Ο επιστήμονας πίσω από το πρώτο εμβόλιο Covid-19 που εμφάνισε αποτελεσματικότητα άνω του 90% στις ενδιάμεσες κλινικές δοκιμές λέει ότι είναι πεπεισμένος ότι το προϊόν του μπορεί να «εξαλείψει τον ιό πάνω από το κεφάλι μας» και να τερματίσει την πανδημία που έχει κρατήσει όμηρο ολόκληρο τον πλανήτη το 2020.
Η έλλειψη λεπτομερειών και δεδομένων σχετικά με τις τρέχουσες δοκιμές του εμβολίου έχει αφήσει αναπάντητα ερωτήματα όπως πόση διάρκεια θα έχει η ανοσία που παρέχει, εάν είναι επίσης αποτελεσματικό σε ασυμπτωματικούς ασθενείς κ.ά.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στον βρετανική εφημερίδα Guardian, ο διευθύνων σύμβουλος της BioNTech, Ουγούρ Σαχίν, εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος. «Εάν το ερώτημα είναι αν μπορούμε να σταματήσουμε αυτήν την πανδημία με αυτό το εμβόλιο, τότε η απάντησή μου είναι: ναι, γιατί πιστεύω ότι ακόμη και η προστασία μόνο από συμπτωματικούς ασθενείς θα έχει δραματική επίδραση», δηλώνει ο Σαχίν.
Μέχρι να αποκαλυφθούν τα αποτελέσματα της δοκιμής, ο επιστήμονας δεν ήταν σίγουρος αν το εμβόλιο του θα προκαλούσε αρκετά ισχυρή αντίδραση από το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα. «Ηταν πιθανό ο ιός να μην στοχοποιείται πραγματικά από το εμβόλιο, να μπαίνει στα κύτταρα και να συνεχίζει να κάνει τους ανθρώπους άρρωστους. Γνωρίζουμε τώρα ότι τα εμβόλια μπορούν να νικήσουν αυτόν τον ιό», τονίζει.
Ενώ οι τρέχουσες δοκιμές του εμβολίου των BioNTech/Pfizer δεν θα αποδείξουν επίσημα ότι εμποδίζει τη μετάδοση του ιού, σε αντίθεση με το να σταματήσει απλώς την ασθένεια από τα μολυσμένα άτομα, ο 55χρονος λέει ότι τα υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας τον οδηγούν στην υπόθεση πως κάτι τέτοιο είναι πιθανό και απόλυτα εφικτό.
Η BioNTech, μια εταιρεία που ιδρύθηκε το 2008 από τους Γερμανούς επιστήμονες (και παντρεμένο ζευγάρι), Ουγούρ Σαχίν και Εζλέμ Τουρέτσι, καθώς και τον Αυστριακό ογκολόγο, Κριστόφ Χούμπερ, ανέπτυξε το εμβόλιο με μια πειραματική μέθοδο γνωστή ως mRNA.
Ενώ τα συμβατικά εμβόλια λαμβάνουν γενετικές πληροφορίες από έναν ιό και τις καλλιεργούν σε ανθρώπινο κύτταρο, η μέθοδος mRNA απαιτεί απλώς τον γενετικό κώδικα του ιού, μειώνοντας έτσι τη διαδικασία παραγωγής κατά σχεδόν τρεις μήνες.
Η εξειδίκευση της Pfizer με εμβόλια μαζικής αγοράς και η γρήγορη δράση από τις ρυθμιστικές αρχές βοήθησαν στην επιτάχυνση της διαδικασίας ανάπτυξης του εμβολίου σε μόλις 10 μήνες και όχι σε χρόνια, εξηγεί ο Σαχίν. «Δεν υπήρχε πρακτικά χρόνος αναμονής. Φανταστείτε ότι θέλετε να περάσετε από το ένα άκρο του Λονδίνου στο άλλο και υπάρχουν παντού κυκλοφοριακές δυσκολίες. Θα χρειαστείτε μισή μέρα. Για το έργο μας, οι δρόμοι ήταν άδειοι», περιγράφει.
Το πιο αποτελεσματικό υποψήφιο εμβόλιο που προέκυψε από τις δοκιμές της εταιρείας, συνεχίζει ο Σαχίν, επιτέθηκε στον κορονοϊό «με περισσότερους από έναν τρόπους».
«Το εμβόλιο εμποδίζει την πρόσβαση της Covid-19 στα κύτταρα μας. Αλλά ακόμη και αν ο ιός καταφέρει να βρει μια διέξοδο, τότε τα Τ-κύτταρα τον χτυπούν και τον εξαλείφουν. Εχουμε εκπαιδεύσει πολύ καλά το ανοσοποιητικό σύστημα για να τελειοποιήσουμε αυτές τις δύο αμυντικές κινήσεις. Γνωρίζουμε τώρα ότι ο ιός δεν μπορεί να αμυνθεί έναντι αυτών των μηχανισμών» διευκρινίζει.
Ορισμένες κρίσιμες ερωτήσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου θα απαντηθούν μόνο τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, λέει ο Σαχίν. Η βεβαιότητα εάν μπορεί επίσης να σταματήσει τις ασυμπτωματικές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί έως και ένα χρόνο για να προκύψει.
Περαιτέρω πληροφορίες για το εάν το εμβόλιο προσφέρει διαφορετικά επίπεδα προστασίας σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, λέει, αναμένονται σε περίπου τρεις εβδομάδες. Οι ενδιάμεσες δοκιμές δεν έχουν ακόμη αποδείξει πλήρως εάν το εμβόλιο λειτουργεί διαφορετικά σε άτομα από διαφορετικές εθνοτικές ομάδες.
Ο Σαχίν ελπίζει ότι όσοι εθελοντές έλαβαν το εμβόλιο σε πειραματικό στάδιο, μέσω δύο ενέσεων στον βραχίονα εντός τριών εβδομάδων, θα είναι άνοσοι από τον κορονοϊό για τουλάχιστον ένα χρόνο.
«Εχουμε μόνο έμμεσες ενδείξεις μέχρι τώρα σχετικά με τη διάρκεια της ανοσίας. Μελέτες ασθενών με Covid-19 έδειξαν ότι εκείνοι με ισχυρή ανοσοαπόκριση εξακολουθούν να έχουν αυτήν την απόκριση μετά από έξι μήνες. Θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα μπορούσαμε να είμαστε ασφαλείς για τουλάχιστον ένα χρόνο» αναφέρει ενώ δεν αποκλείει ότι οι ενέσεις Covid-19 θα πρέπει να «συμπληρώνονται» ετησίως, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να εμβολιαζόμαστε κάθε χρόνο.
Οι μετοχές της BioNTech αυξήθηκαν μετά την ανακοίνωση της περασμένης Δευτέρας, με τη συνολική αξία της να έχει εκτιναχθεί τώρα στα 21,9 δισ. δολάρια. Αλλά ο Σαχίν υπογραμμίζει ότι τέτοια ποσά είναι απλώς «αριθμοί σε κομμάτια χαρτιού» προς το παρόν.
«Θα έρθει ένα σημείο που θα μπορούμε να σκεφτούμε τι θα κάνουμε με τα χρήματά μας», δηλώνει. «Συνήθως οι άνθρωποι που έχουν δημιουργήσει κάτι νέο ενδιαφέρονται να δημιουργήσουν κάτι νέο ξανά. Πρέπει να βρούμε μόνοι μας τι είναι αυτό, είτε πρόκειται για ίδρυμα είτε για συγκεκριμένο πρότζεκτ».
Ερωτηθείς αν έχει ιδιωτικά πάθη ή χόμπι στα οποία θα υποκύψει όταν το εμβόλιο βγει στην αγορά, ο Σαχίν ξαφνιάζει με την απάντησή του: «Είμαστε καθαρόαιμοι επιστήμονες. Αγαπάμε τη δουλειά μας και μας αρέσει να μιλάμε γι ’αυτό. Η δουλειά δεν είναι ποτέ άγχος για μας, δεν είναι κάτι από το οποίο προσπαθούμε να κάνουμε ένα διάλειμμα».
Παράλληλα, επιμένει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να να αντικαταστήσει το ποδήλατο που χρησιμοποιεί για την καθημερινή του μετακίνηση τα τελευταία 15 χρόνια.
Μετά από τα ευχάριστα νέα που έμαθαν μέσω τηλεφώνου το βράδυ της Κυριακής, το ζεύγος Σαχίν-Τουρέτσι «γιόρτασε λίγο».
«Η σύζυγός μου και εγώ καθίσαμε, μιλήσαμε ο ένας στον άλλο και φτιάξαμε τσάι. Η ανακούφιση ήταν ένα πολύ καλό συναίσθημα» προσθέτει ο Γερμανός με τούρκικη καταγωγή επιστήμονας.
Αμφότεροι από το ζευγάρι, το οποίο γνωρίστηκε στο πανεπιστήμιο και είναι παντρεμένο από το 2002, είναι παιδιά Τούρκων μεταναστών που μετακόμισαν στη Γερμανία στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Ομως, ο Σαχίν απορρίπτει την ιδέα ότι αυτός ή ο σύντροφός του θα μπορούσαν να γίνουν πρότυπα για μια γενιά Γερμανών με μεταναστευτικό υπόβαθρο.
«Δεν είμαι σίγουρος ότι το θέλω πραγματικά. Νομίζω ότι χρειαζόμαστε ένα παγκόσμιο όραμα που δίνει σε όλους ίσες ευκαιρίες. Η νοημοσύνη κατανέμεται εξίσου σε όλες τις εθνικότητες, αυτό δείχνουν όλες οι μελέτες. Ως κοινωνία πρέπει να αναρωτηθούμε πώς μπορούμε να δώσουμε σε όλους την ευκαιρία να συνεισφέρουν. Είμαι ένα τυχαίο παράδειγμα κάποιου με ιστορικό μετανάστευσης. Θα μπορούσα να είμαι εξίσου Γερμανός ή Ισπανός» καταλήγει, παραδίδοντας μαθήματα ήθους.
Πηγή: Guardian