Εσείς στέλνετε γράμματα; Υπέροχες εικονογραφημένες επιστολές των Warhol, Kahlo, Saint-Laurent και άλλων καλλιτεχνών σε ένα λεύκωμα

Εσείς στέλνετε γράμματα; Υπέροχες εικονογραφημένες επιστολές των Warhol, Kahlo, Saint-Laurent και άλλων καλλιτεχνών σε ένα λεύκωμα

Ποια ήταν η τελευταία φορά που έβγαλες χαρτί και μολύβι και έγραψες ένα γράμμα σε κάποιον δικό σου; Ή έστω, ποια ήταν η τελευταία φορά που έγραψες ή σχεδίασες κάτι σε χαρτί, χωρίς τη χρήση ψηφιακών μέσων;

Όσο ο κόσμος προχωρά προς τα μπροστά και η τεχνολογία εξελίσσεται, τόσο οι διαπροσωπικές σχέσεις συρρικνώνονται σε μια μορφή στεγνής ανταλλαγής μηνυμάτων μέσω κινητού, υπολογιστή ή κοινωνικών δικτύων. Αν πεις σε κάποιον πως θες να επικοινωνείτε, έστω και σποραδικά, μέσω αλληλογραφίας, ειδικά αν το άτομο αυτό είναι μέχρι 30-35 χρονών, το πιθανότερο είναι να σε κοιτάξει είτε με απορία είτε με περιφρόνηση -αναλόγως το πόσο σοβαρά θα σε πάρει.

«Το γράψιμο επιστολών είναι ίσως η πιο όμορφη εκδήλωση των ανθρώπινων σχέσεων» γράφει ο John Graham στη γυναίκα του Elinor σε ένα γράμμα του 1958. «Για την ακρίβεια, είναι ό,τι καλύτερο απόμενει από αυτές».

Έτσι ξεκινά το «More Than Words», το λεύκωμα της Liza Kirwin που αποτελεί μια εκπληκτική συλλογή χειρόγραφων, εικονογραφημένων επιστολών καλλιτεχνών που βρέθηκαν στα αρχεία του μουσείου Smithsonian.

Το λεύκωμα περιέχει περισσότερες από 90 επιστολές-έργα τέχνης που κάποτε στάλθηκαν μέσω του ταχυδρομείου, οι οποίες ποικίλουν από ευχαριστήρια μηνύματα, ερωτικές επιστολές και εορταστικούς χαιρετισμούς, μέχρι φλύαρες περιγραφές και τυπικά γράμματα ανταλλαγής νέων μεταξύ γνωστών. Σε αυτές τις επιστολές, οι λεπτομέρειες που αφορούν την προσωπική ζωή, τα επαγγελματικά, τα οικογενειακά και τα ερωτικά θέματα του αποστολέα, απεικονίζονται μέσα από υπέροχες εικόνες που έχει φιλοτεχνήσει ο ίδιος, συμπληρώνοντας έτσι τα κυριολεκτικά και μεταφορικά κενά που δεν μπορούν να περιγραφτούν με λόγια. Μια εικόνα, χίλιες λέξεις, τόσο κλισέ ακριβώς επειδή είναι και τόσο αληθινό.

«Ο κόσμος δεν πρέπει να ξεχνά ποτέ πως η δύναμη των λέξεων είναι περιορισμένη», γράφει ο ζωγράφος Walt Kuhn στην γυναίκα του, σε ένα από τα γράμματα του λευκώματος. Και αυτό είναι κάτι που φαίνεται στα περισσότερα γράμματα του βιβλίου. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν τις εικονογραφήσεις στις επιστολές τους όχι σαν φιοριτούρες και στολίδια που πλαισιώνουν το κυρίως κείμενο, αλλά σαν συνέχειά του -πολλές φορές και σαν τον κεντρικό πυρήνα της επιστολής.

Alexander Calder

Ο διάσημος γλύπτης Alexander Calder, για παράδειγμα, σε μια επιστολή του στον καλλιτέχνη Ben Shahm όπου τον προσκαλεί σπίτι του, αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος του χαρτιού για τον σχεδιασμό ενός χάρτη με τις απαραίτητες πληροφορίες. Ο χάρτης, βέβαια, δεν είναι συνηθισμένος. Τα έντονα χρώματα και τα κοφτά, άκαμπτα σχήματα που χαρακτηρίζουν το έργο του Calder σχηματίζουν μια αυθαίρετη σύνθεση που θα μπορούσε να είναι και πίνακας έκθεσης -καταφέρνει ωστόσο να λειτουργήσει ακριβώς για τον σκοπό που σχεδιάστηκε, καλύτερα από κάθε συνδυασμό λέξεων.

Frida Kahlo

Το γράμμα της Frida Kahlo στην φίλη της Emmy Lou Packard κινείται σε εντελώς άλλο κλίμα, αποτυπώνοντας σε μια μόνο σελίδα ολόκληρη την ψυχοσύνθεση και το ταπεραμέντο της ζωγράφου. Ευχαριστεί την φίλη της που προσέχει τον, πρώην πλέον, σύντροφό της Diego Rivera και αφήνει πάνω στην κόλλα τρία κόκκινα φιλιά -ένα για την Packard, ένα για τον γιο της κι ένα για τον Rivera. Δεν είναι τυχαίο πως λίγο μετά την αποστολή αυτού του γράμματος, Frida και Diego παντρεύτηκαν ξανά.

Andy Warhol

Ο Andy Warhol, εκτός από πανέμορφο γραφικό χαρακτήρα που δεν σε νοιάζει τόσο να τον διαβάσεις όσο να τον χαζεύεις, είναι εμφανές πως δεν νοιαζόταν καθόλου για τα κεφαλαία γράμματα, το συντακτικό και γενικότερα οποιοδήποτε γραμματικό κανόνα. Αυτή είναι η επιστολή που έστειλε στον αρχισυντάκτη του περιοδικού Harper's, Russell Lynes, ζητώντας του δουλειά, σε ηλικία 21 χρονών.

«Γεια σας κ. Lynes

ευχαριστώ πάρα πολύ

βιογραφικές πληροφορίες

η ζωή μου δεν θα μπορούσε να γεμίσει ούτε μια καρτποστάλ της δεκάρας γεννήθηκα στο pittsburgh το 1928 (όπως όλοι – σε ένα χαλυβουργείο)

αποφοίτησα από τον carnegie tech και τώρα βρίσκομαι στην Νέα Υόρκη όπου μετακινούμαι από το ένα μολυσμένο με κατσαρίδες διαμέρισμα στο επόμενο.

Andy Warhol.»

Σε περίπτωση που αναρωτιέστε, ο Lynes τον προσέλαβε.

Το πιο τρυφερό γράμμα μέσα στο βιβλίο της Kirwin πάντως, είναι μάλλον η επιστολή του θρυλικού μόδιστρου Yves Saint-Laurent στον αγαπημένο του φίλο Alexander Liberman, ο οποίος τύγχανε να είναι και ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Vogue. Το κείμενο “ντύνει” τον παραδοσιακό μανδύα μιας Μαροκινής γυναίκας, ενώ το υπόλοιπο χαρτί είναι στολισμένο με παραδοσιακά μοτίβα του Μαρόκου. Ο YSL διατηρούσε κατοικία στην περιοχή.

«Πολύ πολύ αγαπημένε μου Alex

Είμαι εδώ, στο Μαρόκο

και σε σκέφτομαι όπως πάντα

την φιλία και την πίστη σου

και την ειλικρίνειά σου

Εύχομαι να σε δω το συντομότερο και να σε αγκαλιάσω

Σε αγαπώ με όλη μου την καρδιά

Yves».

Το “More Than Words: Illustrated Letters from the Smithsonian's Archives of American Art” μπορείτε να το προμηθευτείτε από εδώ.

Δημοφιλή