Πώς οι άνθρωποι δάμασαν τη φωτιά: Νέα μελέτη πάνω στην ανακάλυψη που άλλαξε τον ρου της ανθρώπινης ιστορίας

Πώς οι άνθρωποι δάμασαν τη φωτιά: Νέα μελέτη πάνω στην ανακάλυψη που άλλαξε τον ρου της ανθρώπινης ιστορίας
A migrant girl plays near the fire, by a tent, on the makeshift camp, at the northern Greek border point of Idomeni, Greece, Sunday, April 17, 2016. More than 11,000 people have been stuck here for more than a month amid hopes that the border would reopen. (AP Photo/Amel Emric)
A migrant girl plays near the fire, by a tent, on the makeshift camp, at the northern Greek border point of Idomeni, Greece, Sunday, April 17, 2016. More than 11,000 people have been stuck here for more than a month amid hopes that the border would reopen. (AP Photo/Amel Emric)
ASSOCIATED PRESS

Πολλοί την θεωρούν, απόλυτα δικαιολογημένα, την αυγή της τεχνολογίας: Το «δάμασμα» της φωτιάς από τον άνθρωπο ήταν αυτό που άλλαξε την πορεία της ιστορίας- για την ακρίβεια, σήμανε στην ουσία την έναρξή της. Ωστόσο, το πώς αυτό συνέβη ακριβώς αποτελεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια αντικείμενο έντονων επιστημονικών (και μη- άλλωστε, έχει αποτελέσει θέμα ακόμα και κινηματογραφικών ταινιών και heavy metal τραγουδιών) διαφωνιών.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Γιούτα θεωρούν ότι έχουν βρει την απάντηση: Σε paper το οποίο δημοσιεύθηκε στο Evolutionary Anthropology, ο Κρίστοφερ Πάρκερ, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο τμήμα Ανθρωπολογίας του πανεπιστημίου και οι συνάδελφοί του, εκτιμούν ότι οι πρόγονοί μας άρχισαν να βασίζονται/ αξιοποιούν τη φωτιά λόγω του περιβάλλοντος της Αφρικής, το οποίο γινόταν όλο και πιο εύφλεκτο- δηλαδή, όπως θα λέγαμε σήμερα, αυξανόταν όλο και περισσότερο ο κίνδυνος πυρκαγιάς, πριν από 2 με 3 εκατ. χρόνια.

Ειδικότερα, καθώς το περιβάλλον γινόταν όλο και πιο ξηρό και οι πυρκαγιές από φυσικά αίτια γίνονταν πιο συχνές, οι αρχαίοι άνθρωποι άρχισαν να τις εκμεταλλεύονται για να αναζητούν και να ετοιμάζουν τροφή πιο αποτελεσματικά.

Επίσης, χάρη στις δυνατότητες που τους παρείχε η φωτιά, τόσο από πλευράς πόρων, όσο και από πλευράς προστασίας (απέναντι στα άγρια ζώα ή/ και ως μέσου φωτισμού), οι πρόγονοί μας ήταν ικανοί να ταξιδεύουν πιο μακριά και να επεκταθούν/ εξαπλωθούν και σε άλλες περιοχές.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα στο PhysOrg, μέχρι τώρα, οι περισσότερες θεωρίες βασίζονταν στην υπόθεση ότι ο άνθρωπος έφτασε να βασίζεται στη φωτιά λόγω ενός ατυχήματος, που προέκυψε εξαιτίας κάποιου άλλου γεγονότος, παρά ως μεμονωμένου/ συγκεκριμένου περιστατικού. Μία από αυτές, για παράδειγμα, είναι ότι η φωτιά προέκυψε λόγω τυχαίου χτυπήματος που δημιούργησε σπίθα, βάζοντας φωτιά σε κοντινό θάμνο.

«Το πρόβλημα που προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε είναι ότι οι άλλες υποθέσεις δεν είναι ικανοποιητικές. Η χρήση της φωτιάς είναι τόσο κρίσιμη για τη βιολογία μας, που μοιάζει απίθανο να μην την εκμεταλλεύτηκαν οι πρόγονοί μας» αναφέρει σχετικά η Κρίστεν Χοκς, διακεκριμένη ανθρωπολόγος και ένα εκ των μελών της ομάδας που πραγματοποίησε την έρευνα.

«Όλα αλλάζουν από τη φωτιά, ρίξτε μια ματιά στα βιβλία και στα έπιπλα που βρίσκονται στο δωμάτιο. Έχουμε παντού γύρω μας τα παράγωγα της φωτιάς» τονίζει ο Κρίστοφερ Πάρκερ.

Αναδημιουργώντας το τροπικό κλίμα και τη βλάστηση πριν 2-3 εκατ. χρόνια, οι ερευνητές συνέθεσαν μια σειρά στοιχείων για τη διαμόρφωση των συνθηκών του εν λόγω σεναρίου. Όπως διαπιστώθηκε, καθώς το οικοσύστημα γινόταν όλο και πιο ξηρό, και οι διακυμάνσεις αυξάνονταν, πολλοί αρχαίοι άνθρωποι προσαρμόστηκαν στο να τρώνε φυτά και γενικότερα τροφή που είχαν καεί/ μαγειρευτεί από φωτιές – στην ουσία χρησιμοποιούσαν τα οφέλη που παρείχε η φωτιά κατά τη συλλογή τροφής.

Δημοφιλή