος ουδέποτε έχει απασχολήσει κοσμική στήλη.

O Έλληνας σκηνοθέτης δίδαξε τη μέθοδό του στους Ρώσους ηθοποιούς, πριν την παράσταση. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: μεγάλο σωματικό και φωνητικό εκτόπισμα, και άλλου τύπου αναπνοές.

Οι «Βάκχες » ωστόσο που σκηνοθέτησε με κορυφαίους Ρώσους πρωταγωνιστές, μια παράσταση που έγινε sold out με το «καλημέρα» και σημάδεψε με τον ιδεωδέστερο τρόπο την επανεκκίνηση του ιστορικού θεάτρου Στανισλάβσκι (Electrotheatre Stanislavski) μετά από δεκαετίες μαρασμού, δεν είχαν στο κοινό τους απλώς τους κορυφαίους εν ζωή Ρώσους καλλιτέχνες , σκηνοθέτες, εικαστικούς κι ηθοποιούς (όπως ο Μιχάλκοφ, ο Σοκούροφ, ο Βασίλεφ, η Αλα Ντεμίτοβα). Αλλά και μερικούς από τους ισχυρότερους Ρώσους ολιγάρχες με τους σωματοφύλακες και τις καλλονές συζύγους τους, που επισκίασαν ακόμη και την κόρη του Γέλτσιν, την αμφιλεγόμενη «σύγχρονη Τσαρίνα» και την παρουσία υπουργών (Ο Μεντβέντεφ λόγω υποχρεώσεων δεν τα κατάφερε να παραστεί στην πρεμιέρα των δυο δεξιώσεων, πριν και μετά την παράσταση, όπου έρρεαν σαν το Νιαγάρα οι σαμπάνιες).

Έξω από το θέατρο στα εγκαίνιά του, με πρωταγωνίστρια τη μορφή του Στανισλάβσκι.

Οι ολιγάρχες, όμως, που είχαν αποκλείσει την είσοδο του θεάτρου με τα πανάκριβα τεθωρακισμένα οχήματά τους είχαν κάθε λόγω να επιδεικνύονται με τις καλοντυμένες συζύγους τους. Ηταν εκείνοι που έβαλαν το χέρι βαθιά στην τσέπη: συνεισέφεραν με ένα δις ρούβλια για την εκ βάθρων αναγέννηση της κορυφαίας μοσχωβίτικης σκηνής, που ξεκίνησε τη ζωή της το 1884 ως το πρώτο σινεμά της Μόσχας. Η φιλοδοξία του καλλιτεχνικού διευθυντή της Μπορίς Γιουχανάνοφ ήταν το θέατρο να επανεκκινήσει με μια πρόταση που θα συζητάει όλη η Μόσχα. Η έκπληξη ήταν ότι τα κατάφερε ανατρέχοντας στις καταβολές του θεάτρου και στην αρχαία τραγωδία και ζητώντας τη βοήθεια από έναν Ελληνα μετρ. Οταν το ανακοίνωσε, ο ρωσικός Τύπος έπεσε να τον φάει. Τα ερωτήματα ήταν δύο: « Γιατί ξένος σκηνοθέτης;» και «Γιατί τραγωδία και όχι Τσέχοφ ;» Δεν κλονίστηκε. Ζήτησε από τον Τερζόπουλο να δουλέψει με το ρωσικό θίασο την «Ηλέκτρα». Η αντιπρόταση τού Ελληνα σκηνοθέτη ήταν οι «Βάκχες»που επικράτησαν. «Έπρεπε να ξεκινήσει πάλι η σκηνή του «πατριάρχη» τους θεάτρου Στανισλάβσκι με τον Διόνυσο, το θεό του θεάτρου. Ηταν η ώρα της βακχείας, της ενέργειας», εξηγεί ο Τερζόπουλος. Η παράσταση, που αποθέωσε το ρωσικό κοινό και τα εισιτήριά της για τον Ιούνιο είναι προπωλημένα, απασχόλησε το ρωσικό Τύπο ταυτόχρονα με τις ελληνικές εκλογές, αν και η ρωσική κοινωνία ήταν παντελώς απαθής με τις εξελίξεις στην Ελλάδα, πλην μιας χούφτας,η οποία, έντρομη, θεωρεί ότι κατέλαβαν την εξουσία οι κομμουνιστές.

Η Αγαύη της κορυφαίας Αλα Καζακόβα έκανε το κοινό να κρατά την ανάσα του. Συνταρακτική.

Η Ρωσία, υπό μια έννοια, απέκτησε με το θέατρο Στανισλάβσκι μια μικρογραφία της Αβινιόν. Μια σκηνή φεστιβαλικής λογικής με μετακλήσεις από τη διεθνή πρωτοπορία και καλλιτέχνες που δημιουργούν «γεγονότα». Είναι εξαιρετικά ενδεικτικό της συγκεκριμένης τάσης το ό,τι μετά τονΤερζόπουλο φιλοξενεί το Ρομέο Καστελούτσι, το Χάινερ Γκέμπελς αλλά και το Λαρς Φον Τρίερ, ο οποίος θα δοκιμαστεί στο θέατρο!

Ο Θ.Τερζόπουλος φιλοτέχνησε, εκτός από τη σκηνοθεσία, και τις χορογραφίες και τα κοστούμια και τα σκηνικά, ένα γεωμετρημένο μίνιμαλ σύμπαν που ‘’αιμοδοτούσαν’’100 φιάλες με αίμα μετάγγισης.

Καλλιτέχνης που θήτευσε στην «κοιτίδα» του ανατολικογερμανικού θεάτρου, το Berliner Ensemble, ο Έλληνας σκηνοθέτης μέχρι στιγμής έχει εγκαινιάσει τρεις ιστορικές ρωσικές σκηνές.Πριν από το Στανισλάβσκι , το θέατρο Μέγερχολντ,με τους «Πέρσες», και το Αλεξαντρίνσκι (το Εθνικό Θέατρο της Ρωσίας), όπου έδρασαν ο Μέγερχολντ κι ο Γκόγκολ, με τον «Οιδίποδα». Είναι αξιοσημείωτο το ότι ολιγάρχες διαγκωνίζονται για τις θέσεις που φέρεται ότι καθόταν ο Γκόγκολ. Και τις ακριβοπληρώνουν!

Η σχέση πάντως του Τερζόπουλου, που αυτές τις μέρες βρίσκεται στη Μόσχα για ακόμη μια επιτυχία του, την όπερα «Νοσφεράτου» του Ντιμίτρι Κουρλιάνσκι, με το θεάτρο Στανισλάβσκι δεν τερματίστηκε. Ο Γιουχανάνοφ ήδη του ζήτησε να προτείνει το επόμενο έργο. Παρότι την οριστική απάντηση θα τη δώσει τον Δεκέμβριο, δεν κρύβει ότι «θα ήθελα να κάνω ένα Ντοστογέφκσι».

Ο Θ. Τερζόπουλος με τον Μπόρις Γιουχανάνοφ.

Προσεχώς, ξεκινάει τον Κύκλο της Ταιβάν, όπο θα ανεβάσει τις πέμπτες «Βάκχες» του, με 50 τυμπανιστές και Χορό 30 ατόμων. «Τις έκτες «Βάκχες» θα τις κάνω στην Ιταλία και τις έβδομες στην Αφρική. Έτσι, θα κλείσει το τάμα μου στον Διόνυσο», λέει.

Ο Θ. Τερζόπουλος υπέγραψε μια αφίσα των Βακχών για κάθε έναν από τους Ρώσους ηθοποιούς του θιάσου. Η γλώσσα της αφιέρωσης; Τα ελληνικά! Και στην παράσταση άφησε αυτούσια κομμάτια από την ποίηση του Ευριπίδη.

Μετά τη θερινή θεατρική Ακαδημία στην αθηναϊκή βάση του, το θέατρο «Αττις», θα ξεκινήσει τον Κύκλο των ΗΠΑ, παρουσιάζοντας σε δυο σκηνές, στη Φιλαδέλφεια και στη Ν.Υόρκη, την «Αντιγόνη». («Η Αντιγόνη θα είναι μαύρη, γιατί την βλέπω σε γκέτο. Θα είναι η Αντιγόνη των σπιρίτσουαλς»). Στο πλαίσιο των παραστάσεων, ο Μάρκ Μαζάουερ θα πραγματοποιήσει ομιλία με θέμα «Αταφοι νεκροί». Το ίδιο θέμα έχει η ανάθεση συγγραφής ποίησης από το «Αττις» σε 40 νέους έλληνες ποιητές. Και έπονται τα project στην Κίνα...

Δημοφιλή