Ήταν το 2011 όταν ένας φίλος με παρότρυνε να συμμετάσχω σε μία πρωτοβουλία της τότε κυβέρνησης στα πλαίσια των προσπαθειών της για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών μέσω της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. (Εξηγούμαι για να μη παρεξηγούμαι: καμία σχέση δεν έχω με τα κόμματα. Θα βοηθούσα την οποιαδήποτε κυβέρνηση ανεξαρτήτου χρώματος μπας και ξεκολλήσουμε από τον πάτο του βαρελιού.)
Το τότε Γραφείο Πρωθυπουργού λοιπόν έψαχνε να βρει νέες ιδέες οι οποίες θα διευκόλυναν την καθημερινότητα των πολιτών. H πρωτοβουλία διοργανώθηκε στα πλαίσια της διαδικασίας του «πληθοπορισμού» (crowdsourcing). Ο πληθοπορισμός είναι μία μορφή συλλογικής διαδικτυακής δραστηριότητας στην οποία ένα άτομο, ένα ίδρυμα, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός ή μία εταιρεία προτείνει σε μία ομάδα ατόμων με ποικίλες γνώσεις, ετερογένεια και αριθμό, μέσω μίας ανοιχτής πρόσκλησης να αναλάβουν εθελοντικά μια εργασία. Η ανάληψη της εργασίας, η οποία ποικίλλει σε πολυπλοκότητα και στο βαθμό στον οποίο είναι χωρισμένη και στην οποία το πλήθος πρέπει να συμμετάσχει με προσωπική εργασία, χρήματα, γνώση, εμπειρία, περιλαμβάνει πάντοτε αμοιβαίο όφελος και για τις δύο πλευρές. Οι χρήστες λαμβάνουν την ικανοποίηση κάποιας ανάγκης τους, είτε αυτή είναι οικονομική, είτε κοινωνική αναγνώριση, προσωπική ικανοποίηση, ανάπτυξη ατομικών ικανοτήτων σε κάποιο τομέα, ενώ ο εκκινητής της πρωτοβουλίας (πληθοποριστής) αποκτά και χρησιμοποιεί προς όφελός του, αυτά που έχει συνεισφέρει ο χρήστης στο εγχείρημα, τα οποία εξαρτώνται από τη δραστηριότητα που έχει αναλάβει ο χρήστης.
Έτσι, το 2011, αποφάσισα να συμμετάσχω στο κάλεσμα της Ελληνικής Κυβέρνησης θεωρώντας πως με αυτόν τον τρόπο θα βοηθήσω το κοινωνικό σύνολο (ανεξαρτήτως του χρώματος της κυβέρνησης). Είχα λοιπόν την ιδέα της δημιουργίας Mηχανημάτων Αυτόματης Έκδοσης Πιστοποιητικών· τα μηχανήματα τα ονόμασα CERT Machines (από τον αγγλικό όρο “certificates”). Η ιδέα δημιουργήθηκε λίγα χρόνια πριν: την ημέρα γέννησης του παιδιού μου όταν έτρεχα σαν παλαβός για να αντιμετωπίσω το τέρας της γραφειοκρατίας (έκδοση πιστοποιητικών κλπ.).
Το 2011 λοιπόν ανήρτησα την ιδέα μου σε επίσημο site του τότε Γραφείου Πρωθυπουργού.
Λίγα χρόνια μετά διαπίστωσα πως κάποιοι γιαπωνέζοι φαίνεται πως είχαν την ίδια ιδέα: το 2015, το Πανεπιστήμιο της Οσάκα στην Ιαπωνία έπραξε κάτι παρόμοιο δημιουργώντας μηχάνημα αυτόματης έκδοσης ακαδημαϊκών πιστοποιητικών για τους φοιτητές του.
Ας επιστρέψουμε όμως στην Ελλάδα. Όπως φαίνεται η ιδέα που παρουσίασα το 2011 άρεσε και ”κάποιοι” σιωπηλώς την ”αξιοποίησαν”. Καλώς έπραξαν! Γι′ αυτό το έκανα άλλωστε.
Πριν λίγες ημέρες με ευχάριστη έκπληξη διαπίστωσα πως η ιδέα μου προχώρησε και το καλοκαίρι του 2017 – δηλαδή μετά από 6 χρόνια - τελικώς εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά αυτόματο μηχάνημα έκδοσης πιστοποιητικών στα Τρίκαλα!
Φέτος μάλιστα, ο Δήμος της Ρόδου σκέφτεται να εγκαταστήσει και αυτός παρόμοιο μηχάνημα.
Σε μία άλλη χώρα, στη Χώρα - του - Ποτέ - Ποτέ, στη Χώρα - της - Ηθικής -Αναγνώρισης - και - του - Σεβασμού - προς - τον Πολίτη, στη Χώρα - που -Σέβεται - τον Εθελοντισμό, ίσως θα είχε αποσταλεί έστω μία ευχαριστήρια επιστολή ώστε να αναγνωρισθεί τουλάχιστον το μικρό λιθαράκι που έβαλε κάποιος πολίτης στην προσπάθεια βελτίωσης της καθημερινότητας των πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο θα υπήρχε τουλάχιστον μία ηθική αμοιβή και, κυρίως, αναγνώριση της αξίας του Εθελοντισμού.
Τίποτε από αυτά δεν υπήρξαν. Ούτε ένα ευχαριστώ...
Όλα αυτά με κάνουν να αναρωτιέμαι μήπως τελικά όλη η ιστορία πίσω από το Crowdsourcing και του Εθελοντισμού γενικότερα είναι ένας έξυπνος τρόπος υφαρπαγής ιδεών που αποβλέπει στον οικονομικό ωφελισμό ορισμένων;
Αξίζει τελικά να πιστεύει και να συμμετέχει κανείς στον Εθελοντισμό;
Ή μήπως πρέπει να ακολουθήσουν οι πολίτες το ρητό «Show me the money» γυρίζοντας την πλάτη σε κάθε εθελοντική δραστηριότητα του οποιουδήποτε θεσμού (Κράτους, Εκκλησία, Κόμματα, Επιχειρήσεις κλπ.);
Μήπως τελικά πίσω από όλες τις Εθελοντικές δραστηριότητες κρύβονται αποκλειστικά και μόνο οικονομικά συμφέροντα και τίποτε περισσότερο;
Μήπως πρέπει οι Έλληνες να απέχουν μαζικά από κάθε εθελοντική δραστηριότητα καθώς ίσως αποτελούν ωφελιμιστικές-κερδοσκοπικές «απάτες»;
Μήπως τελικά ο Εθελοντισμός υπό την οποιαδήποτε μορφή (crowdsourcing, δενδροφυτεύσεις, συσσίτια κλπ.) είναι μία μεγάλη κοροϊδία; Ένα μεγάλο ψέμα;
Επειδή το Κράτος διέπεται από συνέχεια, οπότε δεν έχει καμία σημασία εάν το 2011 ήταν άλλος Πρωθυπουργός (άλλωστε στο ίδιο ταμείο πληρώναμε, πληρώνουμε και θα πληρώνουμε τους δυσβάστακτους φόρους μας), το σημερινό Γραφείο Πρωθυπουργού τί λέει γι’αυτό;