Σωτήρης Φέλιος: O άνθρωπος που μετέτρεψε το «Wembley» σε Κυψέλη Πολιτισμού

Σωτήρης Φέλιος: O άνθρωπος που μετέτρεψε το «Wembley» σε Κυψέλη Πολιτισμού
Felios

Οι παλιότεροι το γνωρίζουν ως το «υπόγειο». Το στέκι που κάποτε έδινε ζωή στη Φωκίωνος Νέγρη και ήταν must να περάσεις από εκεί έστω και μια φορά, έγινε ευρύτατα γνωστό στην Κυψέλη για τα μπιλιάρδα και ποδοσφαιράκια του. Το μπιλιαρδάρικο με την επωνυμία Wembley, ήταν ένας θρύλος για τους νέους του ’70 και του ’80, δίνοντας το στίγμα στα ήθη της εποχής κι αποτυπώνοντας τη μόδα του ακόμη και στον ελληνικό κινηματογράφο!

Σήμερα το «υπόγειο», χάρη στα σχέδια των αρχιτεκτόνων Κοκκίνου και Κούρκουλα, μεταμορφώθηκε σε αίθουσα τέχνης για την «Άλλη Αρκαδία», το ίδρυμα της συλλογής του Σωτήρη Φέλιου. Η «Άλλη Αρκαδία» ανάμεσα στα καφέ της Φωκίωνος Νέγρη, δεν εκθέτει απλώς περιοδικά έργα ζωγραφικής και γλυπτικής ενός συλλέκτη. Δίνει ξανά τον παλμό, με παράλληλες εκδηλώσεις μουσικής, συζητήσεις ανοιχτές στο κοινό, ακόμη και προβολή ταινιών. Το πιο σημαντικό είναι ότι εξελίσσεται σε κυψέλη πολιτισμού, δίνοντας πάλι τη χαμένη αίγλη σε μία περιοχή του κέντρου, με πολλά και σύνθετα προβλήματα.

Η γλύπτρια Ναταλία Μελά, ο σκηνοθέτης Τάκης Χατζόπουλος και φίλοι της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου στα εγκαίνια της έκθεσης Χρόνης Μπότσογλου - Ερωτικά.

Παιδιά και γονείς από το 2ο Νηπιαγωγείο Νέου Ψυχικού γνώρισαν τους πίνακες ζωγραφικής της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου μέσα από το παιχνίδι, στο πλαίσιο της έκθεσης «Ζωγραφικές αναφορές στην μνήμη και τον χρόνο».

Με αφορμή την έκθεση που παρουσιάζει εκεί το Ε΄ Εργαστήριο Ζωγραφικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών με συμπαραστάτη τον δάσκαλο Μιχάλη Μανουσάκη, μίλησε στη Huffpost ο συλλέκτης Σωτήρης Φέλιος για την «επένδυση» που κάνει στην ελληνική τέχνη, για τον «γενέθλιο τόπο» που έστησε στην καρδιά της Αθήνας.

Η Μαριλίτσα Βλαχάκη και πίσω ο Βασίλης Παπανικολάου με τον Αντωναρόπουλο.

Στην «άλλη Αρκαδία» φιλοξενείτε και παρουσιάζετε όψεις μιας από τις πλέον σημαντικές συλλογές σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής. Πώς πήρατε το μικρόβιο του συλλέκτη;

Άρχισα να αγοράζω έργα το 1985. Με ενδιέφερε μόνο η ζωγραφική. Ακολούθησα το ένστικτό μου και είναι κάτι που με ερέθιζε και εξακολουθεί να με ερεθίζει πνευματικά. Όταν ξεκίνησα, το «ρεύμα» για τη ζωγραφική δεν ήταν ευνοϊκό. Χωρίς να θέλω να μπω σε αυτή την αντιπαράθεση, κάτι μέσα μου έλεγε να επιμείνω στη ζωγραφική, κόντρα στο «ρεύμα». Μόλις άρχισε να συγκεντρώνεται κάποιος σημαντικός αριθμός έργων, υπήρχαν φίλοι μου που μου έλεγαν «κάνεις λάθος με τα έργα που αγοράζεις». Με ρωτούσε κόσμος εάν με συμβουλεύει κάποιος «ειδικός». Η απάντηση ήταν πάντοτε: Αυτό μου αρέσει, αυτό επιλέγω.

Και η σχέση σας με τη τέχνη πώς προέκυψε;

Πριν αρχίσω να αγοράζω, με ενδιέφερε να διαβάζω και για τη ζωγραφική. Κάποια στιγμή λοιπόν, όταν οικονομικά μου ήταν επιτρεπτό, άρχισα να σκέφτομαι πώς μπορώ να διαχειρίζομαι τον ελεύθερο χρόνο μου και διαφορετικά. Πριν πάω στους πίνακες, βέβαια, δεν διέθετα τον ελεύθερο χρόνο μου μόνο στα καμπαρέ. Έκανα και άλλα. Αν και είμαι «αλήτης ολκής» και με την αίσθηση που έχω για την ελευθερία, ή, αν θες, με το «Τι κάνω εδώ; Γιατί βρίσκομαι εδώ;», κάποια στιγμή η ζωή θα μου πει «χαίρεται». Αλλά για εκείνη την ώρα εγώ είμαι έτοιμος, με την έννοια ότι εγώ έχω χαρεί πολύ.

Η διάθεση του ελεύθερου χρόνου μου ήταν κομμάτι της ζωής μου από τότε που έμαθα να παίζω, έστω και αν –ως παιδί– δεν έκανα αναλύσεις. Ίσως να είμαι τυχερός, γιατί όντας παιδί στην επαρχία, είχα την τύχη να είμαι μαθητής στο Πρότυπο στην Παιδαγωγική Ακαδημία Τρίπολης. Το σχολείο αυτό, τότε, τηρουμένων των αναλογιών, ήταν το καλύτερο σχολείο της Ελλάδος. Έχω λοιπόν την εντύπωση ότι αυτή η αγωγή στον τόπο μου και κυρίως από τον τόπο μου –από τα βουνά της Αρκαδίας– υπήρξε καταλυτική.

Με ποιο κριτήριο λοιπόν στήθηκε η «Αρκαδία»;

Έχω μόνο έργα σύγχρονης Ελληνικής ζωγραφικής. Το ίδιο και με τα γλυπτά της συλλογής. Αυτό εξηγείται εν μέρει γιατί, γυρίζοντας πίσω τον χρόνο, σχεδόν κάθε έργο είναι μια «αναφορά», που ήθελα να την βλέπω να με περιβάλλει ή ήταν ένα «κλειδί» που με έκανε να σκέπτομαι αλλιώς για τον κόσμο. Όσες φορές γυρίζω πίσω τη σκέψη μου, αυτό που βλέπω σαν ενοποιητικό στοιχείο της συλλογής, είναι η ματιά μου εν τέλει, είμαι εγώ.

Στις 2 Φεβρουαρίου 2014 η ζωγράφος Λήδα Κοντογιαννοπούλου ξενάγησε τους μικρούς επισκέπτες στην ατομική της έκθεση που παρουσίασε στη Φωκίωνος Νέγρη 16.

Ο Χρόνης Μπότσογλου ξεναγεί το κοινό στην Προσωπική του Νέκυια (Ιούνιος 2014).

Θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε κάποιο από τα έργα της συλλογής;

Δύσκολα μπορώ να το κάνω. Για μένα όλα έχουν μία μοναδικότητα. Το ένα έργο σε οδηγεί στο άλλο. Είναι ο εμπλουτισμός της διαρκούς αναζήτησης. Τώρα, ας πούμε, θυμάμαι το «Λόφο με τις ελιές», ένα από τα πρώτα έργα που αγόρασα, από τον Κώστα Παπανικολάου. Στη πραγματικότητα ανακαλώ στη μνήμη μου τα έργα ανάλογα με τη διάθεση της στιγμής. Όταν πήρα όλα τα έργα της σειράς Νέκυια του Μπότσογλου, ένοιωσα ότι τα έργα της συλλογής βρήκαν τον συνεκτικό τους ιστό. Ίσως εγώ, τότε, να τακτοποίησα τα έργα στο κεφάλι μου ως συλλογή. Σε ένα μικρό διαμέρισμα –ντεπό– που είχαμε στη Κυψέλη, τυλίγαμε και ξετυλίγαμε τη Νέκυια. Φαντάσου, κάμποσους ανθρώπους σε έναν μικρό χώρο να περιβάλλουν τα έργα, τον ίδιο τον Μπότσογλου που με συστολή μιλούσε γι’ αυτά, και τον Μίμη τον Μαρωνίτη να απαγγέλλει θεατρικά για τον Ελπήνορα.

Τα τελευταία χρόνια ακολουθείτε και μια εξωστρεφή προβολή της συλλογής, κάνοντάς τη γνωστή σε μεγάλα Ιδρύματα στο εξωτερικό.

Αυτή είναι και η ουσία του ότι συλλέγω. Να τα δείξω όλα αυτά σε τόπους που βρίσκονται στην καρδιά του μοντέρνου. Πιστεύω ότι τα έργα της συλλογής μπορούν να τέρψουν και να αποκαλύψουν τι δημιουργείται στην Ελλάδα. Με αυτά προσπαθώ κι εγώ άφοβα να δείξω ότι στον τόπο μας σήμερα αρθρώνεται αδιάλειπτα λόγος πολιτισμού.

Πώς βλέπετε το μέλλον της «άλλης Αρκαδίας»;

Η αίσθησή μου είναι ότι η κόρη μου θα συνεχίσει αυτό που κάνω εγώ. Αν, για κάποιο λόγο δε μπορέσουμε να συντηρούμε τα έργα, η κατά προορισμόν κίνηση θα είναι να χαριστεί από την καρδιά μας και, ενδεχομένως, η συλλογή θα πάει στο Μπενάκη. Κι αυτό το λέω για τη ματαιοδοξία μου. Θα ‘θελα, δηλαδή, τα έργα μου να φαίνονται και να μην καταλήξουν σε μια αποθήκη. Πιστεύω στη δημιουργία. Πρέπει να επέρχονται αλλαγές στον εξωτερικό κόσμο, να κάνουμε πράγματα που θα μας ξεπερνάνε. Τότε θα έχει νόημα αυτό που κάναμε, γιατί θα έχει δημιουργία, θα έχει κομμάτι αγάπης, αλλά και θάρρους. Έχω τη βεβαιότητα ότι αυτοί οι δημιουργοί καλύπτουν με το έργο τους μιαν ιστορική περίοδο και έχει αξία αυτό το «άρωμα» αυτής της περιόδου να διαφυλαχθεί.

Εγκαίνια ατομικής Βασίλη Παπανικολάου στη Φωκίωνος Νέγρη 16.

Info

Τo Ίδρυμα «Η άλλη Αρκαδία» και το Ε΄ Εργαστήριο Ζωγραφικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών παρουσιάζουν στη Φωκίωνος Νέγρη 16, από 6 έως 31 Μαΐου 2015, την έκθεση ΕΠΙΛΟΓΕΣ 1 με έργα 14 φοιτητών, ζωγραφικής και γλυπτικής.

Είσοδος ελεύθερη

Ώρες λειτουργίας

Τετάρτη - Παρασκευή: 6 μ.μ. - 9 μ.μ.

Σάββατο & Κυριακή: 11 π.μ. - 5 μ.μ.

Περισσότερα στο www.felioscollection.gr

Δημοφιλή