Κρίση τσιγκουνιάς στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Oι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ετοιμάζουν εναλλακτικά σενάρια για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό της περιόδου 2021-2027. Το βασικό σενάριο είναι για μια μείωση των δαπανών του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού κατά 15% ενώ υπάρχει το «κακό» σενάριο που στηρίζεται σε μείωση δαπανών κατά 30% και το «καλό» σενάριο το οποίο προβλέπει τη διατήρηση των δαπανών στο σημερινό τους επίπεδο. Επειδή το 26% του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού έχει σχέση με τη χρηματοδότηση των ταμείων συνοχής και το 39% με τη χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καταλαβαίνουμε τι προβλήματα θα δημιουργήσει στην Ελλάδα ενδεχόμενη μείωση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης της οικονομίας της, σε μια περίοδο κατά την οποία θα έχει βγει το ελληνικό Δημόσιο στις αγορές και θα βρίσκεται αντιμέτωπο με ολοένα μεγαλύτερες τοκοχρεολυτικές υποχρεώσεις.
Bloomberg via Getty Images

Η έγκυρη γαλλική εφημερίδα Le Monde κυκλοφόρησε την Τρίτη 28 Νοεμβρίου 2017 με πρώτο θέμα: «Brexit, μετανάστες, άμυνα. Γιατί η Ευρώπη πρέπει να κάνει βαριές οικονομίες».

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ετοιμάζουν εναλλακτικά σενάρια για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό της περιόδου 2021-2027.Το βασικό σενάριο είναι για μια μείωση των δαπανών του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού κατά 15% ενώ υπάρχει το «κακό» σενάριο που στηρίζεται σε μείωση δαπανών κατά 30% και το «καλό» σενάριο το οποίο προβλέπει τη διατήρηση των δαπανών στο σημερινό τους επίπεδο.

Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός είναι πολύ μικρός σε σχέση με τις ανάγκες και τις φιλοδοξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) εφόσον αναλογεί γύρω στο 1% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) των 28 και κινείται γύρω στα 150 δισ. τον χρόνο.

Το Brexit θα δημιουργήσει μια «τρύπα» ύψους 10 έως 12 δισ. τον χρόνο, όση είναι η καθαρή συνεισφορά του Ηνωμένου Βασιλείου στον προϋπολογισμό ενώ η υιοθέτηση νέων πολιτικών χωρίς ταυτόχρονη αύξηση των ευρωπαϊκών πόρων δημιουργεί πιέσεις για τη μείωση της χρηματοδότησης των παλαιών πολιτικών.

Επειδή το 26% του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού έχει σχέση με τη χρηματοδότηση των ταμείων συνοχής και το 39% με τη χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καταλαβαίνουμε τι προβλήματα θα δημιουργήσει στην Ελλάδα ενδεχόμενη μείωση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης της οικονομίας της, σε μια περίοδο κατά την οποία θα έχει βγει το ελληνικό Δημόσιο στις αγορές και θα βρίσκεται αντιμέτωπο με ολοένα μεγαλύτερες τοκοχρεολυτικές υποχρεώσεις.

Προκαλεί δικαιολογημένη ανησυχία το γεγονός ότι η Γαλλία και η Γερμανία που ανήκουν στις χώρες με καθαρή συνεισφορά στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό δεν θέλουν να αναλάβουν νέες υποχρεώσεις ή να πρωταγωνιστήσουν στην προσπάθεια εξασφάλισης ευρωπαϊκών πόρων μέσα από την επιβολή νέων ευρωπαϊκών φόρων που δεν θα περνάνε από τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Επικρατεί μάλιστα αγωνία για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου 2019 οπότε αναμένεται να ενισχυθεί η εκλογική δύναμη δεξιόστροφων και ακροδεξιών λαϊκιστών οι οποίοι θεωρούν ότι τα λεφτά που πηγαίνουν στη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών είναι πετάμενα.

Κατά την άποψή μου η Ελλάδα πρέπει να αναζητήσει συμμαχίες για την αύξηση των ιδίων πόρων της Ε.Ε. τουλάχιστον κατά 25% και αν χρειαστεί να μπλοκάρει την υιοθέτηση ευρωπαϊκών πολιτικών που δεν χρηματοδοτούνται επαρκώς ή πρόκειται να χρηματοδοτηθούν σε βάρος παλαιών ευρωπαϊκών πολιτικών.

Η Ε.Ε. διέρχεται ταυτόχρονα μια κρίση πολιτικής φλυαρίας με πολλούς ηγέτες να προτείνουν τη δυναμική της εξέλιξη και πολιτικής τσιγκουνιάς με ακόμη περισσότερους να αρνούνται την επαρκή χρηματοδότησή της. Δημιουργούνται έτσι οι προϋποθέσεις για την εκδήλωση μιας νέας κρίσης αξιοπιστίας.

Δημοφιλή