Είναι τα σπόιλερ για σειρές στο ίντερνετ η νέα αγένεια;

Όλοι βλέπουμε σειρές. Όλοι πωρωνόμαστε με τις σειρές. Μπορούμε, σας παρακαλώ, να αρχίσουμε να βάζουμε στην άκρη το τεράστιο «εγώ» μας, αυτό που τόσο καλά έχουμε χτίσει με την ανεκτίμητη βοήθεια του μικρόκοσμου των κοινωνικών δικτύων, και να σκεφτόμαστε λίγο τον συναγωνιστή πωρωμένο θεατή;
spoilers

Από το Δημοτικό μέχρι και όλο το Λύκειο είχα έναν κολλητό, το Γιώργο, με τον οποίο ήμασταν γείτονες σχεδόν από πάντα -για να καταλάβετε τα μπαλκόνια μας ήταν απέναντι και σε τόσο μικρή απόσταση που τα μεσημέρια, όταν η γειτονιά είχε απόλυτη ησυχία, καθόμασταν ο καθένας στο δικό του και μιλούσαμε.

Ένα τέτοιο καλοκαιρινό μεσημέρι, καθόμουν στη βεράντα και διάβαζα το τέταρτο βιβλίο του Χάρι Πότερ, το «Ο Χάρι Πότερ και το Κύπελλο της Φωτιάς». Ήμουν από αυτούς που άργησαν να μπουν στο σύμπαν της J.K. Rowling επειδή, βασικά, το θεωρούσα ηλίθιο. Μέχρι που ο (τρία χρόνια μικρότερος) αδερφός μου με έπεισε να ξεκινήσω το πρώτο βιβλίο. Και δεν σταμάτησα ποτέ. Από μικρό και από τρελό που λένε. Eκείνο το απόγευμα είχα βυθιστεί στην ιστορία του βιβλίου, ούσα πλέον τεράστια φαν του Χάρι Πότερ. Κάποια στιγμή εμφανίζεται ο Γιώργος στο απέναντι μπαλκόνι. Ο Γιώργος ήταν ήδη δύο βιβλία πιο μπροστά από μένα. Με βλέπει που διαβάζω, τα λέμε λίγο για το πόσο φανταστικό είναι «Το Κύπελλο της Φωτιάς» και εκεί που πάω να συνεχίσω το διάβασμα, τον ακούω να μου φωνάζει κάτι από το μπαλκόνι του. Ένα περαστικό μηχανάκι με εμπόδισε από το να καταλάβω τι έλεγε.

- Πες το πάλι, δεν άκουσα.

- Λέω, ο Ντάμπλντορ πεθαίνει!

Υπάρχουν κάποια πράγματα που σου συμβαίνουν όταν είσαι μικρός, τα οποία πιστεύεις ότι θα ξεπεράσεις με τα χρόνια επειδή, ουσιαστικά, είναι ασήμαντα. Ή τουλάχιστον παύουν να έχουν σημασία όσο μεγαλώνεις και καταλαβαίνεις καλύτερα τον κόσμο. Έχουν περάσει σχεδόν 10 χρόνια από εκείνο το απόγευμα και μπορώ να σου περιγράψω τα πάντα, από το τι καιρό είχε, τι φορούσα, σε ποιο σημείο του βιβλίου ήμουν, τι ένιωσα όταν άκουσα πως ο Ντάμπλντορ πεθαίνει. Κάτι που, κανονικά, δε θα μάθαινα για άλλα δύο βιβλία. Αυτό ήταν το πρώτο σπόιλερ που έφαγα στη ζωή μου και ίσως η πρώτη φορά που, όσο κι αν αγαπούσα τον κολλητό μου, ένιωσα τι σημαίνει αγνό μίσος.

(διάλειμμα για διαφημίσεις: κατανοώ πως αυτό είναι ο ορισμός του #FirstWorldProblems)

Σε αυτά τα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν από τότε, κόλλησα με κάμποσες άλλες σειρές βιβλίων, έφαγα ακόμα μεγαλύτερο έρωτα με τον κινηματογράφο και χώθηκα βαθιά (αν κι εκεί καθυστερημένα) στον κόσμο των αμερικάνικων τηλεοπτικών σειρών. Και, φυσικά, ίντερνετ. Θα ακουστεί αηδιαστικά λυρικό, αλλά, καλώς ή κακώς, τα γειτονικά μπαλκόνια που είχαμε τότε με τον Γιώργο έδωσαν τη θέση τους στους «γειτονικούς» τοίχους του Facebook. Τότε δεν είχα καν MySpace. Σήμερα, ακόμα και σε ένα φανάρι να σταματήσω με το αμάξι, θα τσεκάρω μία στα γρήγορα το FB για να περάσει η ώρα (δηλαδή και τα 30 δευτερόλεπτα μέχρι το φανάρι να γίνει πράσινο).

Επίσης, σε αυτά τα δέκα χρόνια, η ποπ κουλτούρα άλλαξε. Το να κατεβάζεις σειρές (θα ήθελα πολύ να γράψω «το να αγοράζεις σειρές» αλλά, εντάξει, ας μην δουλευόμαστε και μεταξύ μας) δεν είναι πια μια ασχολία του «περίεργου φίλου σου που του αρέσουν τα κόμικ και δε βγαίνει από το σπίτι», αλλά ένα φαινόμενο της εποχής που ζούμε. Από τους κολλητούς μου, τους γνωστούς μου και τους συναδέλφους μου μέχρι την μάνα μου και τον περαστικό στο δρόμο, όλοι κατεβάζουμε σειρές, όλοι έχουμε κολλήσει με κάποιες συγκεκριμένες, όλοι διαβάζουμε την μία κριτική μετά την άλλη, τη μία θεωρία-συνωμοσίας-για-το-τι-θα γίνει-στο-επόμενο-επεισόδιο μετά την άλλη, όλοι συζητάμε για αυτές, όλοι παθιαζόμαστε με αυτές, όλοι ταυτιζόμαστε με τον έναν ή τον άλλο χαρακτήρα που θα γνωρίσουμε μέσα από αυτές. Η καλή αμερικάνικη τηλεόραση συναγωνίζεται πλέον ισάξια τον κινηματογράφο και έχει καταφέρει να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Ψέματα, έχει γίνει κάτι περισσότερο από αυτό, έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι του σύγχρονου πολιτισμού.

Ξέρετε τι είναι το μόνο που δεν έχει αλλάξει μέσα σε αυτά τα 10 χρόνια; Το ότι η συντριπτική πλειονότητα του κόσμου εξακολουθεί να συμπεριφέρεται σαν την 17χρονη, ανώριμη version του Γιώργου.

Γιατί ο Γιώργος μεγάλωσε και κατάλαβε πως τέτοιες χοντροκομμένες πλάκες, εκτός του ότι δεν είναι καθόλου, μα καθόλου αστείες, μπορούν να στερήσουν από τον άλλο ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που σου προσφέρει η παρακολούθηση σειρών/ταινιών: το να ζήσεις κάθε τους σκηνή, κάθε ερμηνεία και κάθε σεναριακή ανατροπή από πρώτο χέρι, με όλα σου τα συναισθήματα, όλη την αυθεντική χαρά, λύπη, τρόμο, συγκίνηση που θα σου προσφέρουν. Ο υπόλοιπος κόσμος, από την άλλη, μάλλον δεν πήρε το μέμο.

(διάλειμμα για διαφημίσεις: κατανοώ πως αυτό είναι ο ορισμός του #FirstWorldProblems)

Όταν πριν από λίγο καιρό έγινε χαμός στο ίντερνετ με το Grey's Anatomy και το θάνατο ενός κεντρικού χαρακτήρα της σειράς, έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Όχι για το συμβάν. Δε βλέπω καν Grey's Anatomy. Έμεινα με το στόμα ανοιχτό με το πώς χειρίστηκε την είδηση τόσο ο μέσος χρήστης του Facebook όσο και τα μεγάλα (ξένα και ελληνικά) site. Δεν είχαν περάσει ούτε δυο ώρες από την προβολή του επεισοδίου στην Αμερική, οι φαν της σειράς στην Ελλάδα δεν είχαν προλάβει καλά καλά να βρουν το torrent, και ήδη το timeline μου είχε μετατραπεί σε ένα τεράστιο ναρκοπέδιο με σπόιλερ. Στις πέντε ώρες, η κατάσταση άρχισε να ξεφεύγει. Μέχρι το μεσημέρι, χρειαζόταν απλά να πέσει το μάτι σου για δευτερόλεπτα στον τίτλο και τη φωτογραφία μιας είδησης για να καταλάβεις ποιος πέθανε.

Σκέφτηκα λοιπόν πώς θα ένιωθα αν συνέβαινε αυτό με μια δική μου αγαπημένη σειρά, όπως το Mad Men, το Better Call Saul ή το Hannibal. Όχι πως δεν έχει γίνει, όχι πως όλα αυτά τα χρόνια που παρακολουθώ φανατικά σειρές δεν έχω χτυπήσει το κεφάλι μου στον τοίχο επειδή, όσο κι αν πρόσεχα, ήρθε το σπόιλερ και μου καρφώθηκε κατάκαρδα. Σε τόσο μεγάλο βαθμό όμως, με τόση αγένεια και τόσο απροκάλυπτα, δεν το έχω πάθει ποτέ. Και, ειλικρινά, στεναχωρήθηκα για όλους αυτούς που τους έκλεψαν τη στιγμή μέσα από τα χέρια.

(διάλειμμα για διαφημίσεις: κατανοώ πως αυτό είναι ο ορισμός του #FirstWorldProblems)

Μαζί με όλα του τα (αμέτρητα) καλά, το ίντερνετ μας προσέφερε και την μοναδική ευκαιρία να λέμε ό,τι θέλουμε, όπου θέλουμε, όποτε θέλουμε. Έχεις γνώμη; Πάρε τρία-τέσσερα δημοφιλή κοινωνικά δίκτυα για να την πεις. Θες να εκφράσεις την άποψή σου για κάτι; Κανένα πρόβλημα φίλε μου, ορίστε σαράντα δύο εκατομμύρια φόρουμ για να ξεσπαθώσεις. Βαριέσαι και δεν έχεις τι να κάνεις; Ο χώρος για σχόλια κάτω από οποιοδήποτε κείμενο, οποιουδήποτε site, οπουδήποτε, είναι ο παράδεισός σου. Παίξε μπάλα, ελεύθερα, δώστου να καταλάβει. Δεν έχει σημασία αν δεν έχεις τίποτα ουσιαστικό να πεις. Δεν έχει σημασία αν δεν σκέφτεσαι πριν γράψεις, με αποτέλεσμα να τσαντίσεις μερικές εκατοντάδες άτομα και να τους στερήσεις τη χαρά να απολαύσουν κάτι.

Όπως καταλάβατε, δεν τα πάω και τόσο καλά με αυτή τη μοναδική δυνατότητα δημόσιας έκφρασης που μας προσφέρθηκε. Όχι πάντα και, κυρίως, όχι στο θέμα των σπόιλερ.

Είναι δικαίωμα του καθενός να γράψει ό,τι θέλει στον τοίχο του. Το να κρατάς τα προσχήματα για λίγες ώρες όμως, είναι δείγμα καλών τρόπων και «συμπόνοιας», αν θες, απέναντι στα άτομα που αγαπούν κάτι όσο κι εσύ -μια τηλεοπτική σειρά εν προκειμένω- μια αγάπη που σας ενώνει ακόμα κι αν δε γνωρίζεστε, ακόμα και αν σας χωρίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα.

Δεν λέω να διατηρούμε διαδικτυακή ομερτά για ένα μήνα μέχρι να προλάβουν να δουν όλοι ένα νέο επεισόδιο. Δεν ζω σε σπηλιά. Στην εποχή του ίντερνετ τα πάντα ανεβαίνουν online λίγα λεπτά αφού συμβούν. Αν ήταν στο χέρι μας θα τοποθετούσαμε κάμερες στα μάτια, μικρόφωνα στο στόμα και ένα μόντεμ στο κεφάλι για να ποστάρουμε τα πάντα πριν από τους άλλους. Γιατί όμως να μη δείξεις λίγο σεβασμό απέναντι σε κάποιον που το πρόγραμμά του δεν του επιτρέπει να δει το νέο επεισόδιο του Game of Thrones πριν το βράδυ της Δευτέρας; Ή που η φύση της δουλειάς του είναι τέτοια που πρέπει να βρίσκεται online όλη την ημέρα, μην μπορώντας να αποφύγει τα social media και ό,τι ποστάρεται σε αυτά;

Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία στο να «δίνεις» την υπόθεση ενός επεισοδίου λίγα λεπτά αφού αυτό έχει προβληθεί. Δεν μπορείς να συγκρατήσεις τον ενθουσιασμό σου; Δεν είσαι 5 χρονών, βγάλε το σκασμό και περίμενε για λίγες ώρες.

Το ακόμα καλύτερο είναι πως πλέον έχουν αποθρασυνθεί και τα μεγάλα ενημερωτικά site. Στο -κάπως γελοίο πλέον- κυνήγι των «κλικ» και του google analytics, διάσημα και αξιόλογα site ποπ κουλτούρας (και όχι μόνο) τρέχουν να δημοσιεύσουν τη «σοκαριστική στιγμή» κάθε επεισοδίου, χωρίς καν να ειδοποιούν το αναγνωστικό κοινό. Στην τραγική περίπτωση του Grey's Anatomy που έλεγα πριν, είδα τον θάνατο του πρωταγωνιστή να γίνεται ακόμα και τίτλος. Δεν το είδες live; Λυπούμαστε, ας το έβλεπες.

(διάλειμμα για διαφημίσεις: κατανοώ πως αυτό είναι ο ορισμός του #FirstWorldProblems)

Όλοι βλέπουμε σειρές. Όλοι πωρωνόμαστε με τις σειρές. Όλοι ζούμε παράλληλες ζωές μέσα από τις σειρές, άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο. Μπορούμε, σας παρακαλώ, να αρχίσουμε να βάζουμε στην άκρη το τεράστιο «εγώ» μας, αυτό που τόσο καλά έχουμε χτίσει με την ανεκτίμητη βοήθεια του μικρόκοσμου των κοινωνικών δικτύων, και να σκεφτόμαστε λίγο τον συνάνθρωπο και συναγωνιστή πορωμένο θεατή; Ιδανικά για 48 ώρες από την κυκλοφορία του κάθε επεισοδίου. Δεν μπορείς; Έστω για μια μέρα. Τι θα πάθεις αν δεν εκφράσεις δημόσια και με κάθε γλαφυρότητα την άποψή σου μαζί με όλα τα σπόιλερ του σύμπαντος, για μία, αναθεματισμένη μέρα;

Υ.Γ. Για άλλη μια φορά, κατανοώ πως το πρόβλημα των σπόιλερς είναι ο ορισμός του #FirstWorldProblems. Θα το εκτιμούσα αν κατανοούσατε κι εσείς το ύφος με το οποίο γράφτηκε αυτό το κείμενο και τον κόσμο στον οποίο απευθύνεται -και τους μεν και τους δε. Κατά 99% είσαι κι εσύ ένας από αυτούς.

Υ.Γ.1. Το σπόιλερ με το θάνατο του Ντάμπλντορ ανοίκει πλέον στην ίδια κατηγορία με το ότι ο χαρακτήρας του Μπρους Γουίλις στην «6η Αίσθηση» είναι νεκρός από την αρχή. Μέχρι κι εγώ δεν θα παραπονιόμουν για αυτό -και μέχρι τώρα έχετε καταλάβει όλοι πόσο γραφική μπορώ να γίνω.

Δημοφιλή