Η HuffPost προτείνει: 10 + 1 βιβλία που αξίζει να διαβάσετε τον Οκτώβριο

Μάρω Βαμβουνάκη, Διονύσης Χαριτόπουλος, Ηλίας Μαγκλίνης, αλλά και η σταρ της αμερικανικής (και όχι μόνο) λογοτεχνίας, Μέριλιν Ρόμπινσον.
Andrea Comi via Getty Images

Πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου και οι νέοι τίτλοι φθάνουν με ταχύτατους ρυθμούς στις προθήκες των βιβλιοπωλείων. Χαριτόπουλος, Βαμβουνάκη και Μαγκλίνης με νέες ιστορίες, «Τα εσώψυχα του Ντίνου Χριστιανόπουλου», Μέριλιν Ρόμπινσον και Κολμ Τόιμπιν, αλλά και οι «Επικίνδυνοι συγγραφείς» από τον Κώστα Αρκουδέα, που αποτίνει φόρο τιμής στους συγγραφείς οι οποίοι κρίθηκαν επικίνδυνοι και είδαν τα έργα τους να λογοκρίνονται.

Και για το τέλος, ένα βιβλίο - φαινόμενο (που επιπλέον, θα γίνει σειρά από το BBC), με την ιστορία ενός ανθρώπου ο οποίος μετά από έξι χρόνια ως εκπαιδευόμενος γιατρός σε κρατικά νοσοκομεία της χώρας του, αποφάσισε να αφηγηθεί τις τραυματικές και συγχρόνως, τραγελαφικές εμπειρίες του στο Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας.

«Ένα άλλο Μπρούκλιν» της Τζάκλιν Γούντσον (εκδόσεις Πόλις, μετάφραση Άννα Μαραγκάκη)

εκδόσεις Πόλις

Στο μετρό της Νέας Υόρκης η Όγκοστ διασταυρώνεται με μια παλιά φίλη. Η συνάντηση αυτή τής ξυπνά ζωηρές αναμνήσεις, μεταφέροντάς τη σε μια εποχή και έναν τόπο που νόμιζε ότι είχε αφήσει οριστικά πίσω της: τη δεκαετία του 1970 στο Μπρούκλιν, όπου μεγάλωσε, και όπου η φιλία ήταν το παν.

Τέσσερα κορίτσια, η Όγκοστ, η Σύλβια, η Άντζελα και η Τζίτζι, μοιράζονταν όλα τους τα μυστικά καθώς περιπλανιούνταν στους δρόμους της γειτονιάς τους. Ένιωθαν εκπληκτικά όμορφες, απίστευτα ταλαντούχες, και ονειρεύονταν πως τις περίμενε ένα λαμπρό μέλλον.

Πίσω όμως από τις προσδοκίες και τις ελπίδες τους, υπήρχε ένα άλλο Μπρούκλιν· ένα επικίνδυνο μέρος όπου ηρωινομανείς βετεράνοι του Βιετνάμ παραμόνευαν ανυποψίαστα κοριτσάκια μέσα σε σκοτεινούς διαδρόμους, όπου μητέρες εξαφανίζονταν, πατεράδες ανακάλυπταν τη θρησκεία και η τρέλα καραδοκούσε σε κάθε βήμα.

Το μυθιστόρημα Ένα άλλο Μπρούκλιν (στις ΗΠΑ κυκλοφόρησε το 2016) φωτίζει με σπαρακτικό τρόπο τη μεταβατική περίοδο κατά την οποία το παιδί πορεύεται προς την εφηβεία και η πολύτιμη αθωότητα έρχεται αντιμέτωπη με τους απτούς κινδύνους της ενηλικίωσης. Με πρόζα κομψή και λυρική, ευαίσθητη και τρυφερή, η Τζάκλιν Γούντσον ζωντανεύει τις μνήμες της ηρωίδας της, σκιαγραφώντας την ιστορία μιας φιλίας που τα ίχνη της παρέμειναν ανεξίτηλα μέσα στον χρόνο.

Όπως είχε γράψει η αμερικανική έκδοση της HuffPost «Η Woodson μάς δείχνει με ποιητικό τρόπο τι σημαίνει να είσαι κορίτσι στην Αμερική, και τι σημαίνει να είσαι μαύρος στην Αμερική. Κάθε της φράση περικλείει ένα τεράστιο φορτίο ενέργειας, η αφήγηση όμως δεν φτάνει ποτέ στο σημείο να εκραγεί· παραμένει πυκνή και άρτια ώς το τέλος».

Η Τζάκλιν Γούντσον γεννήθηκε στο Columbus του Οχάιο το 1963. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από είκοσι παιδικά και εφηβικά βιβλία και το 2014 τιμήθηκε με το National Book Award νεανικής λογοτεχνίας για το Brown Girl Dreaming. Το 2018 τιμήθηκε με το Astrid Lindgren Memorial Award, το σημαντικότερο διεθνές βραβείο νεανικής λογοτεχνίας. Πρόσφατα έλαβε επίσης τον τίτλο τής Young People’s Poet Laureate από το ίδρυμα Poetry Foundation. Το Ένα άλλο Μπρούκλιν είναι το πρώτο της μυθιστόρημα για ενηλίκους και ήταν στην τελική λίστα για το National Book Award τo 2016. Από τις εκδόσεις Πόλις ετοιμάζεται και το μυθιστόρημά της (επίσης για ενηλίκους) Red at the Bone.

«Έρωτες στη Μεταπολίτευση, 1974 - 1990» του Διονύση Χαριτόπουλου (εκδόσεις Τόπος)

εκδόσεις Τόπος

«Ένα πολιτικό βιβλίο σαν ερωτικό ανάγνωσμα». Με αυτά τα λόγια συστήνεται το νέο βιβλίο του Χαριτόπουλου.

«Η ξαφνική ελευθερία τα ανακάτεψε όλα. Ο γενικευμένος πυρετός απαιτήσεων και προσδοκιών χωρίς όρια. Η φούρια, η τρέλα, τα πάθη, τα λάθη. Η πολιτική και ερωτική υπερκατανάλωση των πρώτων χρόνων».

Όπως περιγράφεται στο βιβλίο: «Η Μεταπολίτευση είναι γένους θηλυκού. Είχε ομορφιά, αισιοδοξία, γονιμότητα, ελπίδα. Και η πιο μεγάλη από τις μεγάλες αλλαγές που έφερε ήταν ασφαλώς η γυναικεία χειραφέτηση. Τα κορίτσια βγήκαν από τη σκιά που τις περιόριζαν εκ γενετής και διεκδίκησαν το αυτεξούσιο της ζωής τους. Προέλασαν γενναία στον αντρικό κόσμο κάμπτοντας κάθε αντίσταση».

«Ένας αφηρημένος άντρας» της Μάρως Βαμβουνάκη (εκδόσεις Ψυχογιός)

εκδόσεις Ψυχογιός

«Χρεώνεται αμαρτίες ο μεγάλος έρωτας, ή είναι αθώος σαν ανεύθυνος; Κι εγώ πια είμαι ανεύθυνη, ακαταλόγιστη, ανίδεη κι αναγκεμένη όσο ένα μωρό την πρώτη ώρα του τοκετού.

Όχι, δε με ενδιαφέρει απόψε η αμαρτία! Ούτε υποψιάζομαι πως υπάρχει τέτοια κατάσταση. Άραγε, το να αμαρτάνεις προϋποθέτει συνείδηση; Ή και ασυνείδητα τη φορτώνεσαι και την πληρώνεις μετά; Μεγάλο θέμα αλλά απόψε μάταιο…»

Στο νέο μυθιστόρημα της Μάρως Βαμβουνάκη -στα βιβλιοπωλεία 10 Οκτωβρίου- ένα κορίτσι εξαφανίζεται και δε θα την βρει ποτέ ξανά κανείς, κι ας μένει κοντά στο σπίτι από όπου δραπέτευσε. Δραπέτευσε από τους παρανοϊκούς γονείς της, ερωτεύτηκε παράφορα έναν αφηρημένο άντρα, βρήκε τη φιλία που σώζει.

«Με λένε κόκκινο» του Ορχάν Παμούκ (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Στέλλα Βρετού)

εκδόσεις Πατάκη

Η νέα έκδοση του σπουδαίου βιβλίου του νομπελίστα Ορχάν Παμούκ, συνοδεύεται, για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα, από το Επίµετρο που έγραψε ο συγγραφέας δώδεκα χρόνια αφότου πρωτοεκδόθηκε το βιβλίο, καθώς και από Χρονολόγιο µε τα ιστορικά γεγονότα που αναφέρονται στο µυθιστόρηµα.

«Κάθε ζωγραφιά µάς αφηγείται µιαν ιστορία».

Εννέα χειµωνιάτικες µέρες στην Ιστανµπούλ του 1591. Ο Σουλτάνος, ενόψει της χιλιοστής επετείου της Εγίρας, ζητά από τους καλύτερους µικρογράφους και καλλιγράφους της αυλής του να φιλοτεχνήσουν, µε άκρα µυστικότητα, ένα βιβλίο που θα δοξάζει την Οθωµανική Αυτοκρατορία – θέλει, όµως, οι ζωγραφιές του έργου να γίνουν σύµφωνα µε τις τεχνοτροπίες των Φράγκων, κάτι που συνιστά προσβολή για το Ισλάµ. Η Σεκιουρέ, µητέρα δυο ατίθασων µικρών αγοριών, επιθυµεί να ξαναπαντρευτεί, καθώς η τύχη του συζύγου της, που πήγε στον πόλεµο, αγνοείται επί τέσσερα χρόνια. Στο σπίτι της παρακολουθεί τους µικρογράφους να ζωγραφίζουν, υπό την επίβλεψη του πατέρα της. Σύντοµα, ένας µικρογράφος θα δολοφονηθεί, και τότε ο Αρχιµικρογράφος θα κληθεί να ανακαλύψει τον δολοφόνο µέσα σε τρεις ηµέρες, σύµφωνα µε τη διαταγή του Σουλτάνου. Εν τω µεταξύ, οι µικρογράφοι και οι καλλιγράφοι συγκεντρώνονται τα βράδια σ’ ένα καφενείο και διασκεδάζουν µε τις ιστορίες που αφηγείται µε αιχµηρή γλώσσα ένας λαϊκός παραµυθάς. Άραγε η δολοφονία να οφείλεται σε επαγγελµατικό ανταγωνισµό, σε ερωτική αντιζηλία ή στον θρησκευτικό φανατισµό;

Ένα βιβλίο για την τέχνη και την καλλιτεχνική αφοσίωση, τον έρωτα και τον θάνατο, καθώς και τη σχέση της Ανατολής µε τη Δύση, που συνδυάζει µε συναρπαστικό τρόπο το φιλοσοφικό µε το αστυνοµικό µυθιστόρηµα. Στο εξώφυλλο το έργο «Ο καθιστός γραφέας» του Τζεντίλε Μπελλίνι.

«Είμαι όσα έχω ξεχάσει» του Ηλία Μαγκλίνη (εκδόσεις Μεταίχμιο)

Μεταίχμιο

Όταν μιλάμε για τη ζωή του πατέρα µας, σε ποιο βαθμό μιλάμε για τη δική µας τη ζωή; Πάνω απ’ όλα, σε ποιο βαθμό μιλάμε για τη ζωή όλων των πατέρων του κόσμου, τη ζωή όλων των δυνητικών αναγνωστών µας; Δεν υπάρχει ασφαλής απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Το βέβαιο είναι ότι δεν θα είχε νόημα η γραφή αυτού του βιβλίου αν ένιωθα πως αφορά μονάχα τον άνθρωπο που γνώρισα. Έχει νόημα και λόγο ύπαρξης μονάχα αν έχω κατά νου σε κάθε σελίδα ότι αυτή θα είναι µια αφήγηση που θα αφορά τον κάθε άγνωστο, τον κάθε πατέρα και την κάθε μητέρα, τον κάθε γιο και την κάθε κόρη που δεν γνώρισα ποτέ. (Απόσπασμα από το βιβλίο)

Και αν τελικώς η μνήμη δεν είναι άλλο παρά διάσπαρτα νησιά μέσα σε μιαν απέραντη θάλασσα λήθης; Με άλλα λόγια, μήπως είμαστε όσα έχουμε ξεχάσει;
Ο πρωτοπρόσωπος αφηγητής αυτής της αληθινής ιστορίας περνά από το ένα νησί στο άλλο, αναζητώντας άλλοτε σαν αρχαιολόγος και άλλοτε σαν αστρονόμος που παρατηρεί το παρελθόν του σύμπαντος τον άνθρωπο που ήταν ο πατέρας του προτού γίνει πατέρας του, τη χώρα του προτού γίνει χώρα του.
Τι βρίσκει; Οικογενειακά θαμμένα μυστικά, φόνους, τραύματα που ταξιδεύουν μέσα στον χρόνο, ανολοκλήρωτους έρωτες, εικόνες και λέξεις που στοιχειοθετούν µια ανώμαλη διαδρομή μέσα από την οποία ο αφηγητής προσπαθεί να βρει τις χαμένες συνδέσεις: µε τον εαυτό του, πρωτίστως όμως µε τους άλλους γύρω του.

Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Ηλίας Μαγκλίνης (αρχισυντάκτης του πολιτιστικού ένθετου της κυριακάτικης Καθηµερινής) έχει εκδώσει τρία βιβλία µυθοπλασίας. Η νουβέλα Η ανάκριση µεταφράστηκε στα αγγλικά και τα σερβικά και πρόκειται να µεταφερθεί στον κινηµατογράφο. Το µυθιστόρηµα Πρωινή γαλήνη απέσπασε τρία λογοτεχνικά βραβεία: Βραβείο Μυθιστορήµατος Ιδρύµατος Ουράνη της Ακαδηµίας Αθηνών• Βραβείο Μυθιστορήµατος του διαδικτυακού βιβλιολογικού περιοδικού Ο αναγνώστης και Βραβείο Μυθιστορήµατος του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα.

«Γκίλιαντ» της Μέριλιν Ρόμπινσον (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Κατερίνα Σχινά)

Μεταίχμιο

Μια από τις μεγαλύτερες μορφές της σύγχρονης αμερικανικής πεζογραφίας, η πολυβραβευμένη Μέριλιν Ρόμπινσον, αφηγείται την ιστορία τριών γενιών και καλύπτει χρονικά την περίοδο από τον αμερικανικό Εμφύλιο ως τον 20ό αιώνα.

Στον πυρήνα του «Γκίλιαντ» (Βραβείο Πούλιτζερ, Εθνικό Βραβείο του Κύκλου των Αμερικανών Κριτικών) βρίσκονται οι σχέσεις ανάμεσα σε πατέρες και γιους, καθώς και οι μεγάλες πνευματικές διαμάχες που ακόμη μαίνονται στην καρδιά της Αμερικής. Το μυθιστόρημα της, που ακολουθεί τη συγγραφική παράδοση των Έµιλι Ντίκινσον και Γουόλτ Γουίτµαν «είναι μεγάλο όσο ένα έθνος, ήσυχο όσο µια σκέψη, κατανυκτικό όσο µια προσευχή».

«... Ο πατέρας της μητέρας μου ήταν πάστορας, το ίδιο κι ο πατέρας του πατέρα μου και ο πατέρας του πριν απ′ αυτόν, κι ακόμη πιο πριν κανείς δεν ξέρει, αλλά δεν θα δίσταζα να μαντέψω. Τούτη η ζωή ήτανε δεύτερη φύση γι′ αυτούς, όπως και για μένα. Ήταν εξαιρετικοί άνθρωποι, αλλά αν υπάρχει κάτι που θα ‘πρεπε να μάθω απ’ αυτούς και δεν το έμαθα, είναι να συγκρατώ τον θυμό μου. Είναι μία σοφία που θα ‘πρεπε να είχα κατακτήσει εδώ και πολύ καιρό. Ακόμα και τώρα που ένα φτερούγισμα στον σφυγμό μου με κάνει να σκέφτομαι το τέλος, διαπιστώνω πως χάνω την ψυχραιμία μου όταν κολλάει ένα συρτάρι ή όταν δεν βρίσκω τα γυαλιά μου. Σ’ το λέω αυτό για να παρατηρήσεις και τον εαυτό σου, μήπως συμβαίνει και σ′ εσένα...»

Μέσα από τη φωνή του πάστορα Τζον Έιµς, το «Γκίλιαντ» µάς αποκαλύπτει την ανθρώπινη συνθήκη και τη συχνά αβάσταχτη ομορφιά μιας συνηθισμένης ζωής.

Το πολυβραβευμένο βιβλίο είναι το πρώτο της τριλογίας που ολοκληρώνεται με το «Λάιλα» (Μεταίχμιο, 2016). Το δεύτερο μέρος με τίτλο «Στο σπίτι» θα κυκλοφορήσει την άνοιξη του 2020.

«Επικίνδυνοι συγγραφείς» του Κώστα Αρκουδέα (εκδόσεις Καστανιώτη)

εκδόσεις Καστανιώτη

... Και στο εξώφυλλο ο Φραντς Κάφκα σε ηλικία δεκατριών ετών, το 1896.

Από την πληθώρα των απαγορευμένων βιβλίων που εμφανί­στηκαν τους τελευταίους δύο αιώνες νιώθει κανείς πως κάτι έχει αλλάξει. Λες και μια ομάδα προικισμένων με εξαι­ρετικές ικανότητες ανθρώπων έβγαλε ξαφνικά γλώσσα, αμ­φισβητώντας θέματα τα οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν ταμπού. Συγγραφείς που κρίθηκαν επικίνδυνοι και τιμωρή­θηκαν από τους φύλακες της μιας και μοναδικής αλήθειας – της σιωπής των τυράννων.

Αναιδείς Ρώσοι σαν τον Λέο­ντα Τολστόι και τον Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, αθυρόστομοι Ιρ­λανδοί σαν τον Όσκαρ Ουάιλντ και τον Τζέιμς Τζόυς, Λατι­νοαμερικάνοι αντάρτες σαν τον Πάμπλο Νερούδα και τον Χούλιο Κορτάσαρ, Νοτιοαφρικάνοι ακτιβιστές σαν τον Α­ντρέ Μπρινκ και τη Ναντίν Γκόρντιμερ, διαβόητοι αιρετικοί σαν τον Φραντς Κάφκα και τον Σαλμάν Ρούσντι, ασύδοτοι πορνογράφοι σαν τον Ντ. Χ. Λώρενς και τον Βλαντίμιρ Να­μπόκοφ, ψευδοπροφήτες του μέλλοντος σαν τον Άλντους Χάξλεϋ και τον Ρέυ Μπράντμπερυ, γνωστοί εξωμότες σαν τον Ηλία Πετρόπουλο.

Πέντε ήπειροι, τέσσερα είδη λογοκρισίας, τρεις χρόνοι, δύο αντίθετοι πόλοι και μια αρμαθιά από λογοτέχνες συν­θέτουν αυτό το ευρηματικό παζλ. Η τέχνη συγχωνεύεται με την πραγματικότητα σε έναν απέραντο κυματισμό.

Οι ζωές των συγγραφέων εμφιλοχωρούν στα κείμενά τους σχηματί­ζοντας διαφορετικές στρώσεις ανάγνωσης, με συνέπεια να έχει κανείς την αίσθηση ότι διαβάζει όχι ένα αλλά πολλά βιβλία συγχρόνως.

«Στο σπίτι του πατέρα και άλλες ιστορίες» του Σμουέλ Γιοσέφ Αγκνόν (εκδόσεις Καστανιώτη, μετάφραση Χρυσούλα Κ. Παπαδοπούλου, επίμετρο Αβραάμ Β. Γεοσούα)

εκδόσεις Καστανιώτη

O άρχοντας Αχιέζερ καταφθάνει από τη Διασπορά στην Αγία Πόλη της Ιερουσαλήμ. Αναζητεί τον ιδανικό σύντροφο για τη μονάκριβη θυγατέρα του και παράλληλα χτίζει έναν οίκο για τον Κύριο αλλά και τον μελλοντικό του γαμπρό, έναν ραβίνο από την Πολωνία. Όμως ο μάστορας που φιλοτεχνεί την εντυπωσιακή κιβωτό της συναγωγής, έρχεται να αποκαλύψει την ψυχική απόσταση που χωρίζει τους νεόνυμφους.

Στη Βιέννη, μετά τον Α ́ Παγκόσμιο πόλεμο, ένας γιατρός παντρεύεται μια όμορφη νοσοκόμα η οποία του έχει κλέψει την καρδιά. Ωστόσο η σχέση τους δηλητηριάζεται απρόσμενα από το παρελθόν, ο δεσμός τους γίνεται τοξικός και η αμοιβαία θλίψη διαβρώνει σιγά σιγά την αγάπη τους. Ένας μάλλον άσωτος γιος, την παραμονή του Πέσαχ, επιστρέφει στη γενέτειρά του με σκοπό να συναντήσει τον πατέρα του ύστερα από πολλά χρόνια. Το αγωνιώδες πρόβλημα είναι ότι δεν θυμάται πού βρίσκεται το σπίτι του.

Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει έντεκα χαρακτηριστικά διηγήματα του νομπελίστα συγγραφέα Σμουέλ Γιοσέφ Αγκνόν, ενός αριστοτέχνη του μεταφυσικού μετεωρισμού και της υπαρξιακής αμφισημίας. Υπήρξε ο θεμελιωτής της σύγχρονης εβραϊκής λογοτεχνίας και μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά.

«Τον Σμουέλ Γιοσέφ Αγκνόν, τον πατριάρχη της σύγχρονης εβραϊκής πεζογραφίας, τον θεωρώ έναν από τους λογοτεχνικούς μου μέντορες. Η σοφή, λεπταίσθητη, υποδόρια, ειρωνική φωνή του με βοήθησε, όταν ακόμη διαμορφωνόμουν ως συγγραφέας, να βρω τη δική μου φωνή, εν μέρει παλεύοντας να απελευθερωθώ ακριβώς από τα γλωσσικά του μάγια». Άμος Οζ.

«Σπίτι με ονόματα» του Κολμ Τόιμπιν (εκδόσεις Ίκαρος, μετάφραση - επίμετρο Αθηνά Δημητριάδου)

εκδόσεις Ίκαρος

Την ημέρα του γάμου της κόρης του, ο Αγαμέμνονας ζητάει τη θυσία της. Μόνο έτσι θα έχει τους ανέμους με το μέρος του για να φτάσει ως την Τροία. Η Ιφιγένεια τελικά θυσιάζεται, ο Αγαμέμνονας οδηγεί τον στρατό του στη μάχη και επιβραβεύεται με ένδοξη νίκη.

Χρόνια αργότερα, ο Αγαμέμνονας επιστρέφει και η αιματηρή επιλογή του κατευθύνει όλη την οικογένεια σ’ ένα μονοπάτι ενδόμυχης βίας. Καθώς η σύζυγός του, Κλυταιμνήστρα, επιζητά διακαώς τον θάνατό του ως εκδίκηση, η κόρη τους Ηλέκτρα λειτουργεί ως σιωπηλός παρατηρητής αυτού του πρωτοφανούς οικογενειακού δράματος. Ταυτόχρονα ο γιος τους Ορέστης απάγεται και η επιβίωσή του είναι αβέβαιη.

Σ’ αυτή την απάνθρωπη συνθήκη, η Ηλέκτρα και ο Ορέστης θα προβούν με τη σειρά τους σε εξίσου απάνθρωπες ενέργειες πασχίζοντας να διορθώσουν τα λάθη του παρελθόντος.

Η Κλυταιμνήστρα, που αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο, είναι μια γοητευτική και αδίστακτη φιγούρα που διψά για εξουσία. Ο Tóibín αποτυπώνει τον τρόπο με τον οποίο η διαφθορά δημιουργεί δυσαρέσκεια αλλά και πώς η δυσαρέσκεια αυτή σχεδόν ασυγκράτητα γεννά βία. Οι πρωτότυποι μύθοι καθιέρωσαν αυτούς τους χαρακτήρες σαν παίγνια των θεών, αλλά ο Tóibín επαναπροσδιορίζει αυτή την εκδοχή σε μια περίοδο που οι θεοί έχουν εξασθενίσει ως παρουσία, θέτοντάς μας μπροστά στις ευθύνες μας για τις ανθρώπινες αποτυχίες. Kirkus Reviews.

Ο Κολμ Τόιμπιν γεννήθηκε στην Ιρλανδία το 1955. Μεγάλωσε σε οικογένεια ιδιαιτέρως πολιτικοποιημένη, δεδομένου ότι ο παππούς του και ένας θείος του ήταν μέλη του IRA. Σε συνέντευξή του δήλωσε ότι στο σπίτι του υπήρχε πολλή σιωπή, κάτι που επηρέασε το ύφος του. Η ενασχόλησή του με το έργο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ του προκάλεσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ισπανία και έτσι αμέσως μόλις αποφοίτησε από το University College του Δουβλίνου εγκαταστάθηκε για ένα διάστημα στη Βαρκελώνη. Κατά την επιστροφή του στην Ιρλανδία ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία παράλληλα με τη συγγραφική του δραστηριότητα. Έχει γράψει μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων καθώς και δοκίμια και κείμενα λογοτεχνικής κριτικής. Τόσο στα δοκίμια όσο και στα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του βασικά θέματα είναι η ιρλανδική κοινωνία, η ζωή στο εξωτερικό, η διαδικασία της δημιουργικότητας, η ομοφυλοφιλία και η διαφύλαξη της ατομικής ταυτότητας.

Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά του Η διαθήκη της Μαρίας (2014), Νόρα Γουέμπστερ (2015) και Μπρούκλιν (2016).

«Τα εσώψυχα του Ντίνου Χριστιανόπουλου» της Σωτηρίας Σταυρακοπούλου (εκδόσεις Ιανός)

εκδόσεις Ιανός

Mια σειρά συνομιλιών της συγγραφέως με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, ένα εξομολογητικό «μουχαμπέτι», όπως του άρεσε να το αποκαλεί, που βάστηξε για δέκα σχεδόν χρόνια. Και μέσα απ’ αυτό, ξεδιπλώνεται η χειμαρρώδης και «προκλητική» προσωπικότητα του ποιητή, που σπάει όλους τους φραγμούς του «καθωσπρεπισμού» του πνευματικού κόσμου της εποχής μας.

Απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου

«Γνωριστήκαμε το 1982, όταν ένας κοινός γνωστός μας, ο γλύπτης Κυριάκος Καμπαδάκης, με πήγε στο γραφείο του Χριστιανόπουλου, στη «Διαγώνιο», να του χαρίσω την πρώτη συλλογή μου με πεζογραφήματα – φιλοδοξούσα κι εγώ να μπω στο λογοτεχνικό μας σινάφι, να του αρέσουν και να μου ζητήσει συνεργασία για τη Διαγώνιο. Τον θεωρούσα, κατά κάποιον τρόπο, πατριάρχη των μεταπολεμικών γραμμάτων και επιζητούσα, ας πούμε, την ευλογία του. «Μη λες “πατριάρχης”», με διόρθωσε. «Λιγάκι φοβούμαι ότι πέφτεις έξω. Πες “πατριαρχίδας”». Και γελάσαμε οι παρευρισκόμενοι στο γραφείο του.

Τον Μάρτιο του 2003, ο Ντίνος παρουσίασε επαινετικά στον «Ιανό» το βιβλίο μου Οι δεξιώσεις, μαζί με τον πανεπιστημιακό καθηγητή Γιώργο Κεχαγιόγλου, προκαλώντας τον φθόνο των συναδέλφων μου. Στο τέλος του ίδιου χρόνου, λίγο πριν κάνει την επέμβαση καρδιάς, οργάνωσε μια παρουσίαση του λογοτεχνικού μου έργου στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, το οποίο υπάγεται στο Πανεπιστήμιο. Είχαν έρθει οι σοβαροί κύριοι της γειτονιάς μας, δημόσιοι υπάλληλοι και μαγαζάτορες, με τις συμβίες τους –Τετάρτη απόγευμα, κλειστά τα εμπορικά καταστήματα– να ακούσουν τον περίφημο ποιητή Χριστιανόπουλο να μιλάει για τη γειτόνισσά τους, καθηγήτρια πανεπιστημίου και πεζογράφο, καθώς και ορισμένοι συνάδελφοί μου και κάποιοι λογοτέχνες της πόλης μας. Κι αυτός, επί δύο ώρες, δεν σταματούσε να ευτελίζει εμένα και το έργο μου, αναιρώντας όλα όσα είχε πει στον «Ιανό» πριν από λίγους μήνες· ερχόταν, έτσι, στα ίσα του. Θα έπρεπε να το περιμένω· όχι μόνο δεν του άρεσαν οι καλοσύνες και οι αγάπες, αλλά συνήθιζε και να προκαλεί στις δημόσιες εμφανίσεις του, ερεθίζοντας αρνητικά το κοινό. «Εγώ είμαι αντικομφορμιστής», απαντούσε στους διάφορους επικριτές του. «Δεν μιλώ με τα στερεότυπα του καθωσπρέπει κυρίου. Και αυτό κάνει κάποια αίσθηση. Μεγάλη. Σαν μια ηλεκτρική εκκένωση».

Παρ’ όλ’ αυτά, δεν του κράτησα κακία· γοητευμένη από τα πρωτότυπα γραπτά και τα φιλολογικά του κείμενα, ήθελα να γράψω για το έργο του. Προς το τέλος του 2004, του έκανα την ίδια πρόταση. «Καλά», είπε, «αφού επιμένεις. Αλλά όχι μελέτες και βιογραφίες. Νισάφι. Άρχισα να τα σιχαίνομαι τα φιλολογικά». «Ε, τότε τι;» τον ρώτησα. «Εμείς αγαπιόμαστε. Θα το ρίξουμε στο μουχαμπέτι. Ξέρεις τι είναι το μουχαμπέτι, Σωτηρούλα; Κουβεντούλες, ελεύθερες όμως, χωρίς πρόγραμμα και σκοπιμότητες. Ναι, γιατί στην κοινωνική ζωή μας είμαστε λίγο κουμπωμένοι· δεν τα λέμε όπως τα σκεφτόμαστε. […] Λοιπόν, από αγάπη, θα αρχίσουμε μια κουβεντούλα, όπου όλα θα σου τα λέω ξεβράκωτος. Μη γελάς.

Όπως μου έρχονται στο μυαλό. Για τη ζωή μου, για το έργο μου, για τις γάτες μου, για λογοτέχνες, για φίλους, για ρεμπέτες, για γεγονότα […] Αχ, πολλά είπαμε απόψε. Γκουντ μπάι τώρα, πάω στο σπίτι να ταΐσω τα γατιά μου».

Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου, την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου, στις 19:00, θα πραγματοποιηθεί η παρουσίαση του, στον Ιανό στη Θεσσαλονίκη, Αριστοτέλους 7.

«Αυτό θα πονέσει» του Άνταμ Κέι (εκδόσεις Κλειδάριθμος, μετάφραση Γιώργος Μαραγκός)

εκδόσεις Κλειδάριθμος

Ο Άνταμ Κέι είναι πολύ γνωστός (και βραβευμένος) κωμικός στη Βρετανία, εσχάτως δε και συγγραφέας. Το βιβλίο του με τίτλο «Αυτό θα πονέσει», όχι μόνο έχει κάνει πωλήσεις που ξεπερνούν το 1,5 εκατ. αντίτυπα -παρέμεινε επί 52 εβδομάδες στο Νο1 των μπεστ σέλερ της Βρετανίας- αλλά επιπλέον ετοιμάζεται να γίνει τηλεοπτική σειρά από το BBC.

Στο βιβλίο αυτό, που με απλά λόγια, φέρνει γέλια και κλάμα μαζί, ο 39χρονος Κέι καταγράφει, με τον δικό του ανατρεπτικό τρόπο -χωρίς υπεκφυγές και ενδοιασμούς- τα έξι χρόνια από τη ζωή του ως εκπαιδευόμενος γιατρός (μετά από τα έξι χρόνια σπουδών) που πέρασε σε κρατικά νοσοκομεία της χώρας του.

Πρόκειται για το προσωπικό του ημερολόγιο της συγκεκριμένης περιόδου, το οποίο είναι γραμμένο με πολύ χιούμορ, αν και συχνά αναφέρεται σε καταστάσεις που δεν είναι καθόλου αστείες -από αποφάσεις ζωής και θανάτου, βάρδιες χωρίς τέλος και μισθούς πείνας έως καθημερινές εμπειρίες των νέων γιατρών στη Βρετανία.

Ο Άνταμ Κέι εγκατέλειψε την ιατρική εξαιτίας ενός τραγικού συμβάντος. Είναι χαρακτηριστικός ο τίτλος της συνέντευξης που παραχώρησε πρόσφατα στον Guardian «Νόμιζα ότι ήμουν ο μοναδικός γιατρός που είχε καταλήξει να κλαίει στην τουαλέτα».

Δημοφιλή