Πώς απέκτησαν τη «δίψα τους για αίμα» τα σαρκοφάγα φυτά

Πώς απέκτησαν τη «δίψα τους για αίμα» τα σαρκοφάγα φυτά
BERLIN, GERMANY - JULY 20: A Venus fly trap consumes a dead fly as it sits on display at a presentation of carnivorous plants at the Berlin-Dahlem Botanical Garden on July 20, 2013 in Berlin, Germany. Carnivorous plants derive most of their nutrients by consuming animals, most commonly flying, foraging, or crawling insects, and have adapted to grow in places where the soil does not contain enough nutrients for them to survive. (Photo by Adam Berry/Getty Images)
BERLIN, GERMANY - JULY 20: A Venus fly trap consumes a dead fly as it sits on display at a presentation of carnivorous plants at the Berlin-Dahlem Botanical Garden on July 20, 2013 in Berlin, Germany. Carnivorous plants derive most of their nutrients by consuming animals, most commonly flying, foraging, or crawling insects, and have adapted to grow in places where the soil does not contain enough nutrients for them to survive. (Photo by Adam Berry/Getty Images)
Adam Berry via Getty Images

Σε πολλά βιντεοπαιχνίδια ή καρτούν παρουσιάζονται ως «παγίδες» που καραδοκούν για να φάνε τον ήρωα, ενώ στο cult «Μαγαζάκι του Τρόμου» είναι ο πραγματικός «πρωταγωνιστής» της ταινίας: Ο λόγος για τα σαρκοφάγα φυτά, τα οποία φαντάζουν απίστευτα απειλητικά και «ξένα» στους περισσότερους, καθώς, στη συνείδηση των πολλών, το φυτό είναι κάτι που...τρώγεται από τα ζώα, δεν τα τρώει!

Μπορεί στην πραγματικότητα να μην μοιάζουν με τα γιγαντιαία τερατώδη φανταστικά «ξαδέλφια» τους που αναφέραμε παραπάνω, αλλά, ως γνωστόν, τα σαρκοφάγα φυτά είναι απόλυτα υπαρκτά, και τρώνε οτιδήποτε, από μύγες μέχρι βατράχους. Από επιστημονικής πλευράς πάντως, είναι όντως ιδιαίτερα περίεργα, και σε νέα μελέτη από διεθνή ομάδα επιστημόνων αναλύεται το πώς τα αποκαλούμενα «pitcher plants» - ένα διάσημο είδος σαρκοφάγων φυτών- «έμαθαν» να τρώνε κρέας. Τα ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας δημοσιεύτηκαν στο Nature Ecology & Evolution.

Η ομάδα ανέλυσε τρία διαφορετικά είδη pitcher plants- σαρκοφάγα φυτά «εξοπλισμένα» με παγίδες- από τρία διαφορετικά μέρη του κόσμου (Αυστραλία, Ασία και Αμερική). Μετά την αποκωδικοποίηση του πλήρους γονιδιώματος του αυστραλιανού Cephalotus follicularis, οι ερευνητές προέβησαν σε συγκρίσεις των ευρημάτων τους με τα πεπτικά ένζυμα των άλλων φυτών. Το συμπέρασμα ήταν πως, αν και τα τρία φυτά εξελίχθηκαν χωριστά, έγιναν σαρκοφάγα εξαιτίας παρόμοιων γενετικών αλλαγών που περιελάμβαναν ένζυμα- κλειδιά.

«Συγκρίνοντας τα πεπτικά υγρά σε σαρκοφάγα φυτά που εξελίχθηκαν ανεξάρτητα, διαπιστώσαμε πως τα ένζυμά τους, εξελίχθηκαν με παρόμοιους τρόπους, πιθανώς για να καλύψουν ειδικές απαιτήσεις της πεπτικής τους φυσιολογίας» είπε στο Gizmodo ο Κέντζι Φουκουσίμα, ένας από τους συντελεστές της έρευνας.

Από τη στιγμή που τα σαρκοφάγα φυτά τείνουν να ζουν σε φτωχό σε θρεπτικά υλικά έδαφος, έχουν επιβιώσει τρώγοντας άλλα πράγματα. Σύμφωνα με τον Φουκουσίμα, τα σαρκοφάγα φυτά εκκρίνουν ένα «ενζυματικό κοκτέιλ για πέψη θηραμάτων», που άλλα φυρά δεν έχουν. Αν και τα τρία φυτά της μελέτης προήλθαν από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και διαφορετικές οικογένειες, έμαθαν/ εξελίχθηκαν να τρέφονται με παρόμοιο τρόπο. Πρόκειται για μια κλασική περίπτωση συγκλίνουσας εξέλιξης, που περιγράφει πώς οργανισμοί που δεν σχετίζονται ο ένας με τον άλλον προσαρμόζονται παρόμοια στο περιβάλλον τους.

Σημειώνεται πως ένα από τα πιο σημαντικά ένζυμα που χρησιμοποιούν αυτά τα σαρκοφάγα φυτά είναι η χιτινάση, την οποία άλλα φυτά χρησιμοποιούν συνήθως για να αντιμετωπίσουν τις ασθένειες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως αυτά τα φυτά χρησιμοποιούν τη χιτινάση για πεπτικούς σκοπούς, προκειμένου να διασπούν τη χιτίνη- τη σκληρή ουσία που συναντάται στους εξωσκελετούς εντόμων και οστρακόδερμων.

Δημοφιλή