Αν άκουγε κάποιος το κομμάτι της ομιλίας του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, όπου αναφέρθηκε στο όραμά του για την τεχνολογική ανέλιξη της Ελλάδας και δεν ήξερε σε ποια χώρα αναφέρεται, η σκέψη του ίσως να πήγαινε κάπου στη Σκανδιναβία, στη Γαλλία, το Ισραήλ, ακόμη και την Πορτογαλία με το Πόρτο και τη Λισαβόνα να επιδίδονται σε έναν ενάρετο ανταγωνισμό για τα ποια από τις δύο πόλεις θα είναι πιο φιλόξενη για τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Θα υπέθετε ότι η χώρα ανέβηκε σχεδόν από το ξεκίνημα στο τρένο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, ότι τα startup της κάνουν κατά εκατοντάδες καριέρα στο εξωτερικό, και πολλά ακόμη όνειρα θερινής νυκτός, τα οποία συνθέτουν αυτήν τη μαγική εικόνα που παρουσιάστηκε.
Είναι γεγονός ότι έχουν γίνει βήματα προόδου. Στα αποκαΐδια της οικονομικής κρίσης αλλά και σε μία συντεταγμένη κυβερνητική στρατηγική επούλωσης κομματικών τραυμάτων στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης, έγιναν κινήσεις που βελτίωσαν μία απογοητευτική εικόνα. Εντούτοις, αυτό απέχει παρασάγγας από την «αναπτυξιακή ορμή», τα «σπιράλ που εκτινάσσονται» και τις ακατάσχετες παροχολογίες δίχως αντίκρισμα.
Στους χώρους της ΔΕΘ φιλοξενούνται δεκάδες ελπιδοφόρες ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις στους χώρους της. Δεν έχω δει ακόμη όμως να συζητάμε τα προβλήματά τους, ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν έναντι στον σκληρό ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουν στο διεθνές επιχειρηματικό περιβάλλον. Κάτι, για να μεταλαμπαδεύσουν τις γνώσεις τους στους νεότερους. Σε όσους το... σκέφτονται και μπορεί τα όνειρά τους να μετατραπούν σε καθημερινό... εφιάλτη, για τον οποίον χρειάζονται λιγότερο από 30 λεπτά να τον εκκινήσουν. Από το 31ο λεπτό και μετά, ο νέος που έχει το θράσος να χτίσει κάτι, να δημιουργήσει, πρέπει να καταβάλλει πάγια έξοδα προς το κράτος 3.000 ευρώ ετησίως. Χωρίς να έχει πουλήσει τίποτα, χωρίς να έχει αγοράσει τίποτα, πρέπει να δώσει 650 ευρώ τέλος επιτηδεύματος και περίπου 2.300 ευρώ σε ασφαλιστικές εισφορές. Και αυτά είναι μόνο η αρχή...
Σε άλλες χώρες και όχι παραδόξως, η κατάσταση είναι διαφορετική. Η προσπάθεια είναι συγκεκριμένη: σύνθεση ενός φιλικού φορολογικού περιβάλλοντος για την καινοτομία. Παρά τις ατελείωτες κυβερνητικές εξαγγελίες, για αυτό δεν ακούστηκε κάτι ουσιαστικό και εκτεταμένο. Έγινε λόγος για το αποτέλεσμα - την... έκρηξη των startups - χωρίς να παρουσιαστεί ένα συγκεκριμένο οικοσύστημα ανάπτυξής τους. Κι όμως, οι λύσεις δεν είναι ούτε απρόσιτες, ούτε ανέφικτες, ανεφάρμοστες. Το Βέλγιο για παράδειγμα, σε εταιρείες 4ετίας, με κεφάλαια κάτω των € 250.000 παρέχει μείωση φόρου κατά 30-45%.
Η Γαλλία δημιούργησε το Station F και τα «δίνει όλα» για να χαρίσει κίνητρα σε angel investors, ενώ παρόμοια στρατηγική ακολουθεί και η Γερμανία. Την ίδια ώρα, κράτη όπως το Καζακστάν προσκαλούν καινοτόμες επιχειρήσεις για να επενδύσουν σε αυτές, ενώ αρκετά κρατίδια της Ευρώπης παρέχουν σημαντικά φορολογικά κίνητρα για να ξεκινήσει ένας πολίτης της Ένωσης σε αυτά την startup επιχείρησή του. Το Ισραήλ διεξάγει κάθε χρόνο ετήσιο σαφάρι για τις καλύτερες καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες στις χώρες που επισκέπτεται, ενώ η Εσθονία βρίσκεται πολλά βήματα μπροστά από την υπόλοιπη Ευρώπη.
Δυστυχώς, η ελληνική κυβέρνηση αποτελεί ιδεολογικό κομμάτι εκείνης της Ευρώπης, η οποία απαντά με φόρους σε οτιδήποτε καινοτόμο δεν είναι δικό της, συμμετέχοντας στη μάχη του εμπορικού προστατευτισμού που βρίσκεται παγκοσμίως σε εξέλιξη. Η αποτίμηση της κατάστασης της καινοτομίας στη χώρα μας δεν είναι αρκετά ρεαλιστική, ειλικρινής, ώστε να διαμορφωθεί και ανάλογα η στρατηγική της, να συνεκτιμήσει μεταξύ άλλων, την πραγματική θέση της ελληνικής οικονομίας, ώστε να δώσει ουσιαστικές στηρίξεις και διεξόδους στους νέους επιχειρηματίες. Και είναι πραγματικά παράλογο να περιμένει κάποιος από ένα κράτος που βρισκόταν για πολλά χρόνια σε συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης, που ήταν για ακόμη μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ουραγός στην καινοτομία, να εκτοξευτεί ξαφνικά στον ουρανό. Μάλλον, οι σχετικές αναφορές του πρωθυπουργού μοιάζουν περισσότερο με… προεκλογικές υποσχέσεις σε έναν δύσκολο επερχόμενο προεκλογικό αγώνα, παρά με ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2019. Οψόμεθα…