Νέα ερωτηματικά για τον σχηματισμό της Σελήνης λόγω μεγάλων συγκεντρώσεων μετάλλων σε κρατήρες

Νέα ευρήματα αλλάζουν τα δεδομένα.
.
.
NASA

Η ζωή στη Γη δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη Σελήνη, καθώς διατηρεί τον άξονα περιστροφής του πλανήτη μας σταθερό- κάτι που, με τη σειρά του, ελέγχει τις εποχές και ρυθμίζει το κλίμα. Ωστόσο υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες ως προς το πώς σχηματίστηκε η Σελήνη: Η δημοφιλέστερη υπόθεση είναι πως σχηματίστηκε από τη σύγκρουση ενός σώματος στο μέγεθος του Άρη με τη Γη- και συγκεκριμένα με το ανώτερο τμήμα του φλοιού, που είναι σχετικά φτωχό σε μέταλλα. Ωστόσο νέα έρευνα υποδεικνύει πως το υπέδαφος της Σελήνης είναι πλουσιότερο σε μέταλλα από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως- παρέχοντας έτσι νέα δεδομένα τα οποία αλλάζουν το «τοπίο».

Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Earth and Planetary Science Letters ρίχνει νέο φως όσον αφορά στη σύνθεση της σκόνης που βρίσκεται στον πυθμένα των κρατήρων της Σελήνης. Με επικεφαλής τον Εσάμ Χέγκι, τα μέλη της ομάδας του οργάνου Mini-RF (Miniature Radio Frequency) στο LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter) χρησιμοποίησαν ραντάρ για την ανάλυση της σκόνης, και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως το υπέδαφος ίσως να είναι πλουσιότερο σε μέταλλα από ό,τι πιστευόταν ως τώρα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η σκόνη στους κρατήρες είναι στην πραγματικότητα υλικά που έχουν εκτιναχθεί από κάτω από την επιφάνεια της Σελήνης σε πτώσεις μετεωριτών. Συγκρίνοντας το περιεχόμενο μετάλλου στον πυθμένα μεγαλύτερων και βαθύτερων κρατήρων με αυτό σε μικρότερους και πιο ρηχούς, η ομάδα διαπίστωσε υψηλότερες συγκεντρώσεις σε βαθύτερους κρατήρες.

Η καταγεγραμμένη συγκέντρωση μετάλλου στο υπέδαφος παίζει ρόλο όσον αφορά στην κατανόηση της Σελήνης: Η «συμβατική» θεωρία είναι πως πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια έλαβε χώρα σύγκρουση μεταξύ της Γης και ενός πρωτοπλανήτη ονόματι «Θεία». Οι περισσότεροι επιστήμονες εκτιμούν πως η σύγκρουση αυτή είχε ως αποτέλεσμα να εκτιναχθεί σε τροχιά μεγάλο μέρος του φτωχού σε μέταλλα ανώτερου φλοιού της Γης, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό της Σελήνης. Ωστόσο υπάρχει ένα πρόβλημα στη θεωρία αυτή: Η Σελήνη έχει υψηλότερη συγκέντρωση οξειδίων του σιδήρου από τη Γη.

Η έρευνα αυτή είναι σημαντική από την άποψη πως παρέχει στοιχεία για έναν τομέα της Σελήνης που δεν έχει μελετηθεί συχνά, και δείχνει πως ενδεχομένως να υπάρχει μια ακόμα μεγαλύτερη συγκέντρωση μετάλλου βαθύτερα κάτω από την επιφάνεια. Είναι πιθανόν, λένε οι ερευνητές, πως η αναντιστοιχία μεταξύ της συγκέντρωσης σιδήρου στον φλοιό της Γης και στη Σελήνη να είναι ακόμα μεγαλύτερη από αυτό που νόμιζαν οι επιστήμονες, κάτι το οποίο δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με το πώς σχηματίστηκε η Σελήνη.

Εάν η Σελήνη είναι πιο πλούσια σε μέταλλα από τη Γη, τότε αμφισβητείται η θεωρία πως περιέχει τμήματα του φλοιού και του μανδύα τα οποία εκτινάχθηκαν σε τροχιά. Μια μεγαλύτερη συγκέντρωση κοιτασμάτων μετάλλου μπορεί να σημαίνει πως πρέπει να διερευνηθούν και άλλες θεωρίες για τον σχηματισμό της. Ίσως η σύγκρουση με τη Θεία να ήταν πιο καταστροφική για τη Γη, με αποτέλεσμα να εκτιναχθούν σε τροχιά τμήματα που βρίσκονταν ακόμα βαθύτερα- ή ίσως η σύγκρουση να έλαβε χώρα όταν η Γη ήταν ακόμα νέα και καλυμμένη από έναν ωκεανό μάγματος. Εναλλακτικά, περισσότερο μέταλλο ίσως να υποδείκνυε μια πολύπλοκη ψύχρανση μιας αρχαίας ρευστής επιφάνειας της Σελήνης, όπως θεωρούν αρκετοί επιστήμονες.

Σύμφωνα με τον Χέγκι, εάν κατανοηθεί καλύτερα η περιεκτικότητα του υπεδάφος της Σελήνης σε μέταλλο, οι επιστήμονες θα μπορέσουν να απαντήσουν καλύτερα σε ερωτήματα για τον σχηματισμό της, την εξέλιξή της και το πώς συμβάλλει στο να παραμένει η Γη κατοικήσιμη.

«Το ηλιακό μας σύστημα και μόνο έχει πάνω από 200 φεγγάρια- η κατανόηση του κρίσιμου ρόλου που παίζουν αυτά τα φεγγάρια στον σχηματισμό και την εξέλιξη των πλανητών γύρω από τους οποίους κινούνται μπορεί να μας δώσει βαθύτερες γνώσεις όσον αφορά στο πώς και πού μπορεί να δημιουργηθούν συνθήκες για ζωή πέρα από τη Γη- και πώς θα μπορούσε να μοιάζει αυτή».

Δημοφιλή