Τουρκικές εκλογές: Ντεμιρτάς, ο Κούρδος που προκαλεί τον Ερντογάν. Τα πρώτα χρόνια, η φυλακή και η προεδρία του HDP

Ντεμιρτάς, ο Κούρδος που προκαλεί τον Ερντογάν. Τα πρώτα χρόνια, η φυλακή και η προεδρία του HDP

Τέλη Φεβρουαρίου στην ΝΑ Τουρκία. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη σχηματίσει κυβέρνηση, η γείτονα χώρα έχει μπει σε προεκλογικούς ρυθμούς και η HuffPost Greeceσυνοδεύει αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας για τους πρόσφυγες του Κομπάνι. Πιάνοντας κουβέντα στο δρόμο και στα μαγαζιά μόλις απαντάμε πως είμαστε από την Ελλάδα οι πρώτες λέξεις που ακούμε είναι «ΣΥΡΙΖΑ; Τσίπρας;». Αρχικά ξαφνιαζόμαστε αλλά τις επόμενες ημέρες γίνεται μια διασκεδαστική ρουτίνα. Είχαμε πλέον καταλάβει πως όπως στην Ισπανία και στην Ιταλία έτσι και στην Τουρκία όλοι γνωρίζουν το κυβερνών κόμμα και τον πρωθυπουργό.

Ειδικότερα όμως για τους ψηφοφόρους του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), το κόμμα τους ήταν ο…ΣΥΡΙΖΑ Τουρκίας και ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς ο δικός τους Τσίπρας. Κάτι που έμοιαζε με μια ενδιαφέρουσα «αντιστοιχία», τηρουμένων των αναλογίων. Η δε νίκη του ΣΥΡΙΖΑ έμοιαζε επίσης να είναι γι’ αυτούς ένα θετικό προμήνυμα για τις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουνίου, ακόμη και αν ο στόχος ήταν η είσοδος στην Εθνοσυνέλευση και όχι η διακυβέρνηση της χώρας.

Στις δυτικές χώρες ωστόσο ο Ντεμιρτάς δεν ήταν ακόμη ευρέως γνωστός. Όσο όμως πλησίαζε η διεξαγωγή των εκλογών και γινόταν αντιληπτό πως το κουρδικό, αριστερό HDP είναι η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να βάλει «φρένο» στον Ταγίπ Ερντογάν και να χαρίσει μια δεύτερη ευκαιρία στη Δημοκρατία, αυτό άλλαξε.

Στη δε Τουρκία, ειδικότερα τις τελευταίες εβδομάδες όλοι θέλουν να δουν από κοντά αυτόν τον 42χρονο άνδρα, που σε αντίθεση με την…πολιτική παράδοση της χώρας του δεν είναι βλοσυρός και «βαρύς» αλλά χαμογελαστός, «ανοιχτός», χαρισματικός και με πολύ χιούμορ το οποίο δεν φοβάται να το χρησιμοποιήσει και και κατά την προεκλογική του εκστρατεία.

Αν και ιδιαίτερα ανοιχτός πάντως με τους ανθρώπους που τον προσεγγίζουν δεν του αρέσει να μοιράζεται πολλά στοιχεία για την προσωπική του ζωή. Βέβαια γι’ αυτό υπάρχει μια εξήγηση…Είναι Κούρδος και πρόεδρος ενός κόμματος με κουρδικό πρόσημο και βάση, το οποίο όμως θέλει να συγκεντρώσει υπό τη σκέπη του όλες τις εθνικότητες, τους πιστούς όλων των θρησκειεών και ψηφοφόρους από ολόκληρο το σοσιαλιστικό, αριστερό φάσμα και πέρα από αυτό. Όλους όσους δεν θέλουν πια να εξουσιάζονται από τον νυν πρόεδρο της χώρας, Ρετζέπ Ταγί Ερντογάν. Βασικός στόχος άλλωστε του HDP και χαρακτηριστικό του είναι, όπως «δηλώνει», να ενώσει και όχι να διαιρέσει και να πολώσει. Όσο πιο διακριτικός λοιπόν είναι για την εθνικότητά του, τόσο λιγότερο κινδυνεύει να ανοίξει παλιές πληγές.

Εξάλλου σίγουρα πολλά από τα γεγονότα του παρελθόντος δεν θα πρέπει να είναι και για τον ίδιο ευχάριστα να τα επαναφέρει ή να τα συζητά δημοσίως.

Ο Ντεμιρτάς γεννήθηκε στο Ελαζίκ- κοντά στον Ντιγιάρμπακιρ- στις 10 Απριλίου 1973 και σήμερα είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών. Όταν ήταν ακόμη μικρός είχε δει, όπως ανέφερε σε μια ομιλία του, στρατιώτες να ξυλοκοπούν μια ομάδα Κούρδων ενώ ο αδερφός του καταδικάστηκε σε πολυετή φυλάκιση με την, αβάσιμη κατά τον ίδιο, κατηγορία πως ήταν μέλος του εκτός νόμου στην Τουρκία, Κουρδικού Κόμματος των ΕΡγατών (ΡΚΚ). Η οικογένειά του δεν είχε χρήματα για να προσλάβει δικηγόρο και αυτή η εμπειρία, όπως δηλώνει, ήταν καταλυτική για να αποφασίσει να σπουδάσει νομικά.

Μετά τις σπουδές του ασχολήθηκε με υποθέσεις που αφορούσαν την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για ένα διάστημα εργάστηκε και σε μια οργάνωση με αυτό το αντικείμενο στο Ντιγιάρμπακιρ Βέβαια κάθε φορά που αποκάλυπτε μια υπόθεση βασανισμού πολιτών από τις διωκτικές αρχές τον…καλούσαν στην αστυνομία για ανάκριση.

Στη συνέχει αποφάσισε να ασχοληθεί πιο ενεργά με την πολιτική και πέρασε στις «γραμμές» του κουρδικού κόμματος DTP το οποίο όμως- όπως συχνά συμβαίνει στην Τουρκία- τέθηκε εκτός νόμου πριν από πέντε χρόνια. Ο ίδιος δε, καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 10 μηνών με την κατηγορία πως προπαγάνδιζε υπέρ του ΡΚΚ.

Τον Αύγουστο του 2012 ιδρύεται το αριστερό, με κουρδικό πάντα πρόσημο HDP, το οποίο ουσιαστικά αποτελεί έναν συνασπισμό κομμάτων που προϋπήρχαν και ο Ντεμιρτάς και η Φιγκέν Γιουκσεγκντάγκ εκλέγονται πρόεδροι. Αυτό καθώς σε όλα τους φορείς- δήμους, νομαρχίες, κόμματα κλπ- όπου υπάρχει κουρδική εκπροσώπηση η εξουσία μοιράζεται μεταξύ ενός άνδρας και μιας γυναίκας στο πλαίσιο της ασκούμενης πολιτικής ισότητας των δύο φύλων.

Το 2014, «κατεβαίνει» ως υποψήφιος για την προεδρία απέναντι στον Ταγίπ Ερντογάν και εξαιτίας του αποτελέσματος- ήρθε τρίτος με 9.77%- έγινε πλέον αντιληπτό πως το HDP θα πρέπει να αποτολμήσει την κάθοδό του και στις εθνικές εκλογές αφού είχε σοβαρές πιθανότητες να ξεπεράσει το αντιδημοκρατικό όριο του 10% που απαιτείται και να κερδίσει έδρες στην Εθνοσυνέλευση. Για πρώτη φορά μάλιστα, το ενδεχόμενο αυτό φαινόταν τόσο κοντινό ώστε υπήρξε μια μεγάλη κινητοποίηση Κούρδων εκτός Τουρκίας, σε Ευρώπη και ΗΠΑ ενώ αρκετοί - κυρίως δικηγόροι, γιατροί, πολιτικοί κλπ- επέστρεψαν για να δώσουν τη μάχη ενωμένοι.

Βέβαια αυτή η απόφαση εμπεριείχε ένα μεγάλο ρίσκο. Μέχρι σήμερα οι Κούρδοι υποψήφιοι κατέβαιναν ως ανεξάρτητοι αφού δεν ίσχυε το όριο του 10%, που υιοθετήθηκε ακριβώς για να μην μπορούν να κερδίσουν έδρες τα κουρδικά κόμματα. Έτσι τώρα, εάν το HDP δεν έπιανε τον εκλογικό στόχο δεν θα υπήρχε και εκπροσώπηση της μειονότητας στην Εθνοσυνέλευση και μάλιστα σε μια κρίσιμη περίοδο κατά την οποία διεξάγονται συζητήσεις για το Κουρδικό.

Επιτυγχάνοντας όμως τον στόχο του σταματά τα σχέδια του Ερντογάν- αφού το ισχυρό AKP θα έχει μειωμένες έδρες στη νέα Εθνοσυνέλευση- να μετατρέψει το πολιτειακό σύστημα σε προεδρικό χαρίζοντας «υπερ-αρμοδιότητες» στον ίδιο. Σε αυτή την περίπτωση HDP και Ντεμιρτάς θα μπορέσουν να κεφαλαιοποιήσουν σε σημαντικό βαθμό την πολιτική τους νίκη και να αλλάξουν ριζικά το πολιτικό σκηνικό στη χώρα.

Στην Τουρκία βέβαια, δεν πείθονται όλοι από το ενωτικό πολιτικό μήνυμα που απευθύνει ο πρόεδρος του περί ισότητας, δημοκρατίας και δικαιοσύνης σε όλους τους τομείς και σε όλα τα επίπεδα.

Για τον Ερντογάν ωστόσο και τους οπαδούς αλλά και για τους εκφραστές ακραίων, εθνικιστικών θέσεων ο Ντεμιρτάς είναι απλά μια μαριονέτα του ΡΚΚ και του φυλακισμένου ηγέτη του με την κατηγορία της τρομοκρατίας σε βάρος της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Οτσαλάν.

Σελαχατίν Ντεμιρτάς, HDP

Δημοφιλή