Τα τελευταία χρόνια η ενασχόληση των εφήβων με τον τζόγο αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας στοιχηματίζουν χρήματα, από έρευνες προκύπτει ότι ποσοστό που φτάνει έως και το 80% των εφήβων έχουν ασχοληθεί με τον τζόγο κάποια στιγμή στη ζωή τους, ενώ ποσοστό περίπου 10-15% βρίσκονται σε κίνδυνο για εξάρτηση από τον τζόγο.
Πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 4.141 μαθητών ηλικίας 11, 13 και 15 ετών ρωτήθηκαν το 2014 σχετικά με τη συχνότητα ενασχόλησης τους με ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη και τον τζόγο. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάζονται ακολούθως για το σύνολο των μαθητών, ανά φύλο, ηλικία, και, όπου είναι δυνατόν, διαχρονικά.
Χρόνος μπροστά στην οθόνη και τζόγος
Οι έφηβοι ρωτήθηκαν για τις ώρες που περνούν την ημέρα –ξεχωριστά για καθημερινές και Σαββατοκύριακα- μπροστά σε διάφορες ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη για την παρακολούθηση ταινιών ή βίντεο (είτε στην τηλεόραση και σε dvd είτε στο ίντερνετ), την ενασχόληση με ηλεκτρονικά παιχνίδια (video games) και την ενασχόληση με ηλεκτρονικές συσκευές (ηλεκτρονικό υπολογιστή, έξυπνο κινητό, ταμπλέτα κτλ.) για άλλους λόγους, όπως συγγραφή εργασίας, αναζήτηση πληροφοριών, κοινωνική δικτύωση, επικοινωνία με φίλους κτλ.
Αν και το νομικό πλαίσιο στις περισσότερες χώρες δεν επιτρέπει στους εφήβους να στοιχηματίζουν χρήματα, από έρευνες προκύπτει ότι ποσοστό που φτάνει έως και το 80% των εφήβων έχουν ασχοληθεί με τον τζόγο κάποια στιγμή στη ζωή τους, ενώ ποσοστό περίπου 10-15% βρίσκονται σε κίνδυνο για εξάρτηση από τον τζόγο
Κύρια ευρήματα σχετικά με την ενασχόληση των εφήβων με τα ηλεκτρονικά μέσα και τον τζόγο:
- Περισσότεροι από τους μισούς εφήβους ηλικίας 11-13-15 ετών (54,5%) ανέφεραν ότι περνούν, κατά μέσο όρο, τουλάχιστον 5 ώρες την ημέρα σε ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη, σε υψηλότερο ποσοστό τα αγόρια (60, 3%) συγκριτικά με τα κορίτσια (48,7%).
- Tα Σαββατοκύριακα οι έφηβοι αναφέρουν ότι, συνολικά, αφιερώνουν στην οθόνη κατά μέσο όρο 2,5 ώρες περισσότερο συγκριτικά με τις καθημερινές (περίπου 8 ώρες).
- Τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα παρακολουθούν ταινίες ή βίντεο 3 στους πέντε εφήβους (59,7%), παίζει ηλεκτρονικά παιχνίδια ένας στους τρεις (36,1%) και περνούν χρόνο στην οθόνη για άλλους λόγους 2 στους πέντε εφήβους (43,4%)
- Οι 15χρονοι αναφέρουν ενασχόληση με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή άλλη συσκευή για ενημέρωση, κοινωνική δικτύωση κτλ για τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό από τους μαθητές μικρότερης ηλικίας. Οι 13χρονοι αναφέρουν σε υψηλότερο ποσοστό (43,7%) ενασχόληση με ηλεκτρονικά παιχνίδια σε σύγκριση τόσο με τους μικρότερους (27,8%) όσο και με τους μεγαλύτερους (36,4%) εφήβους.
- Διαχρονικά, δεν μεταβάλλεται σημαντικά το ποσοστό των εφήβων που αφιερώνουν τουλάχιστον 2 ώρες την ημέρα σε κάποιο ηλεκτρονικό μέσο, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, ο χρόνος που αφιερώνεται στο διαδίκτυο και τα βιντεοπαιχνίδια τείνει να «αντικαθιστά» τον χρόνο παρακολούθησης τηλεόρασης και βίντεο.
- Συμπτώματα εξάρτησης εμφανίζει 1 στους 7 μαθητές ηλικίας 15 ετών (14,1%), σε παρόμοια ποσοστά αγόρια και κορίτσια.
- Δύο στους πέντε 15χρονους εφήβους (43,5%) έχουν στοιχηματίσει χρήματα τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό τα αγόρια (68,0%) από ό,τι τα κορίτσια (21,0%), ενώ ποσοστό 13,8% ανέφεραν ότι έχουν στοιχηματίσει περισσότερες από 20 φορές στη ζωή τους.
- Ποσοστό 6,7% των 15χρονων εφήβων βρίσκονται σε κίνδυνο για προβληματική ενασχόληση με τον τζόγο ενώ ποσοστό 2,3% εμφανίζει ήδη προβληματική ενασχόληση Τα παραπάνω ποσοστά για τα αγόρια ανέρχονται σε 12,1% και 4,2%, αντίστοιχα.
Η «Έρευνα για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων μαθητών» διεξάγεται στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος «Health Behaviour in School-Aged Children» υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. H έρευνα επαναλαμβάνεται ανά τετραετία σε περισσότερες από 40 χώρες παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τον τρόπο ζωής των εφήβων και τους κινδύνους που απειλούν την υγεία τους. Οι πληροφορίες αυτές κατευθύνουν τις πολιτικές πρόληψης των κρατών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Στη χώρα μας το πρόγραμμα πραγματοποιείται από το ΕΠΙΨΥ από το 1998 με την επιστημονική ευθύνη της Ομοτ. Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κας A. Κοκκέβη. Στην έρευνα του 2014 συμμετείχε πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 4.141μαθητών εφηβικής ηλικίας (ΣΤ΄ Δημοτικού, Β΄ Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου) από 245 σχολικές μονάδες. Οι μαθητές απάντησαν σε ανώνυμο ερωτηματολόγιο που συμπλήρωσαν μέσα στις τάξεις τους. Η έρευνα υλοποιήθηκε χάρη στη μερική οικονομική ενίσχυση από τη UNICEF και στην εθελοντική συμβολή μελών και φοιτητών ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας.