Η νέα στρατηγική Μακρόν στην διεθνή αρένα

Η νέα στρατηγική Μακρόν στην διεθνή αρένα
LUDOVIC MARIN via Getty Images

Από το πρώτο έτος ανάληψης της εξουσίας από τον νέο Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, διαπιστώσαμε μεγάλη πρόοδο και αναζωογόνηση στην παραδοσιακή πολιτική του Παρισιού. Ο νεαρός Πρόεδρος προσπαθεί δυναμικά να επαναφέρει την Γαλλία στο προσκήνιο της διεθνούς πολιτικής από την πόρτα του πλουραλισμού των απόψεων και θέσεων και των ισορροπιών. Τα τελευταία δύο χρόνια της ηγεσίας Ολάντ, η φωνή της Γαλλίας ήταν σχεδόν απούσα από τις διεθνείς εξελίξεις, είτε στην Ευρώπη, είτε σε ευαίσθητες περιοχές του κόσμου, κυρίως στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία. Ο Ολάντ, παρά την ειλικρινή στάση του κατά του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, απέφυγε σε κάθε περίπτωση να αναλάβει δράση. Όπως για παράδειγμα στην προσφυγική κρίση που χτύπησε την Ευρώπη, ο Ολάντ σε αντίθεση με τους άλλους ηγέτες της ΕΕ τοποθετήθηκε ελάχιστα επί του θέματος. Η θέση του Παρισιού, κατά την προεδρία του, σχετικά με την Ουκρανική κρίση ευθυγραμμίστηκε με αυτήν των χωρών του ΝΑΤΟ εναντίον της Μόσχας, όμως αυτή η στάση δεν δική του επιθυμία, αλλά των ΗΠΑ. Ο Ολάντ υπήρξε υποστηρικτής της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν, όχι επειδή αυτή θα είχε οικονομικό όφελος για το Παρίσι μετά την άρση των κυρώσεων, αλλά επειδή αυτή ήταν η επιθυμία του Ομπάμα. Κάτω από αυτές τις δυσμενείς συνθήκες, ο Μακρόν πήρε τα ηνία του Ελυζέ.

Ανεξάρτητα από την ορθότητα των διεθνών κινήσεών του, αναμφισβήτητα διακρίνονται από θάρρος. Το θάρρος, βέβαια, δεν σημαίνει κατ ’ανάγκην ικανότητα και ευφυΐα. Η διεθνής παρουσία του χαρακτηρίζεται πολλές φορές από παρορμητισμό και αδιαφορία και οι θέσεις του στις διεθνείς κρίσεις δεν είναι ξεκάθαρες. Πιο συγκεκριμένα:

Στην Ευρώπη

Όντως ο Μακρόν, επαναβεβαίωσε την επιρροή του Παρισιού στην λήψη αποφάσεων εντός της ΕΕ. Οι πρόσφατες εξελίξεις στο εσωτερικό της όπως η είσοδος της Γερμανίας, που ηγείτο πριν, σε μια κρίση σχηματισμού κυβέρνησης η έκβαση της οποίας ήταν μια κυβέρνηση συνασπισμού που περιορίζει την ευελιξία των κινήσεων της Μέρκελ, αλλά και η απόφαση του βρετανικού λαού για να βγει από την Ένωση κατέστησε τον Μακρόν τον μοναδικό Ευρωπαίο ηγέτη που λαμβάνει αποφάσεις όσον αφορά στις διεθνείς κρίσεις.

Στη συριακή κρίση

Η θέση της Γαλλίας εναντίον της επιβίωσης του Άσαντ και του καθεστώτος του ήταν σαφής στην εποχή του Ολάντ. Κατά την περίοδο Μακρόν εχθροί στη Συρία θεωρούνται το ISIS και η Al-Qaeda, χωρίς να υπάρχει κανένα ενδιαφέρον από την Γαλλία για την παραμονή ή όχι του Άσαντ στην εξουσία. Ο Μακρόν αύξησε τα γαλλικά στρατεύματα στην βορειοανατολική Συρία από μερικές εκατοντάδες σε μερικές χιλιάδες. Τοπική πηγή επιβεβαιώνει ότι η Γαλλία έστειλε κατά την διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών, πάνω από δύο χιλιάδες νέους στρατιώτες στα ανατολικά της Συρίας και εκατοντάδες στρατιώτες στην πόλη Manbij, για την υποστήριξη των Kούρδων ανταρτών εναντίον του ISIS και της τουρκικής επέκτασης στην πόλη και στα ανατολικά της, αλλά και κατά της επέκτασης της Μόσχας και του Άσαντ στα ανατολικά του ποταμού Ευφράτη. Το Παρίσι συμμετείχε πριν ενάμιση μήνα στην επιχείρηση που είχε ως στόχο το χημικό πρόγραμμα του καθεστώτος Άσαντ, σε συνεργασία με την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο ως απάντηση στη σφαγή της Ghouta που στοίχισε τη ζωή δεκάδων αμάχων και τραυμάτισε δύο χιλιάδες. Σε αυτό το πλαίσιο, η στρατηγική της Γαλλίας υπό την σημερινή ηγεσία διεκδικεί ξεκάθαρα κομμάτι της συριακής πίτας στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καθώς και στην μελλοντική ανοικοδόμηση της χώρας, επιδιώκοντας να εδραιώσει την γαλλική επιρροή στην Μέση Ανατολή. Το Παρίσι δεν νοιάζεται καθόλου εάν θα παραμείνει ο Άσαντ πρόεδρος της Συρίας και υποστηρίζει την δημιουργία μιας κοινής κυβέρνησης με την συριακή αντιπολίτευση. Υποστηρίζει, επίσης, την δημιουργία ομόσπονδου κουρδικού κράτους και την συνέχιση της παρουσίας κουρδικών στρατευμάτων στην περιοχή. Αυτήν την στρατηγική υποστήριξε ο Μακρόν στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Μόσχα.

Πυρηνική συμφωνία με την Τεχεράνη

Ο Μακρόν απέρριψε κατηγορηματικά την απόφαση Τραμπ για την ακύρωση της πυρηνικής συμφωνίας με το ιρανικό καθεστώς. Αυτή η απόρριψη βασίζεται σαφώς στα γαλλικά συμφέροντα και όχι στην αποτελεσματικότητα ή μη της συμφωνίας να αποτρέψει το Ιράν από την απόκτηση πυρηνικών όπλων, αλλά κυρίως στην σημασία των οικονομικών συμφωνιών που θα εισφέρουν δισεκατομμύρια στο γαλλικό κράτος. Ο Μακρόν απορρίπτοντας τον ρόλο του Ιράν στην υποστήριξη της πολιτοφυλακής Χούτι στην Υεμένη και τον εξοπλισμό της με βαλλιστικούς πυραύλους που στοχεύουν προς τη Σαουδική Αραβία σε εβδομαδιαία βάση, δεν βλέπει κάποιο λόγο για την επιβολή κυρώσεων στο δικτατορικό καθεστώς της Τεχεράνης. Ως εκ τούτου η άποψή του για το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν βασίζεται στα συμφέροντά του αγνοώντας τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα εγκλήματα και την καταπίεση προς τον ιρανικό λαό αλλά και τους υπόλοιπους λαούς της περιοχής με τη εξάπλωση πολέμων στην περιοχή.

Ρωσία

Ο Μακρόν λειτουργεί σαφώς προς την κατεύθυνση της προσέγγισης με την ρωσική ηγεσία, δεδομένου ότι η Μόσχα είναι η πρωταρχική πηγή παροχής φυσικού αερίου για το Παρίσι. Έτσι, ο Μακρόν υποστηρίζει την ιδέα της διπλωματικής λύσης στην ουκρανική κρίση, ουσιαστικά δίνοντας στην Μόσχα ό, τι θέλει. Με αυτόν τον τρόπο θεωρεί ότι θα κερδίσει την εύνοιά της και στη Συρία, όπου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Ο Μακρόν πιέζει, επίσης, έντονα το ΝΑΤΟ ώστε να μην κλιμακωθεί η ένταση με την Ρωσία όσον αφορά την ανάπτυξη της αντιπυραυλικής ασπίδας στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας.

Η κρίση της Λιβύης

Η Γαλλία είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παίκτες στην κρίση της Λιβύης. Εκεί, ο Μακρόν υποστηρίζει τον στρατηγό Haftar με όπλα και αεροπορική κάλυψη, παρ ’όλες τις διεθνείς εκθέσεις που τον καθιστούν υπεύθυνο για τα εγκλήματα πολέμου εναντίον άμαχου πληθυσμού της Λιβύης. Το Παρίσι, σε συνεργασία με την Αίγυπτο, συμμετέχει στο μπλοκάρισμα της λιβυκής κυβέρνησης περιορίζοντας τον ρόλο της σε μια μελλοντική πολιτική λύση, ενώ έχει βάλει στο μάτι το λιβυκό φυσικό αέριο και συμβόλαια αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ανοικοδόμηση της χώρας.

Την ώρα που ο Γάλλος πρόεδρος συναντούσε τον μετανάστη από το Μάλι για να τον συγχαρεί για την θαρραλέα πράξη του, αναρωτήθηκα εάν τον ρώτησε για ποιους λόγους ήρθε στην Γαλλία παράνομα, παρά το ότι ο Γάλλος υπουργός Αμύνης έχει ανακοινώσει την σταθεροποίηση και την ασφάλεια της αφρικανικής χώρας. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τα κίνητρα του Μακρόν να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις διεθνείς κρίσεις βασίζονται στα συμφέροντα αδιαφορώντας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ελευθερίες και την διεθνή ειρήνη. Οι Γάλλοι μπορεί να βλέπουν αυτά τα βήματα ως έναν επαρκή λόγο για να υποστηρίξουν τον νέο τους πρόεδρο, αλλά η πραγματικότητα επιβεβαιώνει ότι αυτός ο δρόμος θα φέρει περισσότερες εκδικητικές και τρομοκρατικές επιχειρήσεις. Η Γαλλία μπορεί να αποκομίσει οικονομικά οφέλη αλλά θα απωλέσει την ασφάλεια και την ανθρωπιά της.

Δημοφιλή