Δεν ήμουν σίγουρος πώς να γράψω αυτό το blog, αλλά νιώθω πως πρέπει να το κάνω καθώς συναντάω καθημερινά αυτό το θέμα. Μιλάω συχνά σε παιδιά στα σχολεία και σε επιχειρήσεις και σε αυτές τις περιπτώσεις είμαι χαρούμενος όταν μιλάω για την αναπηρία μου.
Μπορείτε να διαβάσετε για την αναπηρία μου και πώς μου συνέβη σε προηγούμενο blog. Χαίρομαι να μοιράζομαι την ιστορία μου για την αναπηρία μου αλλά σας παρακαλώ μην έρχεστε κατευθείαν πάνω μου ρωτώντας «τι σου συμβαίνει;» ή «τι έγινε;».
Τέτοιου είδους ερωτήσεις έρχονται περισσότερο από «ενήλικα» τμήματα του κοινού. Τα παιδιά γενικά δεν ρωτάνε τέτοια πράγματα, αλλά συχνά τα βλέπω να σταματούν και να με κοιτάνε. Θέλω να το αλλάξω αυτό, καθώς είναι αγένεια και δεν πρέπει να συμβαίνει. Κάθε ένας που έχει μια αναπηρία έχει αμέτρητες ιστορίες για το πώς αντιδρούν οι άνθρωποι γύρω τους, κάποιες καλές και κάποιες όχι και τόσο καλές.
Να λοιπόν η λίστα μου με τα κορυφαία πέντε πράγματα που δεν πρέπει να πείτε σε ένα άτομο που είναι σε αναπηρικό καρότσι:
«Πρόσεχε, μπορεί να σε πατήσει»
Ένα από τα μεγάλα ζητήματα που αντιμετωπίζω, και ένα που συμβαίνει αρκετά συχνά, είναι ότι οι άνθρωποι τραβάνε το παιδί τους στην άκρη όταν πλησιάζω και λένε: «Πρόσεξε, μπορεί να σε πατήσει». Όχι! Όχι! Δε θα πατήσω το παιδί ή το εγγόνι σας, είναι ασφαλή και μπορούν να περπατάνε δίπλα μου στο δρόμο δίχως άγχος.
Ακόμα δεν καταλαβαίνω γιατί το κάνουν αυτό οι άνθρωποι. Δε σημαίνει ότι θα στρίψω αριστερά για να πέσω ηθελημένα πάνω στο παιδί σας στο δρόμο. Κατά τη γνώμη μου, αυτό δημιουργεί εσφαλμένες αντιλήψεις στα παιδιά για τους ανθρώπους με αναπηρία, τις οποίες θα έχουν για μια ζωή.
Όσο η εκπαίδευση συνεχίζεται στο κομμάτι της αναπηρίας και η γνώση για την αναπηρία αυξάνεται, οι άνθρωποι βλέπουν όλο και περισσότερα άτομα με αναπηρία τριγύρω. Η άλλη όψη αυτού είναι πως βλέπουμε περισσότερους ανθρώπους να λένε ακατάλληλα πράγματα σε ανάπηρους ανθρώπους.
Περίπου 20% των Αυστραλών έχουν κάποια αναπηρία και 40% αυτών ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο τα τελευταία 30-40 χρόνια, αλλά ακόμα έχουμε μεγάλο δρόμο να καλύψουμε.
«Λυπάμαι, δε μπορείτε να μπείτε εδώ»
Το νούμερο δύο στη λίστα των πραγμάτων που δεν πρέπει να λέμε σε ένα άτομο σε αναπηρικό καρότσι είναι: «Λυπάμαι, δε μπορείτε να μπείτε εδώ γιατί είστε σε αναπηρικό καρότσι». Κάτι τέτοιο δε θα έπρεπε να λέγεται ποτέ, καθώς είναι παράνομο να αποκλείεις κάποιον ή να του αρνείσαι την είσοδο.
Το «Λυπάμαι, δε μπορείτε να κάνετε αυτή τη δραστηριότητα γιατί είστε σε αναπηρικό καροτσάκι» είναι άλλη μια φράση που ακούω τακτικά και δε θα έπρεπε να συμβαίνει. Όλοι οι χώροι και οι δραστηριότητες θα έπρεπε να είναι προσβάσιμοι και να μην αποκλείουν κανένα. Όταν ακούω κάτι τέτοιο, είναι πιο πιθανό να θέλω να μπω μέσα ή να κάνω τη δραστηριότητα για να αποδείξω ότι μπορώ.
«Μην πίνεις και οδηγείς»
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ήμουν έξω με φίλους και άκουσα διάφορα σχόλια που δε θα 'πρεπε να προκύπτουν σε μια συζήτηση. Ένα παράδειγμα: μην πίνεις και οδηγείς. Την ακούω συχνά αυτή τη φράση όταν είμαι με φίλους και έχω ένα ποτό στο χέρι μου. Πολλοί άνθρωποι κάνουν αυτό το «αστείο» ακόμα, ότι δηλαδή «οδηγώ» το αναπηρικό μου καρότσι, ακόμα κι όταν κρατάω ένα ποτήρι νερό. Συμπέρασμα, δεν είναι αστείο σε καμία των περιπτώσεων.
«Μην τρέχεις»
«Μην τρέχεις» ή «μην αναπτύσσεις ταχύτητα». Απλώς κουνάω το κεφάλι μου σε ένα τέτοιο σχόλιο και όσο μεγαλώνω θυμώνω όλο και περισσότερο, όταν το ακούω. Δεν είμαι υποχρεωμένος να το ακούω, δεν είναι αστείο και όχι, το αναπηρικό καρότσι μου δεν είναι αυτοκίνητο και δεν έχει μηχανή, οπότε σας παρακαλώ μην το λέτε σε κανένα.
«Πώς το έπαθες;»
Συχνά έρχονται άγνωστοι σε μένα άνθρωποι στο δρόμο ή σε κάποια εκδήλωση και μου πιάνουν κουβέντα με αυτή την ατάκα. Όχι «Γεια σου» ή «Γεια», ή έστω μια χαλαρή συζήτηση πριν ρωτήσουν. Αν ρωτήσεις «μου επιτρέπεις να ρωτήσω τι συνέβη», τότε είναι πιο πιθανό να απαντήσω σωστά ή ευγενικά. Αν έρθεις κατά πάνω μου, δείξεις με το δάχτυλό σου τα πόδια μου και ρωτήσεις τι συνέβη, είναι πιο πιθανό να πάρεις μια αγενή απάντηση. Μετά θα πρέπει να εξηγήσω γιατί έδωσα μια τέτοια απάντηση και οι άνθρωποι συχνά δεν καταλαβαίνουν με ποιο τρόπο υπήρξαν αγενείς.
Άλλο ένα παράδειγμα προς αποφυγή. Μη μιλάτε με τους ανθρώπους της παρέας μου για μένα αντί να έρχεστε ευθέως σε μένα όταν κάθομαι εκεί δίπλα. Αυτό είναι απίστευτα αγενές. Μου συμβαίνει περισσότερες φορές όταν είμαι στο εξωτερικό, όπου οι άνθρωποι νομίζουν ότι οι φίλοι μου είναι η καριέρα μου, αλλά τους μιλάνε στα αγγλικά, όταν μιλάω ελάχιστα την τοπική γλώσσα.
Το να λες κάτι από τα παραπάνω σε ένα άτομο που είναι σε αναπηρικό καροτσάκι δεν είναι αστείο σε καμία περίσταση. Όπως και να το πεις, είναι απλώς αγένεια και κανείς δε θέλει να ακούει κάποιον να κάνει αστεία εις βάρος του ή να τους μιλά με αγένεια.
Θα μπορούσα να συνεχίσω για πολλή ώρα με αυτά που έχω ακούσει από τους ανθρώπους, αλλά προς το παρόν θα το αφήσω για μελλοντικά blogs. Οπότε πριν πείτε ένα «αστείο ανέκδοτο» σε ένα άτομο σε αναπηρικό καρότσι, σκεφθείτε το καλά, γιατί ίσως να είναι πολύ αγενές.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στη Huffington Post Australia και μεταφράστηκε στα ελληνικά.