Η κοινωνία στον καθρέφτη

Η τηλεόραση είναι καθρέφτης!
Abandoned Broken Television in the Desert on a Cloudy Day
Abandoned Broken Television in the Desert on a Cloudy Day
underworld111 via Getty Images

Είπαν σε κάποια απομίμηση αρσενικού ότι άντρας είναι εκείνος που «αδειάζει» κάθε μέρα το «πακέτο» του σ’ άλλο κορμί γυναίκας πάνω κι εκείνος το πίστεψε! Δεν έμαθε ποτέ πως πιότερο αληθινός άντρας είναι εκείνος που στέκεται δίπλα στη γυναίκα ακίνητος, να τη θαυμάζει και να μη τη χορταίνει κατά πώς έγραψε το στίχο του ο Καββαδίας «Εδώ κοντά σου, χρόνια ασάλευτος να μένω / ως να μου γίνεις Μοίρα, Θάνατος και Πέτρα». Γιατί όμως πίστεψε ένα τόσο μεγάλο ψέμα; Εκείνο που φταίει μάλλον είναι η ακόρεστη δίψα για χρήμα που στο όνομά της ακόμα κι ο μεγαλύτερος δισταγμός παραμερεί, δίψα που τη φύτεψαν στην οικογένεια, την καλλιέργησαν στο σχολείο και τη λιπαίνουν καθημερινά μέσα στους κόλπους τής κοινωνίας. Επιτυχία, τού είπαν, δεν είναι άλλο από τα πολλά μηδενικά στο λογαριασμό τής τράπεζας. Γι’ αυτό ίσως και τα μηδενικά σήμερα έχουν «μεγάλη αξία» και κυκλοφορούν ανάμεσά μας με περισσή αλαζονεία.

Το γεγονός ότι η τηλεοπτική παραγωγή απαρτίζεται κατά το πλείστον από δύσοσμα σκουπίδια ουδόλως φαίνεται να επηρεάζει την κοινωνία, η οποία άλλωστε δίνει ψήφο εμπιστοσύνης σ’ αυτού του είδους τις επιλογές επιβραβεύοντάς τες με τηλεθέαση ικανή για να πουλά διαφημίσεις και να βρίσκει χορηγούς. Από αυτή τη διαπίστωση μπορεί ενδεχομένως, χωρίς βεβαίως αυτό να αποτελεί επιστημονικά τεκμηριωμένη θέση, να εξαχθεί ένα χρήσιμο συμπέρασμα: Τα ‘σκουπίδια’ είναι προσοδοφόρα για τα τηλεοπτικά κανάλια από τη στιγμή που ο τηλεθεατής έχει την ικανότητα να τα μεταβολίσει. Διότι, αν είχε την ικανότητα να μεταβολίσει προγράμματα υψηλής αισθητικής -και όχι μόνο- αξίας, είναι απολύτως βέβαιο πως σκουπίδια δεν θα υπήρχαν στην ελληνική τηλεόραση. Τι βλέπουμε λοιπόν όταν με το τηλεχειριστήριο ανά χείρας καθόμαστε αναπαυτικά στον καναπέ μας; Την ίδια μας την κοινωνία και την προέκταση του ίδιου μας του εαυτού. Η τηλεόραση είναι καθρέφτης!

Σε κάθε οργανωμένο κράτος όμως, υπάρχουν θεσμοί οι οποίοι ως αντικείμενο και αρμοδιότητά τους έχουν να μην επιτρέπουν σε κανέναν να κινείται εκτός των αποδεκτών ορίων που η ίδια η κοινωνία έχει ορίσει. Αυτοί οι θεσμοί στη χώρα μας λειτουργούν; Το ερώτημα αυτό δεν είναι σημερινό με αφορμή τα όσα εμετικά ελέχθησαν περί βιασμών μέσα από την τηλεοπτική συχνότητα του ΣΚΑΪ, αλλά είναι ώριμο εδώ και πολλά χρόνια που πλέον μοιάζει σαν το παραγινωμένο φρούτο που σε λίγες στιγμές θα πέσει από το δέντρο. Εξόχως δύσκολο να απαντηθεί, σχεδόν όσο δύσκολο και το ερώτημα του Λατίνου ποιητή, τελικά ποιος θα μας φυλάξει από τους φύλακες;

Το μεγάλο ζητούμενο δεν είναι η τιμωρία ούτε του εκστομίσαντος τη βαρύτατη και καταδικαστέα κουβέντα περί βιασμού ούτε του τηλεοπτικού σταθμού που φρόντισε ανερυθρίαστα να τη μεταδώσει στο πανελλήνιο. Το ζητούμενο είναι αλλού και αφορά τον ίδιο μας τον εαυτό που αδιαφορεί απέναντι στις υποχρεώσεις του στη Δημοκρατία, στην Κοινωνία και στον ίδιο τον Άνθρωπο και αρέσκεται, σε σημείο ηδονής ενίοτε, να κοιτάζει από την κλειδαρότρυπα όσα συμβαίνουν γύρω του. Το ζητούμενο είναι επιτέλους να κοιτάξουμε κατάματα τον καθρέφτη μας και να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να παράγει και να πουλά τηλεοπτικά σκουπίδια τυλίγοντάς τα με μεταξωτές κορδέλες. Όσο για τη Γυναίκα, πάντα θα υπάρχουν εκείνοι οι άντρες που την ομορφιά της τη νιώθουν σαν σταλαγματιά στα κόκκαλά τους κάθε φορά που πηγαίνουν από την ηδονή στον Άδη1!

Κώστας Θερμογιάννης

1 «Γύρευα τότε να ξεφύγω / μα η ομορφιά της στάλαζε στα κόκαλά μου / νύχτες που μελετούσα το κενό / πηγαίνοντας από την ηδονή στον Άδη». Από το ποίημα «Στης Κίρκης» του Γιώργη Παυλόπουλου.

Δημοφιλή