Δημοσιοποίηση επιστολών του Τόνι Μπλερ στον Τζορτζ Μπους για το Ιράκ

Δημοσιοποίηση επιστολών του Τόνι Μπλερ στον Τζορτζ Μπους για το Ιράκ
U.S. President George W. Bush (L) and British Prime Minister Tony Blair walk together from their meeting at the U.S. Embassy in Brussels, February 22, 2005. REUTERS/Kevin Lamarque/File Photo
U.S. President George W. Bush (L) and British Prime Minister Tony Blair walk together from their meeting at the U.S. Embassy in Brussels, February 22, 2005. REUTERS/Kevin Lamarque/File Photo
Kevin Lamarque / Reuters

Ο Τόνι Μπλερ υποσχέθηκε στον Τζορτζ Μπους Τζούνιορ ότι «θα είμαι μαζί σου, όπως και να έχει» στην εισβολή στο Ιράκ, δείχνουν νέα στοιχεία που αποκαλύπτει η επίσημη βρετανική έρευνα (Chilcot Inquiry).

Η δέσμευση του Βρετανού πρωθυπουργού- η οποία θα αντιμετωπιστεί από επικριτές ως «εν λευκώ» δέσμευση για στρατιωτική υποστήριξη της ενέργειας, που έγινε με επικεφαλής τις ΗΠΑ- εκφράστηκε οκτώ μήνες πριν την έναρξη της σύγκρουσης τον Μάρτιο του 2003.

Τα λόγια του Μπλερ δημοσιοποιήθηκαν πλήρως για πρώτη φορά σε ένα από 30 διαφορετικά σημειώματα, χειρόγραφες επιστολές, emails και memos που απεστάλησαν στον Αμερικανό πρόεδρο πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εισβολή.

Όπως δείχνουν, μετά την 9/11, οι Μπους και Μπλερ ήταν σε στενή, συχνά προσωπική επαφή, σχετικά με το πώς θα έπεφτε το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν και θα απομακρυνόταν η φερόμενη απειλή των όπλων μαζικής καταστροφής που υποτίθεται ότι είχε.

Οι απαντήσεις του Μπους δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, αλλά τα σημειώματα του Μπλερ δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Κανονικά τέτοια μηνύματα δεν δημοσιοποιούνται για δεκαετίες, ωστόσο ο Σερ Τζων Τσίλκοτ, επικεφαλής της έρευνας, «κέρδισε τη μάχη» με την κυβέρνηση, τις υπηρεσίες ασφαλείας και τη Ντάουνινγκ Στριτ για την δημοσιοποίησή τους.

12 Σεπτεμβρίου 2001

«Πολλοί θα ρωτήσουν: Ποιο είναι το επόμενο στάδιο αυτού του κακού; Ποια η δυνατότητά τους να αποκτήσουν βιολογικά, χημικά και άλλα όπλα μαζικής καταστροφής (ΟΜΚ) ; Ξέρουμε πως υπάρχουν χώρες και άτομα που εμπορεύονται ΟΜΚ και/ ή προσπαθούν να αποκτήσουν. Χρειαζόμαστε ένα εύρος κυρώσεων και πίεση για να σταματήσει αυτό. Κάποιες από αυτές θα απαιτήσουν δράση που θα επικριθεί. Αλλά είναι καλύτερο να δράσουμε τώρα και να εξηγήσουμε και δικαιολογήσουμε τις πράξεις μας παρά να αναβάλουμε μέχρι να λάβει χώρα κάποια άλλη, ίσως ακόμα χειρότερη καταστροφή»

11 Οκτωβρίου 2001

Σε σημείο με τίτλο «Extending War Aims», ο Μπλερ έγραψε ότι υπάρχει «πραγματική προθυμία στη Μέση Ανατολή για να απομακρυνθεί ο Σαντάμ, αλλά μεγάλη αντίθεση στο να το μπλέξουμε αυτό με την τρέχουσα επιχείρηση» στο Αφγανιστάν.

Η ιδέα μιας «Φάσης 2» στον πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας, ήταν «επώδυνη...επειδή φαίνεται να επιβεβαιώνει την προπαγάνδα του μπιν Λάντεν ότι πρόκειται για τη Δύση εναντίον της Ανατολής».

Ο Μπλερ πρόσθεσε πως «χωρίς αμφιβολία πρέπει να λύσουμε το ζήτημα του Σαντάμ».

«Αλλά αν χτυπήσουμε τώρα το Ιράκ, θα μπορούσαμε να χάσουμε όλο τον αραβικό κόσμο, τη Ρωσία, ίσως τη μισή ΕΕ...είμαι σίγουρος πως μπορούμε να συνθέσουμε μια στρατηγική για να πέσει ο Σαντάμ αργότερα»

Σχετικά με τη φάση 2, είπε ότι «δεν τη θέλουμε να συζητείται πολύ ελεύθερα δημοσίως, μέχρι να ξέρουμε ακριβώς τι θέλουμε να κάνουμε και πώς μπορούμε να το κάνουμε», συμπεραίνοντας πως χρειαζόταν μια εξειδικευμένη μονάδα προπαγάνδας.

7 Νοεμβρίου 2001

Ο Μπλερ συνάντησε τον Μπους στην Ουάσινγκτον και του πέρασε ένα σημείωμα κατά τη διάρκεια συνάντησής τους, με τίτλο «International Intitiatives», που αναφερόταν στην ανάγκη για νέο ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών για το Ιράκ και ευρύτερη συμφωνία για τα ΟΜΚ.

4 Δεκεμβρίου 2001

Ο Μπλερ έγραψε ένα paper για τον Μπους με τίτλο «Πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας: Η δεύτερη φάση». Εκεί αναφερόταν πως το Ιράκ έχει «δυνατότητες όπλων μαζικής καταστροφής, και αποκτά μεγαλύτερες». Αναφερόταν επίσης πως οποιαδήποτε σχέση μεταξύ του Ιράκ, της 9/11 και της αλ Κάιντα ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, «λεπτή».

Ζητούσε στρατηγική για αλλαγή καθεστώτος που να εξελίσσεται με τον χρόνο, αλλά ξεκαθάριζε πως η Δύση θα έπρεπε να εμπλακεί μόνο βοηθώντας αντάρτικες οργανώσεις και εξεγέρσεις εντός του Ιράκ.

28 Ιουλίου 2002

Ο Μπλερ έστειλε σημείωμα στον Μπους για να τον πείσει να χρησιμοποιήσει τα Ηνωμένα Έθνη για να δημιουργήσει συνασπισμό για δράση κατά του Ιράκ.

«Θα είμαι μαζί σου, όπως και να έχει. Αλλά αυτή είναι η στιγμή για να αξιολογήσουμε ευθέως τις δυσκολίες. Ο σχεδιασμός και η στρατηγική είναι τα δυσκολότερα που έχουμε δει ως τώρα. Δεν είναι Κόσοβο. Δεν είναι Αφγανιστάν. Δεν είναι καν ο Πόλεμος του Κόλπου».

Ο Μπλερ είπε πως «εκείνη τη στιγμή» δεν μπορούσε να είναι σίγουρος για τη στήριξη της Βουλής, του κόμματος, του κοινού ή ακόμα και κάποιων στο υπουργικό συμβούλιο.

Πρόσθεσε πως θα ήταν καλύτερο να ακολουθηθεί ο δρόμος των Ηνωμένων Εθνών, επειδή ο Σαντάμ «μάλλον θα τα θαλάσσωνε και δεν θα έπιανε την προθεσμία» για τις επιθεωρήσεις.

Ο Μπλερ περιέγραψε μια στρατηγική για να βοηθήσει να επηρεαστεί η βρετανική κοινή γνώμη:

«Αν ανακεφαλαιώσουμε όλα τα στοιχεία για ΟΜΚ, προσθέσουμε τις προσπάθειές τους για απόκτηση πυρηνικών δυνατοτήτων, και, όπως φαίνεται δυνατόν, προσθέσουμε τον σύνδεσμο με την αλ Κάιντα, θα είναι πολύ πειστικό. Συν...την αποκρουστική φύση του καθεστώτος».

12 Σεπτεμβρίου 2002

Ο Μπλερ έγραψε ένα χειρόγραφο σημείωμα στον Μπους, επιδοκιμάζοντας την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων εθνών, όπου αναφερόταν πως θα γίνει πόλεμος αν δεν συμμορφωθεί ο Σαντάμ.

«Ήταν μια θαυμάσια ομιλία. Θέτει ακριβώς τη σωστή στρατηγική για να γίνει η δουλειά...συγχαρητήρια».

27 Ιανουαρίου 2003

Την ημέρα αφότου ο αρχηγός της μυστικής υπηρεσίας MI6, Σερ Ρίτσαρντ Ντίαρλοβ, ενημέρωσε τον Μπλερ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν «πρακτικά» ήδη αποφασίσει να επιχειρήσουν στρατιωτικά στο Ιράκ, ο Μπλερ απέστειλε επιστολή στον Μπους, υποστηρίζοντας την ανάγκη για μια δεύτερη λύση με την διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών.

«Τεχνικά έχουμε δίκιο. Η 27η Ιανουαρίου πρέπει να είναι η κρίσιμη στιγμή. Όμως δεν θα επιτεθούμε σε άλλους ανθρώπους... εάν ο (επιθεωρητής του ΟΗΕ) Μπλιξ προχωρήσει με την ανακοίνωση της μη συνεργασίας... και "σκληρύνει" τα ευρήματά του σε κάθε στάδιο, νομίζω ότι θα πάρουμε μετ το μέρος μας το κοινό – ακόμα και χωρίς το “οπλοστάσιο” (μαζικής καταστροφής)- σύντομα».

Υπήρχαν «μεγάλες πλειοψηφίες ενάντια στην στρατιωτική επιχείρηση χωρίς στήριξη του ΟΗΕ παντού, ακόμα και στο Ηνωμένο Βασίλειο» και «ακόμα και στο Υπουργικό Συμβούλιο». Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο είχαν επενδύσει πολύ στην λύση μέσω (της παρέμβασης) του ΟΗΕ, επομένως το να την εγκαταλείψουν θα είχε σαν αποτέλεσμα να χαθεί «μια μεγάλη προστατευτική κουβέρτα». Εάν εγκατέλειπαν μια δεύτερη απόπειρα επίλυσης, αυτό θα γινόταν «για την δύναμη των ΗΠΑ, γυμνή και μπροστά στα μούτρα σου».

19 Φεβρουαρίου 2003

Ο Μπλερ έγραψε ένα μακροσκελές σημείωμα στον Μπους, υποδεικνύοντας πως ένα δεύτερο ψήφισμα του ΟΗΕ θα μπορούσε να τεθεί ως τελεσίγραφο στον Σαντάμ. Επίσης πρότεινε ότι ένας «οδικός χάρτης» για τη Μέση Ανατολή θα είχε «μεγάλες επιπτώσεις στην Ευρώπη και τον αραβικό κόσμο».

2 Ιουνίου 2003

Μετά την εισβολή, ο Μπλερ έγραψε ένα σημείωμα στον Μπους στο οποίο παραδέχτηκε τους κινδύνους της ελλιπούς οργάνωσης ενός σωστού σχεδίου ανοικοδόμησης μετά τον πόλεμο.

«Η αποστολή είναι σίγουρα μεγαλεπήβολη και δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι είμαστε έτοιμοι γι' αυτήν. Αυτό είναι χειρότερο από το να ανοικοδομήσεις μια χώρα από το τίποτα. Αυτό που θέλω να πω είναι: θα το καταφέρουμε όμως όχι όσο γρήγορα θα έπρεπε. Και εάν αποτύχει, όλα θα διαλυθούν στην περιοχή».

5 Ιουνίου 2003

Ο Μπλερ προειδοποίησε τον Μπους σε άλλο σημείωμα για τους κινδύνους διαχείρισης μιας μεταπολεμικής κατάστασης.

«Τέτοια εποχή του χρόνου, ελπίζω να εξελίσσεται (το σχέδιο) σωστά, όχι λάθος. Για εμάς και για τον κόσμο!»

5 Οκτωβρίου 2003

Ο Μπλερ εξέφρασε στον Μπους τις ανησυχίες του σχετικά με τον αντίκτυπο στις πιθανότητές του να κερδίσει τις γενικές εκλογές του 2005.

«Η πολιτική μου στάση είναι ξεκάθαρη. Δεν θα κερδίσω την επανεκλογή στο Ιράκ μόνος μου. Όμως εάν (η επιχείριση στο) Ιράκ είναι λάθος ή οι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο ασφαλείας, θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα».

1 Φεβρουαρίου 2004

Ο Μπλερ έγραψε ένα «σημείωμα πάνω στα ΟΜΚ» καθώς άρχισε να φαίνεται ότι δεν υπήρχε κανένα τέτοιου είδους όπλο στο Ιράκ.

«Εάν πρέπει να αποδεχτούμε ότι κάποιες από τις πληροφορίες που είχαμε πάνω στο Ιράκ ήταν λανθασμένες, θα το κάνουμε. Αλλά δεν πρέπει να α) κινηθούμε ξαφνικά προς το άλλο άκρο προσποιούμενοι ότι δεν υπήρχε κανένας (κίνδυνος) στο Ιράκ β) αφήσουμε οποιαδήποτε ανακρίβεια όσον αφορά τις πληροφορίες που είχαμε να μας αποτρέψουν από το να έρθουμε αντιμέτωποι με το θέμα των ΟΜΚ».

22 Μαΐου 2006

Ο Μπλερ απέστειλε στον Μπους ένα σημείωμα μετά από μια επίσκεψή του στην Βαγδάτη στην οποία δήλωνε:

«Έφυγα από το Ιράκ σε ισορροπία, ούτε πιο αισιόδοξος ούτε λιγότερο... Η κυβέρνηση είχε προφανώς μια ξεκάθαρη αντίληψη της αποστολής...».

Όμως προειδοποίησε ότι η «φύση της εξέγερσης αλλάζει... οπότε και η Βάσρα γίνεται πρόβλημα».

9 Νοεμβρίου 2006

Ο Μπλερ προειδοποίησε τον Μπους για τα κοινά πολιτικά τους προβλήματα εάν το Ιράν δεν έχει καλή κατάληξη. Είπε πως οι Δημοκρατικοί – συνήθως σύμμαχοι του κόμματος των Εργατικών- θα μπορούσαν να αποκτήσουν το πλεονέκτημα έναντι των Ρεπουμπλικανών.

«Η εξωτερική πολιτική μας είναι τόσο κοινή, που αντιμετωπίζουμε τα ίδια ζητήματα. Οπότε μια νίκη των Δημοκρατικών θεωρείται εδώ πως πλήττει τόσο εσένα όσο και εμένα».

20 Δεκεμβρίου 2006

Μετά από ένα ταξίδι στο Ιράκ, ο Μπλερ έγραψε στον Μπους για την προοπτική μιας αύξησης των αμερικανικών στρατευμάτων για να βελτιωθεί η κατάσταση ασφαλείας.

Τα βρετανικά στρατεύματα είχαν «εκπληκτικά υψηλό ηθικό». Όσον αφορά στην αύξηση στρατευμάτων, «ίσως να είχε λογική βραχυπρόθεσμα, αλλά μόνο στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου για την ενίσχυση των ιρακινών δυνατοτήτων».

Δημοφιλή