Οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους την Πέμπτη για το εάν οι νέες προτάσεις του Βρετανού πρωθυπουργού, Μπόρις Τζόνσον, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συμφωνία για το Brexit μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, με έναν από αυτούς να επισημαίνει πως το σχέδιο του Τζόνσον «δεν πάει πουθενά» ως έχει.
Αλλά το μπλοκ δεν θέλει να απορρίψει τις προτάσεις του από τόσο νωρίς και οι δύο πλευρές ενεργούν πολύ προσεκτικά για να αποφύγουν οποιαδήποτε ευθύνη θα έπεφτε πάνω τους σε περίπτωση που η βασανιστική διαδικασία του διαζυγίου καταλήξει σε σύγκρουση.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έγραψε στο twιtter, ότι «δεν έχει πεισθεί» από τη νέα πρόταση του πρωθυπουργού της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον για το Brexit.
Το μήνυμά του προς τον Βρετανό πρωθυπουργό με τον οποίο συνομίλησαν στο τηλέφωνο ήταν: «Παραμένουμε ανοικτοί, ωστόσο δεν έχουμε πεισθεί».
Ο ίδιος συνομίλησε και με τον πρωθυπουργό της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ για να του πει ότι η ΕΕ «στηρίζει πλήρως την Ιρλανδία».
Πρόκειται για την πρώτη αντίδραση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο σχέδιο που ο Μπόρις Τζόνσον παρουσίασε επιχειρώντας να πετύχει μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit.
Περισσότερες συνομιλίες μεταξύ των διαπραγματευτών των δύο πλευρών αναμένεται να πραγματοποιηθούν την Παρασκευή, αλλά το μπλοκ έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι τα σχέδια του Τζόνσον - τα οποία περιλαμβάνουν κυρίως ρυθμίσεις για τα σύνορα μεταξύ της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας - δεν βρίσκονται καθόλου κοντά στην επίτευξη μιας συμφωνίας. Μπορούν να αποτελέσουν μόνο σημείο εκκίνησης για περισσότερες συνομιλίες, σύμφωνα με αξιωματούχους και διπλωμάτες των Βρυξελλών που ασχολούνται με το Brexit/
«Δεν περιέχει καμία αξιοπρεπής λύση για τα τελωνεία. Και δημιουργεί σκληρά σύνορα στο νησί της Ιρλανδίας», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, λέγοντας ότι το σχέδιο «δεν μπορεί να πάει πουθενά» όπως είναι σήμερα.
Ενας διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε ότι το σχέδιο θα χρειαστεί να αλλάξει θεμελιωδώς για να γίνει αποδεκτό. Ο χρόνος είναι σύντομος προτού οι ηγέτες της ΕΕ συναντηθούν ξανά στις Βρυξέλλες στις 17 και 18 Οκτωβρίου για μια συνάντηση κορυφής που θα κρίνει εν πολλοίς την τύχη του Brexit.
Ο Τζόνσον ελπίζει να σφραγίσει μια συμφωνία και στη συνέχεια να βγάλει τη Βρετανία από το μπλοκ δύο εβδομάδες αργότερα. Ωστόσο, το βρετανικό κοινοβούλιο έχει εγκρίνει νόμο σύμφωνα με τον οποίο η χώρα δεν μπορεί να εγκαταλείψει την ΕΕ χωρίς συμφωνία και πρέπει να ζητήσει παράταση εάν δεν καταλήξει πουθενά στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ. Ο Τζόνσον, όμως, επιμένει ότι θα βγάλει τη Βρετανία από την ΕΕ στις 31 Οκτωβρίου, αλλά δεν εξηγεί πως θα το κάνει αυτό. Εχει υποσχεθεί, επίσης, να μην ζητήσει άλλη καθυστέρηση για το Brexit, που ήδη έχει αναβληθεί δύο φορές από την αρχική του ημερομηνία τον περασμένο Μάρτιο.
Η ΕΕ ανησυχεί επίσης για την έλλειψη κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας σε οποιαδήποτε συμφωνία αναφορικά με το Brexit, μετά και την τριπλή απόρριψη της πρότασης της προκατόχου του, Τερέζα Μέι, από τη Βουλή των Κοινοτήτων.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο πρέπει να υπογράψει την τελική συμφωνία για το Brexit, έχει μια ομάδα νομοθέτων που ασχολούνται με το ζήτημα, γνωστή ως ομάδα διεύθυνσης Brexit (BSG), η οποία συναντήθηκε με τον διαπραγματευτή του μπλοκ Μισέλ Μπαρνιέ αργά την Τετάρτη.
«Η BSG δεν βρήκε αυτές τις προτάσεις της τελευταίας στιγμής, με την τρέχουσα μορφή τους, να αποτελούν τη βάση μιας συμφωνίας στην οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε να δώσει τη συγκατάθεσή του», δήλωσε η ομάδα λίγο πριν τη δημοσιοποίηση του σχεδίου Τζόνσον, σύμφωνα με το Reuters.
«Η BSG έχει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την πρόταση του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως κατατέθηκε, τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς το χρονοδιάγραμμα», πρόσθεσαν τα μέλη της ομάδας.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε αργότερα «στην τωρινή μορφή του» το σχέδιο Τζόνσον. «Αυτές οι προτάσεις της τελευταίας στιγμής από τη βρετανική κυβέρνηση στις 2 Οκτωβρίου, με την τωρινή μορφή τους, δεν αποτελούν τη βάση μιας συμφωνίας στην οποία θα μπορούσε να συμφωνήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», ανακοίνωσε ο φιλελεύθερος ευρωβουλευτής Γκι Φερχόφστατ, βασικός διαπραγματευτής για το Brexit από την πλευρά του Ευρωκοινοβουλίου.
Στο Δουβλίνο, ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας Πάτρικ Ντόνοβαν δήλωσε ότι η πρόταση του Τζόνσον ήταν η βάση για συζητήσεις, όχι όμως για συμφωνία. Από την πλευρά του ο Ιρλανδός πρωθυπουργός, Λίο Βαράντκαρ, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι οι νέες προτάσεις του Ηνωμένου Βασιλείου για το Brexit «δεν ανταποκρίνονται πλήρως στους στόχους του backstop»
Ομως, παρά την απαισιοδοξία, η ιρλανδική κυβέρνηση ξεκαθάρισε ότι ο πρωθυπουργός της χώρας θα μελετήσει περαιτέρω τις προτάσεις και θα διαβουλευθεί με τους άλλους ηγέτες της ΕΕ. Το νέο σχέδιο του Τζόνσον προβλέπει την απομάκρυνση της τελωνειακής ένωσης από το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά η Βόρεια Ιρλανδία θα παραμένει ευθυγραμμισμένη με τους κανόνες της ΕΕ για τα εμπορεύματα, εφόσον η Συνέλευση και η εκτελεστική εξουσία συμφωνούν κάθε τέσσερα χρόνια.
Αυτό θα δημιουργούσε την ανάγκη για τελωνειακούς ελέγχους των εμπορευμάτων που ταξιδεύουν μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Ιρλανδίας και την ανάγκη για κανονιστικούς ελέγχους των εμπορευμάτων που ταξιδεύουν μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας.
Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός «αναμένει να μιλήσει με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τούσκ, τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, και με άλλους αρχηγούς κυβερνήσεων της ΕΕ κατά τις προσεχείς ημέρες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι πρωθυπουργοί της Σουηδίας και της Δανίας, με τους οποίους ο πρωθυπουργός έχει διμερείς συναντήσεις την Πέμπτη και την Παρασκευή στις πρωτεύουσές τους» αναφέρει η ανακοίνωση της κυβέρνησης και προσθέτει: «Ο Βάραντκαρ και ο Τζόνσον θα μιλήσουν ξανά την επόμενη εβδομάδα».
Τηλεφωνική επικοινωνία Βαρβιτσιώτη με τον Βρετανό υφυπουργό Εξωτερικών
Τηλεφωνική επικοινωνία είχε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, με τον υφυπουργό Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Κρίστοφερ Πίντσερ. Στην συνομιλία που πραγματοποιήθηκε έπειτα από αίτημα του κ. Πίντσερ, σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, ο κ. Βαρβιτσιώτης που είναι και αρμόδιος για τη διαχείριση του Brexit από ελληνικής πλευράς, ενημερώθηκε από τον Βρετανό αξιωματούχο για τη νέα πρόταση Τζόνσον.
Συγκεκριμένα, όπως γίνεται γνωστό, ο κ. Πίντσερ μετέφερε στον κ. Βαρβιτσιώτη την πρωτοβουλία του Βρετανού πρωθυπουργού να παρουσιάσει στην ΕΕ νέα συμβιβαστική πρόταση εξόδου της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Eνωση. Ο Βρετανός υφυπουργός, βάσει της ίδιας ενημέρωσης, τόνισε πως το Ηνωμένο Βασίλειο επιδιώκει έξοδο από την ΕΕ με συμφωνία, αφήνοντας πίσω του τα σενάρια για no deal Brexit, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση πως η νέα πρόταση θα έχει κοινοβουλευτική υποστήριξη σε αντίθεση με την πρόταση Μέι, που απέτυχε να περάσει από το βρετανικό κοινοβούλιο.
Ο κ. Βαρβιτσιώτης υπογράμμισε πως είναι λυπηρό να αποχωρεί από την Ένωση ένας βασικός μας εταίρος, ενώ σημείωσε πως και η Ελλάδα συντάσσεται με μια έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου με συμφωνία. Συνέχισε σημειώνοντας πως η πρόταση θα εξεταστεί από την αρμόδια task force της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο αναπληρωτής υπουργός, όπως σημειώνεται, επισήμανε πως θα ήταν άδικο τόσο για τους πολίτες της ΕΕ όσο και για τους Βρετανούς να επωμιστούν το βάρος και τις συνέπειες ενός no deal Brexit, υποστηρίζοντας την ανεύρεση συμβιβαστικής λύσης. Παράλληλα, διαβεβαίωσε τον Βρετανό υφυπουργό Εξωτερικών πως η Ελλάδα θεωρεί διαχρονικά το Ηνωμένο Βασίλειο βασικό της εταίρο και πως «επιδιώκουμε και μετά την έξοδο από την ΕΕ να ενισχύσουμε τη στενή μας συνεργασία και να εντείνουμε το στρατηγικό χαρακτήρα των διμερών μας σχέσεων».
Στο πλαίσιο αυτό, γνωστοποιείται πως ο κ. Βαρβιτσιώτης έθεσε το ζήτημα των διδάκτρων των Ελλήνων φοιτητών και της διατήρησής τους σε χαμηλά επίπεδα και μετά το 2021, ενώ αναφέρθηκε και στη διατήρηση των δικαιωμάτων διαμονής τόσο των 110.000 Ελλήνων στη Βρετανία όσο και των 50.000 Βρετανών στην Ελλάδα.
Τέλος, επισημαίνεται ότι ο αναπληρωτής υπουργός ανέδειξε τη σημασία που έχει η διατήρηση της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής και μετά το Βrexit, λόγω του ιστορικού και συμβολικού της χαρακτήρα, δεδομένου ότι συνέβαλε στην επίλυση μια χρόνιας διαφοράς.
(με πληροφορίες από HuffPost UK, Reuters, ΑΠΕ)