Ερευνητές έλυσαν το μεγαλύτερο μυστήριο της τέχνης: Tι κρύβεται πίσω από το χαμόγελο της Μόνα Λίζα;

Ερευνητές έλυσαν το μεγαλύτερο μυστήριο της τέχνης: Tι κρύβεται πίσω από το χαμόγελο της Μόνα Λίζα;
PARIS, France: The famous painting by Italian artist Leonardo da Vinci, 'Mona Lisa,' is seen 05 April 2005 at the Louvre museum in Paris. 'Mona Lisa' will be presented to the public 06 April 2005 with the reopening of part of the Louvre museum after four years of works. The Salle des Etats has been completely renovated since being closed in 2001 in a bid to provide a suitable home for Leonardo Da Vinci's portrait of the woman with the enigmatic smile. Designed by Peruvian architect Lorenzo Piqueras, the 4.81 million euro (6.2 million dollar) repairs have been virtually all paid for by the private Japanese television Nippon Television Network (NTV). The renovated Salle des Etats, which covers some 850 square metres (9,000 sq. feet), should allow the crowds more room to gaze in comfort on the 500-year-old painting which is hung alone on a false wall about two-thirds into the room. AFP PHOTO JEAN-PIERRE MULLER (Photo credit should read JEAN-PIERRE MULLER/AFP/Getty Images)
PARIS, France: The famous painting by Italian artist Leonardo da Vinci, 'Mona Lisa,' is seen 05 April 2005 at the Louvre museum in Paris. 'Mona Lisa' will be presented to the public 06 April 2005 with the reopening of part of the Louvre museum after four years of works. The Salle des Etats has been completely renovated since being closed in 2001 in a bid to provide a suitable home for Leonardo Da Vinci's portrait of the woman with the enigmatic smile. Designed by Peruvian architect Lorenzo Piqueras, the 4.81 million euro (6.2 million dollar) repairs have been virtually all paid for by the private Japanese television Nippon Television Network (NTV). The renovated Salle des Etats, which covers some 850 square metres (9,000 sq. feet), should allow the crowds more room to gaze in comfort on the 500-year-old painting which is hung alone on a false wall about two-thirds into the room. AFP PHOTO JEAN-PIERRE MULLER (Photo credit should read JEAN-PIERRE MULLER/AFP/Getty Images)
JEAN-PIERRE MULLER via Getty Images

Είναι αδιαμφισβήτητα το πιο μυστηριώδες χαμόγελο στον κόσμο και τώρα μία νέα έρευνα φιλοδοξεί να αποκαλύψει τον λόγο που αυτό το διάσημο μειδίαμα είναι τόσο ξεχωριστό.

Ο λόγος βέβαια για τη Μόνα Λίζα του Λεονάρντο ντα Βίντσι που έχει απασχολήσει αμέτρητους ειδικούς στο πέρασμα των χρόνων. Ωστόσο, δεν πρόκειται για το μοναδικό χαμόγελο που τους έχει τραβήξει την προσοχή.

Εξίσου αινιγματικό και ιδιαίτερο φαίνεται πως είναι και εκείνο της Λα Μπέλα Πρινσιπέσα. Πρόκειται για έναν πίνακα που ο ιδιοφυής καλλιτέχνης και εφευρέτης δημιούργησε πριν τη Μόνα Λίζα, στα τέλη του 15ου αιώνα. Σε αυτόν, οι ερευνητές εντόπισαν ένα έξυπνο κόλπο, το οποίο χρησιμοποιούσε ο ντα Βίντσι για να «μαγέψει» τον θεατή.

Αριστερά η Mona Lisa και δεξιά η La Bella Principessa

Αναμιγνύοντας σκόπιμα διάφορα χρώματα έτσι ώστε να εκμεταλλευτεί την περιφερειακή μας όραση κατάφερε κάτι μοναδικό: το σχήμα του στόματος να αλλάζει ανάλογα από ποια οπτική γωνία το βλέπει κάποιος!

Σύμφωνα με την έρευνα των Πανεπιστημίων Sheffield Hallam και Sunderland , η οποία δημοσιεύθηκε στο Vision Research, εάν κάποιος κοιτάξει σε ευθεία γραμμή το στόμα, τότε αυτό δείχνει σαν να έχει κατεύθυνση προς τα κάτω.

Εάν όμως το βλέμμα «περιπλανηθεί» σε άλλα σημεία του προσώπου, τότε το στόμα δείχνει σαν να παίρνει κατεύθυνση προς το πάνω. Έτσι δημιουργείται ένα χαμόγελο που μπορεί κάποιος να αντιληφθεί μόνο όταν δεν το κοιτάει απευθείας.

Το ίδιο, όπως τονίζουν οι ερευνητές Alessandro Soranzo και Michelle Newberry συμβαίνει και με τη Μόνα Λίζα.

Η τεχνική αυτή ονομάζεται σφουμάτο (sfumato) και έχει εντοπιστεί και στους δύο πίνακες.

Πρόκειται για μία τεχνική που έχουν χρησιμοποιήσει και άλλοι ζωγράφοι, αλλά κανένας τόσο εξαιρετικά όσο ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, όπως γράφουν οι δύο ερευνητές: «Καθώς το χαμόγελο εξαφανίζεται μόλις ο θεατής προσπαθήσει να το δει, ονομάσαμε αυτή την οπτική ψευδαίσθηση το “άθικτο χαμόγελο”.»

Για να διαπιστώσουν το κατά πόσο αυτή τους η θεωρία είχε βάση, οι ερευνητές έβαλαν διάφορα άτομα να δουν τους πίνακες είτε από απόσταση είτε με θολή εικόνα. Όσοι συμμετείχαν συμφώνησαν ότι και οι δύο κυρίες στους πίνακες έδειχναν περισσότερο χαρούμενες από μακριά.

Στη συνέχεια παρουσίασαν στους συμμετέχοντες τους πίνακες με μαύρα ορθογώνια επάνω στα μάτια ή το στόμα ή και στα δύο ταυτόχρονα. Έτσι μπόρεσαν να διαπιστώσουν ότι η αλλαγή στην έκφραση προκαλείται μόνο από το πώς είναι ζωγραφισμένο το στόμα.

Όπως δηλώνει ο Soranzo στο Discovery, τίποτα δεν είναι τυχαίο, αφού ο ντα Βίντσι χρησιμοποίησε αρχικά την τεχνική στην Πρινσιπέσα και μετά στη Μόνα Λίζα με μοναδικό του στόχο να πετύχει αυτή την ψευδαίσθηση.

Δημοφιλή