Μια μικρή χώρα, μέσα στην πρωτεύουσα μιας άλλης χώρας, που περικλείει πολιτισμούς δεκάδων άλλων χωρών.
Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγράψει κάποιος τη documenta 14, τη σημαντικότερη διεθνή έκθεση σύγχρονης τέχνης που πραγματοποιείται φέτος στην Αθήνα από τις 8 Απριλίου έως τις 16 Ιουλίου.
Ταξιδιώτες μέσα στην ίδια μας την πόλη
Live and Die as Eva Braun (Ζήσε και πέθανε ως Εύα Μπράουν, 1995-97)
Μεικτή τεχνική σε χαρτί Διαστάσεις μεταβλητές
Ιδιωτικές συλλογές, Doron Sebbag Art Collection, ORS Ltd., Τελ Αβίβ, Συλλογή των Hagit και Ofer Shapira, The Rosenfeld Gallery Collection, Levin Collection, Ιερουσαλήμ
Μουσείο Μπενάκη – Κτήριο Οδού Πειραιώς, Αθήνα
Σαν ταξιδιώτες μέσα στην ίδια μας την πόλη, δίπλα σε ταξιδιώτες από άλλες χώρες, ανακαλύπτουμε καθημερινά πολιτισμούς και ερεθίσματα είτε για πρώτη φορά είτε, απλά, δίνοντάς τους για πρώτη φορά την πρέπουσα σημασία. Η Aegean, ως η πρώτη αεροπορική εταιρεία που γίνεται Επίσημος Αερομεταφορέας της documenta, συνετέλεσε σημαντικά σε αυτό, ενώνοντας τους δύο προορισμούς με την ένταξη του Κάσελ στο δίκτυο εξωτερικού και φέρνοντας έτσι πιο κοντά το κοινό σε αυτή την εμπειρία. Παράλληλα, μέσα από μία σειρά από επιλεγμένες δράσεις, η AEGEAN έδωσε και συνεχίζει να δίνει την ευκαιρία στο ευρύ κοινό να γνωρίσει στην έκθεση και τα δρώμενα που περιλαμβάνει.
Φλαμένκο μέσα στο Νομισματικό Μουσείο, φωτογραφίες γέννας από το Ρατζαστάν της Ινδίας δίπλα στα εκθέματα του Επιγραφικού Μουσείου, σύγχρονη αρχαιολογία συνδυασμένη με ευρήματα αιώνων υπό τη στέγη του Αρχαιολογικού Μουσείου, συζητήσεις αναγνωρισμένων παγκοσμίως εικαστικών και καλλιτεχνών σε μικρές συνοικιακές πλατείες της πόλης, αυτά είναι μόνο λίγα από τα πολιτισμικά κοκτέιλ που δημιούργησε η documenta 14 για την Αθήνα. Μέσα στον πρώτο μήνα λειτουργίας της, η documenta προσέλκυσε περισσότερους από 120.000 επισκέπτες, με το 25% εξ αυτών να είναι Γερμανοί, ενώ συνολικά καταμετρήθηκαν επισκέπτες από περισσότερες από 40 χώρες -κάποιοι είδαν από κοντά για πρώτη φορά μια έκθεση documenta, ενώ άλλοι ήρθαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Ένας διάλογος με πολιτισμούς αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό
Rebecca Belmore, Biinjiya'iing Onji (Εκ των έσω, 2017) Μάρμαρο 140 × 200 × 200 εκ. Λόφος Φιλοπάππου, Μονοπάτια και Περίπτερο του Πικιώνη, Αθήνα
Η documenta άφησε για πρώτη φορά στην 62χρονη ιστορία της την έδρα της, το Κάσελ της Γερμανίας και ήρθε να εγκατασταθεί στην Αθήνα για να μάθει από αυτή αλλά και να τη φέρει σε επαφή με την κουλτούρα, τον τρόπο σκέψης, τη ψυχοσύνθεση, την ιστορία άλλων λαών.
Ταυτόχρονα, η documenta 14 δημιούργησε το δικό της γεωγραφικό χάρτη στην Αθήνα. Από μεγάλα μουσεία σε πλατείες της πόλης, από τον Πειραιά και την Κοκκινιά στο Ιστορικό Τρίγωνο κι από εκεί στο Μαρούσι και το Βύρωνα, η documenta έστησε ένα δίκτυο δράσεων, εκθέσεων και συζητήσεων που μοιάζει με ακριβώς αυτό: μια μικρή, ανεξάρτητη χώρα που προσπαθεί να αναπτύξει διάλογο με την πόλη που τη φιλοξενεί.
Μιλώντας στη HuffPost Greece για τη documenta 14, η αρχιτέκτων Μάγδα Σγουρίδη είπε πως η έκθεση έδωσε την ευκαιρία στο αθηναϊκό κοινό να κοιτάξει καλύτερα κάτι που βλέπει καθημερινά και έτσι να έρθουμε και οι ίδιοι πιο κοντά όχι μόνο ο ένας στον άλλο αλλά και στους ίδιους μας τους εαυτούς. «Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που το βλέμμα και το ενδιαφέρον μου στους χώρους των εκθέσεων έκλεβαν συνεχώς οι περιπλανώμενοι επισκέπτες. Οι διαφορετικοί τρόποι που κοιτούσαν και μιλούσαν για τα έργα. Δεν θα ήταν λάθος να πει κανείς πως οι περισσότεροι ήταν σε παρέες. Όλο αυτό ήταν βεβαίως μια αφορμή για συνεύρεση και περιήγηση σε ζεύγη (...) κυρίως οι (πολλές) οργανωμένες ομάδες ξένων από τον υπόλοιπο κόσμο. Ομάδες εικαστικών τουριστών, οι οποίες ανέλυαν με ιδιαίτερη προσοχή ένα προς ένα τα έργα, ενώ παράλληλα σε κάθε ευκαιρία απολάμβαναν έστω και κλεφτά το παραμικρό άνοιγμα προς τον ήλιο της Αττικής. Όλοι μοιράζονταν κάτι κοινό. Όλοι συμμετείχαν σε ένα δίκτυο χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Μπορούσε κανείς να αντιληφθεί μια διαφορετική ροή μέσα στην πόλη», εξηγεί.
Το ταξίδι συνεχίζεται, χωρίς διαβατήριο
Cityscape Times Square # 2 (Τοπίο Πόλης Τάιμς Σκουέρ αρ. 2, 1988)
Κυψελοειδές αλουμίνιο, μεταλλικό χρώμα και νέον
223,5 × 315 × 73,4 cm Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα, μόνιμος δανεισμός της καλλιτέχνιδος, 2002
Η Αθήνα έχει κερδίσει πλέον μια ξεχωριστή θέση στη μεγάλη ιστορία της documenta, κι έχουμε ακόμη ευκαιρία μέχρι τις 16 Ιουλίου, όταν και η έκθεση θα λάβει τέλος, για να διαπιστώσουμε πόσα ακόμα θα κερδίσει από αυτήν αλλά και πόσα θα προσφέρει η ίδια η πόλη και η ιστορία της στους συντελεστές και τους επισκέπτες της. Μέχρι τότε, συνεχίστε να ταξιδεύετε στις μικρές χώρες που έχουν στηθεί γύρω μας και να γνωρίζετε τους πολιτισμούς τους. Δεν θα χρειαστείτε καν διαβατήριο και boarding pass.
